Όταν πήγα στην Φλωρεντία και φυσικά επισκέφτηκα το Uffizi, όταν έφτασα μπρος στην Άνοιξη του Sandro Botticelli, έμεινα να χαζεύω το έργο για ώρα. Είναι μερικά έργα τέχνης που κουβαλούν μαζί τους μια ολόκληρη «μυθολογία», τέτοια που όταν βρίσκεσαι απέναντι τους, χαζεύεις. Αυτό έπαθα…
Από μικρό παιδί έβλεπα στα περιοδικά και σε φωτογραφίες αυτό το έργο – αλλά είναι αλλιώς να δεις μπροστά σου τον αυθεντικό πίνακα. Εκεί βλέπεις όλες τις λεπτομέρειες, τα χρώματα, τις εκφράσεις, την όλη σύνθεση… Εκεί στέκεσαι και σκέφτεσαι τον ζωγράφο στο εργαστήριο του να το φτιάχνει – να τοποθετεί τα πρόσωπα μέσα στην ανοιξιάτικη φύση…
Το έργο μας δείχνει μία περίτεχνη μυθολογική αλληγορία της άνθησης της γονιμότητας του κόσμου. Αν διαβάσει κανείς την ιστορία αυτού του πίνακα θα κατανοήσει ότι πρόκειται για αλληγορία της χρυσής εποχής της ανάπτυξης Φλωρεντίας υπό τον Οίκο των Μεδίκων. Γι΄ αυτό και κάποιοι ειδικοί έχουν πει ότι δύο από τις γυναίκες του πίνακα είναι σημαντικά πρόσωπα της εποχής όπως η Caterina Sforza (μία από τις τρεις Χάριτες) και η Simonetta Vespucci (ως θεά Αφροδίτη).
“Η Άνοιξη” ή “Primavera”, επίσης γνωστή ως “Η Αλληγορία της Άνοιξης”, είναι ένα έργο τέμπερας μεγάλων διαστάσεων (203×314 cm) του διακεκριμένου καλλιτέχνη της Ιταλικής Αναγέννησης, Sandro Botticelli (Σάντρο Μποτιτσέλι), και χρονολογείται περίπου το 1478 μ.Χ. και ο πίνακας όπως σας είπα βρίσκεται στην Πινακοθήκη Ουφίτσι στη Φλωρεντία.
Υπάρχουν διχογνωμίες σχετικά με την έμπνευση και την προέλευση του πίνακα. Θεωρείται ότι πρόκειται για παραγγελία στον καλλιτέχνη περίπου το 1478 μ.Χ του Λορέντσο ντι Πιερφραντσέσκο των Μεδίκων (Lorenzo di Pierfrancesco de ‘Medici), εξάδελφο του Λορέντζο του Μεγαλοπρεπούς (Lorenzo de’ Medici). Το θέμα του πίνακα, λέγεται, ότι το εμπνεύστηκε από την περιγραφή της άνοιξης από το βιβλίο του Ρωμαίου ποιητή Οβίδιου “Ημερολόγιο” . Λέγεται ακόμη, ότι αρχικά ο πίνακας δεν είχε όνομα και όταν ο ιστορικός τέχνης της εποχής Τζόρτζο Βαζάρι τον είδε στο Villa di Castello την επίσημη κατοικία των Medici του έδωσε το όνομα “La Primavera”. Ο πίνακας το 1853 μεταφέρθηκε από την πινακοθήκη των Μεδίκων στην τότε Ακαδημία των Καλών Τεχνών της Φλωρεντίας σαν θέμα μελέτης των νέων σπουδαστών – και από το 1919 βρίσκεται στην Πινακοθήκη Ουφίτσι.
ΤΙ ΒΛΕΠΟΥΜΕ: Είναι σαφώς άνοιξη, βρισκόμαστε σε ένα σκιερό άλσος, πιθανόν πορτοκαλεώνα, πλούσιο σε βλάστηση με θάμνους και φρούτα. Κάτω από τον γαλάζιο ουρανό εμφανίζονται εννέα φιγούρες συμμετρικά τοποθετημένες, ενώ το έδαφος είναι λιβάδι με πλούσια συλλογή από λουλούδια (Έχουν αναγνωριστεί πάνω από 90 διαφορετικά είδη λουλουδιών από βοτανολόγους). Διαβάζοντας τον πίνακα από δεξιά προς τα αριστερά βλέπουμε:
-
Τον θεό Ζέφυρο να φυσά ελαφρά και να κρατά στα χέρια του μια γυναικεία φιγούρα…
-
… που είναι η νύμφη Χλωρίδα.
-
Την θεά των λουλουδιών και της Άνοιξης Φλόρα. Είναι η ίδια η νύμφη Χλωρίδα, η οποία έχει πλέον ενωθεί με τον άνεμο και έχει ανθίσει.
-
Στη μέση η Θεϊκή Αφροδίτη στέκεται μπροστά από θάμνο μυρτιάς και επιβλέπει τα γεγονότα.
-
Ο μικρός θεός Έρωτας πετά πάνω από την θεά με δεμένα τα μάτια του και σκοπεύει με το τόξο του.
-
Οι τρεις γυναικείες φιγούρες που λικνίζονται απαλά και φορούν πέπλα με τα χρώματα της οικογενείας των Μεδίκων καθώς και χαρακτηριστικά στολίδια, αντιπροσωπεύουν τις Τρεις Χάριτες.
-
Ο θεός Ερμής τελευταίος αριστερά έχει υψώσει το Κηρύκειο και διώχνει τα σύννεφα που εμφανίζονται, τα οποία θα μπορούσαν να σκοτεινιάσουν τον πίνακα.
