Έζησε και έδρασε με απόλυτη αυτονομία

Να και μια πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση στην πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων. Μεγάλη, αναδρομική και εμπεριστατωμένη, παρουσιάζει έργα του Θεόφραστου Τριανταφυλλίδη με έργα από τις συλλογές της Πινακοθήκης του Δήμου Αθηναίων, της Εθνικής Πινακοθήκης, της Δημοτικής Πινακοθήκης Λάρισας, της Δημοτικής Πινακοθήκης Βόλου και από ιδιωτικές συλλογές.

Ο Ντένης Ζαχαρόπουλος είναι ο επιμελητής αυτής πολύ ενδιαφέρουσας έκθεσης, γιατί κακά τα ψέματα ο Θεόφραστος Τριανταφυλλίδης είναι μια ιδιαίτερα χαρακτηριστική μορφή στην ιστορία της τέχνης και γενικότερα στη πνευματική ζωή της Ελλάδας του 20ου αιώνα. Τόσο σαν ζωγράφος όσο και σαν άνθρωπος έζησε και έδρασε με απόλυτη αυτονομία σε σχέση με οποιουδήποτε είδους επίσημο ή ιδιωτικό κύκλωμα, κοινωνικό, επαγγελματικό και πολιτικό. Κοινώς δεν ανήκε σε κλίκες και φατρίες.

Έφυγε στο Μόναχο και στη συνέχεια στο Παρίσι και παρ’ όλα αυτά δεν διεκδίκησε ούτε τη μία ούτε την άλλη ταυτότητα, αν και βαθύτατα εκσυγχρονιστής και πνευματικός άνθρωπος. Γεννήθηκε στη Σμύρνη (το 1881), έχασε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του με τη μικρασιατική καταστροφή και ήταν ιδρυτικό μέλος της ομάδας Τέχνη (1917), τόσο σαν εκσυγχρονιστής και μοντέρνος ζωγράφος, όσο και σαν δημοκρατικός και εκσυγχρονιστής πολίτης δεν διεκδίκησε ποτέ του κανένα προνόμιο για τα καλλιτεχνικά και πολιτικά του πιστεύω. Μοιράστηκε το ατελιέ του με τον Μαλέα και ήταν στενός φίλος του Νικόλαου Λύτρα και του Περικλή Βυζάντιου.

Έζησε 73 χρόνια με τους φίλους του, τους συμπολίτες του, τους συναδέλφους του, τους γείτονές του και τους λίγους μαθητές του, αποφεύγοντας συστηματικά κάθε επισημότητα, κάθε είδους τίτλο και θεσμική αναγνώριση. Ιδιαίτερα μορφωμένος, υπήρξε στενός φίλος με ουσιαστικούς ανθρώπους των γραμμάτων και του πνεύματος του καιρού του. Όλα τα παραπάνω είναι εμφανή στο ζωγραφικό του έργο, όπου με την ίδια ελευθερία, ανεξαρτησία και γενναιοδωρία παρατηρεί την καθημερινή πραγματικότητα και συμμετέχει ενεργά στη ζωή χωρίς να αφεθεί ούτε στιγμή στην ευκολία της ηθογραφίας, της περιγραφής, της ωραιοποίησης ή της ταξινόμησης των ατόμων και των πραγμάτων που τον περιβάλλουν.

Ήταν άνθρωπος της λιτότητας και των μικρών χαρών, γι’ αυτό και χαρακτηρίστηκε «Παπαδιαμάντης της ζωγραφικής». Του άρεσε το ψάρεμα, η ζωή και η δουλειά στο εργαστήριό του, η ζεστή επαφή με τον συνάνθρωπο: «Η μεγαλύτερή μου ευχαρίστηση […] είναι σαν ακούω να χτυπούν την πόρτα μου. Φυσικά δεν πιστεύω πως έρχεται κανείς για ν’ αγοράσει — τέτοιες αυταπάτες δεν με βασανίζουν — αλλά να δει και να του εξηγήσω το έργο μου.»

Το 1954 κλονίστηκε σοβαρά η υγεία του. Πέθανε πάμφτωχος τον επόμενο χρόνο στην κλινική «Κυανούς Σταυρός» και η σορός του ενταφιάστηκε στο Μενίδι. Την επομένη του θανάτου του, μερικοί φίλοι του, μεταξύ των οποίων ο Περικλής Βυζάντιος, κατέγραψαν την μικρή κληρονομιά του καλλιτέχνη: όλοι και όλοι 37 πίνακες. Πολλές δεκαετίες αργότερα, ο ιστορικός της τέχνης Α. Κωτίδης εντόπισε και μελέτησε περίπου 200 έργα του ζωγράφου διάσπαρτα σε διάφορες συλλογές.

Αριστερά, Αυτοπροσωπογραφία (1952)

ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ

Λεωνίδου & Μυλλέρου, Μεταξουργείο, 210 3231841

Έως 18 Δεκεμβρίου /  Τρ 10πμ–9μμ, Τετ–Σαβ 10πμ-7μμ, Κυρ 10πμ–3μμ

————————————–

Στην ενότητα ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ του nikosonline.gr θα βρείτε πορτραίτα μεγάλων Ελλήνων και ξένων ζωγράφων https://www.nikosonline.gr/category/%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC/

—————————————-

www.nikosonline.gr

Ένα Καθημερινό magazino για την ΖΩΗ, τον ΑΝΘΡΩΠΟ και τις ΤΕΧΝΕΣ

Το site ανανεώθηκε, απόκτησε νέα εμφάνιση και έγινε φιλικό προς smart phones & tablets. Προωθήστε το να τo μάθουν όλοι οι φίλοι σας… (και κοινοποιείστε όποια άρθρα σας αρέσουν).

Επίσης ακολουθήστε το nikosonline στα:

Twitter: https://twitter.com/NikosOnLineGr

Instagram: https://instagram.com/nikosonline/

Pinterest: https://gr.pinterest.com/NikosOnLine/