ΕΛΛΑΔΑ

Συνεχίζουν οι αναστηλώσεις στο Δεσποτικό

Συνεχίζουν με πολύ καλούς ρυθμούς τα έργα αναστήλωσης στις αρχαιότητες στο ακατοίκητο νησάκι, που ονομάζεται Δεσποτικό. Στην αρχαιότητα ήταν μια «μικρή Δήλος», και βρίσκεται απέναντι από τη νοτιοδυτική ακτή της Αντίπαρου.

Από

Νίκος Μουρατίδης

26 Μαΐου, 2016

2649

Η σημασία του αρχαϊκού ιερού, που ήταν αφιερωμένο στον Απόλλωνα, αλλά και το πλήθος των ευρημάτων που έχουν έρθει στο φως τα τελευταία χρόνια κατά τις συστηματικές ανασκαφές, τις οποίες διενεργεί ο αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Γιάννος Κουράγιος, αποδεικνύουν, ότι το νησί ήταν τόπος ιερός.

Προχωρούν οι ανασκαφές και οι αναστηλώσεις σε Δεσποτικό και Τσιμηντήρι, που είναι δύο νησίδες δίπλα στην Αντίπαρο.

Σημαντική πρόοδο έχουν σημειώσει οι εργασίες αναστήλωσης του αρχαϊκού ναού και του εστιατορίου του Ιερού του Απόλλωνα στο Δεσποτικό, οι οποίες βαίνουν προς την ολοκλήρωσή τους, με το μνημείο να έχει ανακτήσει πλέον, σημαντικό μέρος από το αρχικό ύψος του και να δεσπόζει στο χώρο. Ήδη από το Νοέμβριο του 2019 είχαν απομακρυνθεί οι σκαλωσιές από την κιονοστοιχία του εστιατορίου μετά την ολοκλήρωση της αναστήλωσης της. Φέτος, έγιναν εργασίες στο βόρειο και δυτικό τοίχο του ναού που συμπληρώθηκαν με νέους και αρχαίους δόμους, στο θυραίο τοίχο των δωματίων του ναού και στα κατώφλια, στις παραστάδες ναού και εστιατορίου και στους σπονδύλους ναού και εστιατορίου. (κάτω υποθετική αναπαράσταση του ναού και του εστιατορίου)

Έτσι μια αναστήλωση των δύο σημαντικότερων κτιρίων του, του ναού και του τελετουργικού εστιατορίου (που βρίσκονται το ένα δίπλα στο άλλο), με αρχαίο υλικό διάσπαρτο στην περιοχή αλλά και με αρκετό νέο, είναι κίνηση ιδιαίτερα σημαντική, καθώς θα υποδηλωθεί η τρίτη διάσταση του συνόλου, γεγονός που θα το καταστήσει κατανοητό και ευανάγνωστο. Οι εργασίες έχουν ήδη ξεκινήσει και το αναστηλωτικό έργο αφορά τρεις κίονες του ναού και τρεις του εστιατορίου, που θα «ακουμπούν» σε μεσοτοιχία, μαζί με τα κιονόκρανα και τα επιστύλια, καθώς και άλλα αρχιτεκτονικά μέλη, όπου υπάρχουν (π.χ. μετόπες, τρίγλυφα, γείσα). Η μεσοτοιχία θα έχει ύψος περίπου 5 μ., οι δε τοίχοι των δωματίων του εστιατορίου και του ναού θα υψωθούν κι εκείνοι ως έναν βαθμό για να γίνει ακόμα πιο κατανοητή η γεωμετρία του μνημείου, ενώ θα τοποθετηθούν και οι παραστάδες των θυρών.
Η ολοκλήρωση του έργου έχει ως απώτερο σκοπό την οργάνωση και ανάδειξη του χώρου σε έναν μοναδικό αρχαιολογικό χώρο, ένα πρότυπο αρχαιολογικό πάρκο στις Κυκλάδες, με εποπτικό ενημερωτικό υλικό και διαδρομές περιήγησης σε όλο το νησί, αφού πρόκειται για ένα από τα μοναδικά ακατοίκητα νησιά στις Κυκλάδες, με ιδιαίτερο φυσικό κάλλος.

Το Δεσποτικό και η Αντίπαρος ήταν κάποτε ενωμένα με την Πάρο, αλλά με την πάροδο δύο χιλιετιών, έχουν βυθιστεί κάποια σημεία περίπου 6 μέτρα, με αποτέλεσμα το ένα νησί να γίνουν τρία.

Πάρος, Αντίπαρος και Δεσποτικό.

Μια ιδιαιτερότητα του ναού του Απόλλωνα στο Δεσποτικό, είναι ότι τα θυρόφυλλα άνοιγαν προς τα έξω (στους άλλους ναούς, όπως στον Παρθενώνα, προς τα μέσα), ενώ η στοά, που προστέθηκε αργότερα, φέρει διάφορες οικοδομικές φάσεις, οι οποίες έχουν κατανοηθεί και δημοσιευτεί πλήρως, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό για μία επιτυχή αναστήλωση. Επίσης, είναι αναπόφευκτη η χρήση νέου υλικού, λόγω του ότι έχουν κλαπεί πολλά αρχαία μάρμαρα και γλυπτά, κυρίως κατά τον Μεσαίωνα από τις δυνάμεις της Μεσογείου, τη Βενετία και τη Γένοβα, που στις περισσότερες περιπτώσεις κατέληξαν σε καλλιτεχνικά εργαστήρια, σε μουσεία και ιδιωτικές συλλογές.