Η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο, ιδρύθηκε στην Ελληνιστική εποχή επί διακυβέρνησης Πτολεμαίου Α’, και έγινε το εκδοτικό κέντρο του τότε γνωστού κόσμου, ξεπερνώντας ως προς τον πλούτο των χειρόγραφών της κάθε άλλη γνωστή βιβλιοθήκη της εποχής της και του παρελθόντος.
Και μιλάμε γι΄ αυτήν την βιβλιοθήκη που κάηκε και χάθηκαν κειμήλια ανυπολόγιστης αξίας. Όχι χρηματικής, όσο πολιτιστικής, πολιτικής και κοινωνικής. Η φωτιά κατασπάραξε σπάνια χειρόγραφα μεγάλων σοφών της αρχαιότητας, κείμενα ποιητών και συγγραφέων όπως και ιστορικών…
Η πρώτη αναφορά που έχουμε για τη βιβλιοθήκη βρίσκεται σε μια επιστολή ενός Ιουδαίου λόγιου. Κύριος υπεύθυνος για την δημιουργία της βιβλιοθήκης ήταν ο Δημήτριος Φαληρέας, πρώην τύραννος των Αθηνών, που ανήκε στην πρώτη γενιά της Περιπατητικής Στοάς και ήταν ένας από τους μαθητές του Αριστοτέλη μαζί με τον Θεόφραστο και τον Μέγα Αλέξανδρο. Σύμφωνα με τους ιστορικούς της εποχής ο Δημήτριος έπεισε τον Πτολεμαίο να συγκεντρώσει μια συλλογή βιβλίων για τη βασιλεία και τη διακυβέρνηση έτσι όπως τη διατύπωσε ο Πλάτων και επιπλέον να μαζέψει βιβλία από όλους τους λαούς του κόσμου. Ο Δημήτριος επίσης θεωρείται εμπνευστής του Μουσείου, στην πρωτεύουσα του Πτολεμαίου, ενός ναού αφιερωμένου στις Μούσες, προστάτιδες των τεχνών και των επιστημών.
Οι αρχαιολόγοι δεν έχουν αποκαλύψει ακόμα τα κτίσματα του Μουσείου, αν και η σκαπάνη έφερε στο φως τμήμα της θυγατρικής βιβλιοθήκης, κοντά στον ναό του Σέραπι.
Τι απέγιναν τα χειρόγραφα, όσα τουλάχιστον επιβίωσαν από την πύρινη καταστροφή; Άλλα στάλθηκαν στη Ρώμη (υπάρχουν ακόμα στα μουσεία του Βατικανού), άλλα βρέθηκαν στην κατοχή μοναστηριών και κατόπιν στις βιβλιοθήκες του Βυζαντίου, οι οποίοι τα διέσωσαν και αντέγραψαν από πάπυρους σε περγαμηνές περί το 89%. Άλλα βρέθηκαν στην Πατριαρχική Βιβλιοθήκη του Καΐρου, άλλα τα έκρυψαν Άραβες λόγιοι για να τα γλιτώσουν από την καταστροφή, ενώ άλλα βρέθηκαν σε ιδιωτικές συλλογές. Αρκεί να αναφέρουμε πως ο Πατριάρχης Κύριλλος Λούκαρις δώρισε στο βασιλιά της Αγγλίας Κάρολο Α’ τον περίφημο Αλεξανδρινό κώδικα, ένα πολύτιμο χειρόγραφο του 4ου αιώνα. Και επειδή όλα αυτά κατέφευγαν στα χέρια της εκκλησίας, όποια θεωρούσαν οι παπάδες ότι δεν τους κάνουν, τα κατέστρεφαν ή στην καλύτερη τα παραποιούσαν κατά την αντιγραφή. Σώθηκαν μόνο τα μαθηματικά και η αστρονομία.
Πάντως υπάρχουν πολλές πηγές που αναφέρουν ότι η πρώτη φωτιά στην βιβλιοθήκη προήλθε απο Χριστιανούς ιερωμένους που ήθελαν να καταστρέψουν οτιδήποτε προερχόταν απο τους αρχαίους πολιτισμούς.
Η Βιβλιοθήκη τράβηξε το δρόμο της μέσα από τις σφοδρές κοινωνικές, θρησκευτικές και πολιτικές αντιθέσεις ενός κόσμου που διαρκώς άλλαζε μορφή. Η ολοκληρωτική καταστροφή της περίφημης βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, έγινε το 297 μ.Χ. επί αυτοκράτορα Αυρηλιανού. Τότε φαίνεται να ήρθε το τέλος κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης ανάμεσα στη Ζηνοβία και τον Αυρηλιανό.
Ο ρόλος των Χριστιανών: Μία από τις πιο γνωστές μαρτυρίες για τη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας προέρχεται από το 1780 περίπου και είναι αυτή του σημαντικού ιστορικού και οπαδού του Διαφωτισμού, Έντουαρντ Γκίμπον, ο οποίος για την καταστροφή κατηγόρησε αποκλειστικά τους χριστιανούς κατά τη διάρκεια των γεγονότων του 391 μ.Χ. επί επισκόπου Θεόφιλου.
Η Νέα βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας
Η Νέα βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, ή Bibliotheca Alexandrina έγινε σε μια προσπάθεια αναβίωσης της αρχαίας βιβλιοθήκης, υπό την αιγίδα της UNESCO και της αιγυπτιακής κυβέρνησης. Από το 2002 που έγιναν τα εγκαίνια, η Νέα Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας προμηθεύει την παγκόσμια ακαδημαϊκή κοινότητα και κάθε ενδιαφερόμενο που μπορεί να έχει πρόσβαση στα αρχεία της, με μοναδικές συλλογές γνώσης πάνω σε θέματα αρχαίων και μεσαιωνικών πολιτισμών, καθώς και σύγχρονων επιστημών και προσφέρει τα μέσα για κοινωνικές και οικονομικές μελέτες σε τοπικό, διεθνές και παγκόσμιο επίπεδο.
Κι’ άλλες βιβλιοθήκες
Αυτό μάλιστα, είναι αξιοθέατο: https://bit.ly/395gbXV
Η μεγάλη μετακόμιση της Ελλάδας: https://bit.ly/2UUY3Yo
Η νέα βιβλιοθήκη της Κύπρου: https://bit.ly/39dmrx7
Στις επάνω φωτογραφίες βλέπετε απόψεις του εσωτερικού της Νέας Βιβλιοθήκης
Η Νέα Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας βρίσκεται παράλληλα στη Σχολή Τεχνών του Πανεπιστημίου της Αλεξάνδρειας και κοιτάζει προς τη Μεσόγειο με τη βόρεια πλευρά της. Η περιοχή της Σελσέλα, όπως ονομάζεται, είναι σχεδόν η ίδια περιοχή με εκείνη την οποία καταλάμβανε η αρχαία βιβλιοθήκη. Στην περιοχή του Βρουχίου αποκαλύφθηκαν αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία φιλοξενούνται πλέον στο Μουσείο της Βιβλιοθήκης. Η θέα προς τον ανατολικό λιμένα αποκαλύπτει το παλιό φρούριο των Μαμελούκων στο Καΐτ Μπέι, το οποίο χτίστηκε το 1480, πάνω στα χαλάσματα του περίφημου Φάρου.
Η Βιβλιοθήκη σχεδιάστηκε έτσι ώστε να συγκλίνει προς τη θάλασσα, ενώ ένα τμήμα της είναι βυθισμένο σε μια δεξαμενή νερού, έτσι ώστε να συμβολίζει τον αρχαίο αιγυπτιακό ήλιο που προβάλλει από τη θάλασσα.
Το κτίριο είναι περιτειχισμένο με πέτρα από γρανίτη του Ασουάν, πάνω στον οποίο είναι σχεδιασμένα καλλιγραφικά γράμματα και αντιπροσωπευτικές επιγραφές από όλους τους πολιτισμούς του κόσμου.
Η αίθουσα συναυλιών της βιβλιοθήκης. Σ’ αυτήν την αίθουσα ο Στέφανος Κορκολής παρουσίασε το έργο του για τον Καβάφη.
Η βιβλιοθήκη καλύπτει μια συνολική περιοχή 40.000 ενώ το συνολικό εμβαδόν των ορόφων της καλύπτει τα 69.000 μ2. Έχει 13 ορόφους μέσα στους οποίους υπάρχουν 3.500 θέσεις μελέτης, 8.000.000 τόμοι (προς το παρόν), 50.000 χάρτες, 100.000 χειρόγραφα, 30 βάσεις δεδομένων, 10.000 σπάνιες εκδόσεις, 200.000 δίσκοι και μαγνητοταινίες με μουσικά θέματα και 50.000 βίντεο.
Στο όλο σύμπλεγμα περιλαμβάνεται συνεδριακό κέντρο με 3.200 θέσεις, μουσείο επιστημών, πλανητάριο, σχολή πληροφορικής, ινστιτούτο καλλιγραφίας και μουσείο.
Διαβάστε ενδιαφέροντα άρθρα και για άλλα, κάθε είδους, γνωστά μνημεία
ΔΑΝΙΑ: Η ιστορία της Μικρής Γοργόνας https://bit.ly/2Vhj2FF
SAN FRANCISCO: Golden Gate, Η πιο γνωστή γέφυρα του κόσμου https://bit.ly/36qRTnS
ΠΑΡΙΣΙ: Όλη η ιστορία της Παναγίας των Παρισίων https://bit.ly/3b53smm
Η.Π.Α: Οι 4 πρόεδροι του Όρους Rushmore https://bit.ly/2JrFRjJ
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ: Τι ξέρετε για το άγαλμα της Ελευθερίας; https://bit.ly/2JsSLhg
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ: Η ιστορία του Empire State Building https://bit.ly/33ZkX4J
ΠΑΡΙΣΙ: Πως έγινε ο πύργος του Άϊφελ https://bit.ly/2yifSIV
ΡΩΜΗ: Το Κολοσσαίο https://bit.ly/2BXPaYo
ΡΩΜΗ: Fontana di Trevi https://bit.ly/3iTkKHc
Τα πιο ψηλά αγάλματα του κόσμου https://bit.ly/2wTF6gm
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Η ροτόντα https://bit.ly/38IiNc2
ΑΡΤΑ: Το θρυλικό γιοφύρι της https://bit.ly/2BFMgac
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ: Για λίγες ώρες στην Αγιά Σοφιά https://bit.ly/2Zh0E20
ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ: Το άγαλμα του Λεωνίδα https://bit.ly/3geeZCb
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Η ιστορία του Λευκού Πύργου https://bit.ly/2YBoFAJ
ΚΟΡΙΝΘΟΣ: Ο ισθμός της Κορίνθου https://bit.ly/2ObODEy
Ξέρετε ποια είναι τα Ελληνικά μνημεία Πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO; https://bit.ly/3bJkLcF
Ελληνικά μνημεία Πολιτιστικής κληρονομιάς UNESCO / No 2: https://bit.ly/2JuSBG1
——————————————————–