ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Από γκραφιτάς έγινε μεγάλος ζωγράφος

Ένα φτωχό αλητάκι με καταγωγή από το Puerto Rico, ζωγράφιζε graffiti στους δρόμους της Νέας Υόρκης. Στα 21 του ήταν ήδη γνωστός σε όλους τους εικαστικούς κύκλους, τον προώθησε ο Andy Warhol, έπεσε στα ναρκωτικά και πέθανε στα 28 του. Σήμερα τα έργα του φτάνουν να πωλούνται μέχρι και 50.000.000 δολάρια.

Από

Νίκος Μουρατίδης

12 Αυγούστου, 2023

1003

Αυτός είναι ο Jean-Michel Basquiat, το παιδί που έγινε θρύλος, που σχεδόν 40 χρόνια μετά τον θάνατο του εξακολουθεί να μονοπωλεί το ενδιαφέρον των φιλότεχνων, των περιοδικών, των gallery και μέχρι που στο Παρίσι έδωσαν το όνομα του σε μια πλατεία.

Ο Ζαν Μισέλ Μπασκιά (Jean-Michel Basquiat), γεννήθηκε 22 Δεκεμβρίου 1960 στο Brooklyn της Νέας Υόρκης και πέθανε 12 Αυγούστου 1988. Ήταν 28 ετών. Σε ηλικία 17 ετών άρχισε να σχεδιάζει με σπρέι γκράφιτι στο μετρό της Νέας Υόρκης μαζί με τον Al Diaz υπογράφοντας ως SAMO. Εγκατέλειψε το σχολείο και ζούσε πουλώντας χειροποίητα μπλουζάκια και καρτ ποστάλ, ζωγραφισμένα από τον ίδιο και στις αρχές της δεκαετίας του ‘80 άρχισε να εκθέτει έργα του σε ομαδικές εκθέσεις, στη Νέα Υόρκη και στην Ευρώπη. Τη δεκαετία του 80 έκανε εκθέσεις σε διεθνή μουσεία και γκαλερί σε όλο τον κόσμο, ενώ έγινε γνωστός ως εκφραστής ενός πρωτόγονου νεο-εξπρεσιονισμού που αποτυπώθηκε στα έργα του.

Η τεχνοτροπία του ήταν κάτι ανάμεσα στο graffiti, στην Αφρικάνικη τέχνη και στο naïve. Οι κριτικοί τον εντάσσουν στο κίνημα του νέο-εξπρεσιονισμού.

Αυτό το έργο του, ο Basquiat το ονόμασε Cadillac Moon (1981), και ήταν το πρώτο έργο που πούλησε, στην Debbie Harry, την τραγουδίστρια των Blondie, για $200. Σήμερα αξίζει εκατομμύρια.

Ο Μπασκιά ασχολήθηκε με την ποίηση, τη ζωγραφική και το σχέδιο, ενώ δεν δίστασε να ασκήσει κριτική μέσα από τα έργα ζωγραφικής του.
Το 1981, ο ποιητής και εικαστικός Ρενέ Ρικάρ έκανε το πρώτο αφιέρωμα για τον Μπασκιά στο περιοδικό ArtForum.
Το 1982 συμμετείχε στην έκθεση – παράσταση “Μεταπρωτοπορία: Ιταλία – Αμερική”, μαζί με νεο-εξπρεσιονιστές καλλιτέχνες.
Το 1983 άρχισε να πραγματοποιεί ατομικές εκθέσεις και παράλληλα γνωρίστηκε με τον μέντορα της pop art, Andy Warhol, δημιουργώντας μια σχέση που διήρκεσε έως τον θάνατο του Warhol, το 1987.
Το 1985, η φωτογραφία του έγινε εξώφυλλο στο περιοδικό New York Times, για το άρθρο “Νέα Τέχνη, Νέο Χρήμα: Το Μάρκετινγκ ενός Αμερικανού Καλλιτέχνη”.
Τη διετία 1986 έως 1988 ταξίδεψε σε Ευρώπη και Αφρική, όπου πραγματοποίησε αρκετές εκθέσεις ζωγραφικής.
Το 1988 πέθανε από υπερβολική δόση απαγορευμένων ουσιών σε ηλικία 28 ετών.

Στις περσινές δημοπρασίες έργων τέχνης, οι πίνακες που πουλήθηκαν πιο ακριβά απ’ όλων των άλλων ζωγράφων ήταν των: Picasso, Basquiat, Warhol και Richter. Για να καταλάβετε το έργο του Basquiat “Versus Medici” (επάνω) στην περσινή δημοπρασία των Sotheby’s πουλήθηκε για 50.820.000 δολάρια.

Ο πίνακας του με τίτλο “Warrior” πουλήθηκε από τον οίκο Christie’s σε μια live–streamed δημοπρασία για $41.9 εκατομμύρια. Τον αγόρασε ένας συλλέκτης από το Hong Kong και έτσι έγινε το πιο ακριβό έργο τέχνης που έχει πουληθεί στην Ασία.

Σεξουαλικότητα

Ο Basquiat είχε πολλές σχέσεις με γυναίκες. Ωστόσο, παρ’ όλο που ποτέ δεν είχε πει ότι ήταν bisexual, σύμφωνα με μαρτυρίες φίλων του, είχε σχέσεις και με άντρες. Η βιογράφος του Phoebe Hoban δήλωσε πως η πρώτη του σεξουαλική επαφή ήταν ομοφυλοφιλική όταν ήταν ανήλικος στο Puerto Rico. Αρχικά με έναν κουρέα και μετά με έναν deejay. Όταν ήρθε να εγκατασταθεί στην Νέα Υόρκη, έκανε σεξ με άντρες επί πληρωμή, κάνοντας πεζοδρόμιο στην 42nd Street στο Manhattan.

Ειπώθηκαν πολλά για την προσωπική και σεξουαλική του ζωή. Πολλά για την σχέση του με τον Andy Warhol. Μια από τις κοπέλες του, η Suzanne Mallouk, περιέγραψε την σεξουαλική του ζωή ως “πολυχρωματική”.

Λέγεται πως τον ενδιέφερε να γνωρίζει ανθρώπους και να κάνει παρέα με κάθε είδους – αγόρια, κορίτσια, αδύνατους, χοντρούς, ωραίους, άσχημους… αρκεί να ήταν άνθρωποι με κάποιον εσωτερικό πόνο, με ανθρώπους που ήταν μοναδικοί και είχαν μια ιδιαίτερη ματιά πάνω στα πράγματα.