Ο καταπληκτικός ναός του Ηφαίστου στην καρδιά της Αθήνας, γλίτωσε από τους Γότθους, έγινε ναός του Αη Γιώργη του Ακαμάτη και νεκροταφείο προτεσταντών! Ύστερα, πρόσφυγες βρήκαν καταφύγιο στο προαύλιό του. Θέλετε να δούμε παρέα όλη την ιστορία του;
Στην αρχαία αγορά της Αθήνας βρίσκεται ο ναός του Ηφαίστου, ένας από τους πιο όμορφους δωρικούς ναούς της αρχαιότητας, που παραμένει ανέπαφος στο χρόνο. Ξεκίνησε να χτίζεται το 449 π.Χ., και ήταν αφιερωμένους σε δύο θεούς, στον θεό Ήφαιστο προστάτη της μεταλλουργίας και στη θεά Αθηνά Εργάνη, προστάτιδα των τεχνών.
Ο ναός φωτογραφημένος από τον Felix Bonfils το 1875
Μπορεί ο αρχιτέκτονας του ναού του Ηφαίστου να παραμένει άγνωστος, σύμφωνα όμως με τα χαρακτηριστικά του κτίσματος, επηρεάστηκε σημαντικά από το μεγάλο οικοδόμημα της πόλης, που χτιζόταν την ίδια περίοδο, τον Παρθενώνα. Κοινά στοιχεία με τον Παρθενώνα είναι η δίτονη δωρική κιονοστοιχία, που υπήρχε στο εσωτερικό του κτιρίου και η ιωνική ζωοφόρος, που βρισκόταν πάνω από τον πρόναο. Οι αρχαιολόγοι θεωρούν σίγουρο ότι είχε δεχθεί επιρροές από τους Ικτίνο και Σκόπα και φέρεται να ήταν και ο δημιουργός των υπέροχων ναών: του Ποσειδώνα στο Σούνιο, της Νέμεσης στη Ραμνούντα (στο βορειοανατολικό άκρο της Αττικής δίπλα από τον Ευβοϊκό κόλπο) και του Άρη στις Αχαρνές. Τρείς ναοί σχεδόν πανομοιότυποι με του Ηφαίστου και γι’ αυτό όλοι συμφωνούν πως σχεδιάστηκαν από τον ίδιο, άγνωστο, αρχιτέκτονα.
Φωτογραφία από το 1880
Ο ναός του Ηφαίστου οικοδομήθηκε στον λόφο του Αγοραίου Κολωνού (Κολωνός Ἀγοραῖος, σημαίνει «ο λόφος δίπλα από την Αγορά»), και τον περίγυρο του κοσμούσαν πήλινες γλάστρες με λουλούδια και θάμνους. Στο εσωτερικό του βρισκόταν τα δύο χάλκινα αγάλματα του Ηφαίστου και της Αθηνάς, τα οποία καταστράφηκαν. Είναι δωρικός περίπτερος ναός με πλούσιο γλυπτικό διάκοσμο, κατασκευασμένος από παριανό μάρμαρο. Στην ανατολική μετόπη αναπαρίστανται οι άθλοι του Ηρακλή στη βόρεια και νότια οι άθλοι του Θησέα. Η ζωφόρος του πρόναου αναπαριστά τη μάχη του Θησέα με τους Παλλαντίδες και στον οπισθόδρομο η μάχη των Λαπιθών και των Κενταύρων
Ο Ναός του Ηφαίστου για άγνωστους λόγους γλίτωσε από τους βανδαλισμούς και τις λεηλασίες που υπέστησαν παρόμοια κτίσματα στην Ελλάδα. Έμεινε ανέπαφος από τις επιδρομές των Ερούλων και των Γότθων, οι οποίοι ευθύνονται για τις καταστροφές σημαντικών κτιρίων της Αθήνας, μεταξύ των οποίων, του Παρθενώνα, της στέγης του Ηρώδειου και της συνολικής ισοπέδωσης της αρχαίας αγοράς.
1885, Ναός του Ηφαίστου και στο βάθος το Αστεροσκοπείο (Φωτογράφοι αδελφοί Ρωμαΐδη / Αρχείο Martin Baldwin-Edwards)
Τον 7ο αιώνα μετατράπηκε σε χριστιανική εκκλησία. Ο ναός του Ηφαίστου έγινε η εκκλησία του Αη Γιώργη του Ακαμάτη. Παράλληλα, την περίοδο της τουρκοκρατίας έθαβαν προτεστάντες που είχαν πεθάνει στην Αθήνα.
Αθηναίοι με τα γαϊδουράκια τους μπροστά από τον ναό του Ηφαίστου, 1907.
Οι ανασκαφές στον ναό ξεκίνησαν το 1932 από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών. Στον Αη Γιώργη έγινε και η στέψη του Βασιλιά Όθωνα όταν ήρθε στην Αθήνα το 1834. Αργότερα έγινε το Αρχαιολογικό Μουσείο του νεοσύστατου κράτους. Με τη Μικρασιατική Καταστροφή και την εισροή χιλιάδων προσφύγων στη χώρα, ο χώρος γύρω από τον ναό είχε μετατραπεί σε καταυλισμό των προσφύγων.
Όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες, τα λευκά αντίσκηνα των προσφύγων είχαν κατακλύσει τον περίβολο του αρχαίου ναού.
Γυναίκες προσφύγων 1922
Αρχές του 20ου αιώνα σταμάτησαν όλες οι δραστηριότητες, καθώς ξεκίνησαν οι πρώτες αρχαιολογικές ανασκαφές.
Κι΄ άλλα άρθρα για αρχαία μνημεία
Οι ανασκαφές στην Κνωσό: https://bit.ly/2TTTsGn
Η ιστορία του θεάτρου της Επιδαύρου https://bit.ly/2w3yNmY
Η λάμψη του Παρθενώνα https://bit.ly/2yK39tM
Μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι: https://bit.ly/2R5To34
Ξέρετε ποια είναι τα Ελληνικά μνημεία Πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO; https://bit.ly/3bJkLcF
Ελληνικά μνημεία Πολιτιστικής κληρονομιάς UNESCO / No 2: https://bit.ly/2JuSBG1
Το χάλι των Ελληνικών Μουσείων: https://bit.ly/2usYUGo
Εκκλησίες σε αρχαιολογικούς χώρους: https://bit.ly/3ah0SZI
Στην αρχαία αγορά της Θεσσαλονίκης https://bit.ly/3bM7ShP
Ο αρχαιολογικός χώρος της Ολυμπίας https://bit.ly/2LeLlAJ
Αρχαιολογικό πάρκο που θα μπορούσε να είναι υπόδειγμα: https://bit.ly/2NxIjoy
Τα 4 Λιοντάρια της Ελλάδας: https://bit.ly/2xwzmX4
Έχετε πάει στην Πάφο; https://bit.ly/2Wn7MtV
Βραυρώνα – Ντροπή στην εφορία αρχαιοτήτων: https://bit.ly/2wpwcmE
Οι Ανασκαφές στην Σαντορίνη: https://bit.ly/2QdWMdg
Κρήτη ντροπή σου: https://bit.ly/2LtwbZr
Μια μεγαλειώδης ανασκαφή: https://bit.ly/2NzI3cp
Αυτός λένε ότι ανακάλυψε την Κνωσό: https://bit.ly/2IIHY27
Πως βρέθηκε η Αφροδίτη της Μήλου: https://bit.ly/2vhPtKe
20 Φεβρουαρίου 1955. Αρχαία Αγορά Αθηνών. Ναυτοπρόσκοποι φυτεύουν δέντρα στη δυτική πλευρά του ναού του Ηφαίστου. Οι ανασκαφές αποκάλυψαν ότι στην αρχαιότητα υπήρχαν δέντρα και φυτά στο ίδιο σημείο και έτσι η αναδάσωση πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τις οδηγίες αρχαιολόγων της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών.
