Αν μπείτε στα τουριστικά μαγαζιά γύρω από την Ακρόπολη, τα λεγόμενα Greek Art, θα βρείτε διάφορα αντικείμενα σε σχήμα φαλλού με πιο δημοφιλή τα ανοιχτήρια μπίρας – και το γνωστό αγαλματάκι μινιατούρα με τον πρίαπο. Μπορεί οι καταστηματάρχες τα έχουν επιλέξει γιατί τραβάνε τα βλέμματα των περαστικών τουριστών, αλλά ο φαλλός ήταν ένα πολύ διαδεδομένο σύμβολο στην αρχαιότητα.
Ο φαλλός στην Αρχαία Ελλάδα ήταν σύμβολο αποτροπής. Προστάτευε δηλαδή τους ανθρώπους και έδιωχνε μακριά το κακό. Εξαιτίας αυτής της πεποίθησης, συχνά συναντάμε φαλλικά σύμβολα διαφόρων ειδών και μεγεθών, σε ναούς, δημόσια κτίρια της αρχαιότητας, αλλά ακόμα και σε σπίτια πολιτών. Πολλοί πίστευαν ότι είναι και σύμβολο γονιμότητας και δύναμης. Συχνά οι φαλλοί απεικονίζονταν με φτερά για να παραπέμπουν στην παρομοίωση του ανδρικού γεννητικού μορίου με πτηνό (πουλί).
Οι αρχαίοι Έλληνες έφτιαχναν αγαλματάκια σε σχήμα φαλλού, σκάλιζαν φαλλούς στους τοίχους των σπιτιών τους και κατασκεύαζαν και αντικείμενα καθημερινής οικιακής χρήσης σε σχήμα φαλλού. Τις περισσότερες φορές τα φαλλικά σύμβολα συνδέονταν με τον Θεό Διόνυσο και τη λατρεία του.
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα της σημασίας που έδιναν οι αρχαίοι στα φαλλικά σύμβολα, βρίσκεται στη Δήλο, το ιερό νησί του Απόλλωνα σύμφωνα με την μυθολογία. Εκεί βρίσκονται στύλοι με δύο τεράστιους φαλλούς, που τοποθετήθηκαν από έναν πλούσιο κάτοικο της εποχής, προς τιμήν του Θεού Διόνυσου.
Σε μια κατοικία στην Δήλο, βρέθηκε μια επιγραφή με δύο φτερωτούς φαλλούς και χαραγμένη τη φράση: «Τούτο εμοί και τούτο σοι», δηλαδή, “αυτό για μένα και αυτό για σένα”.
Ο φτερωτός φαλλός του Φιλωνίδη. Πώμα ερυθρόμορφης πυξίδας, 430-420 π.Χ. (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο)
Στην αρχαία αγορά της Θεσσαλονίκης, τα ευρήματα πολλά και σπουδαία. Εκπληκτικά κιονόκρανα, αγάλματα, προτομές, γυάλινα αγγεία, δεκάδες λυχνάρια, εργαλεία του νοµισµατοκοπείου, πιάτα και φυσικά τα περίφημα φαλλόσχηµα τελετουργικά αγγεία µε τη µορφή του Διονύσου πάνω τους, του 1ου π.Χ. αιώνα. (φωτογραφία Νίκος Μουρατίδης)
Οι γιγαντιαίοι φαλλοί στη Δήλο έδιωχναν μακριά το κακό και την ατυχία!
Στις μέρες μας, απομεινάρια της λατρείας του φαλλού βρίσκουμε σε κάποιες περιοχές (Τύρναβ0ς), όπου μια φορά τον χρόνο, κατά την περίοδο του καρναβαλιού, ο φαλλός έχει την τιμητική του. Μερικοί ειδικοί, όπως ο Μάριος Βερέττας, υποστηρίζουν πως… «το Καρναβάλι είναι η αρχαιότερη Απολλώνια Ελληνική Εορτή».
Μέχρι και λαγάνες σε σχήμα φαλλού φτιάχνουν για την Καθαρά Δευτέρα.
Στην Αρχαία Ελλάδα ο «Ιερός Φαλλός», ή «θεός του Σύμπαντος», φτερωτός (και μη), συνδέεται άρρηκτα με τη Διονυσιακή λατρεία. Οι Ρωμαίοι υιοθέτησαν ενθουσιωδώς το φτερωτό φαλλό και τον ονόμασαν fascinum, μια λέξη ετυμολογικά συγγενή με τη βασκανία.
Ρωμαϊκό λυχνάρι από την Πομπηία, 1ος αι. μ.Χ.
Από τις δεκάδες χρήσεις των φαλλικών απεικονίσεων, κυρίως σε λυχνάρια, χρηστικά αντικείμενα και κοσμήματα, ίσως το πιο πρωτότυπο να είναι το tintinnabulum. Ένα αντικείμενο που κρεμούσαν σε κήπους και στις εισόδους σπιτιών και καταστημάτων. Είναι ο λεγόμενος μελωδός ή ανεμόκρουστο, ένα αντικείμενο με κρεμαστά στοιχεία ή κουδουνάκια που παράγει έναν γλυκό ήχο με το απαλό φύσημα του ανέμου. Υπάρχει ακόμα και στις μέρες μας. (Στην φωτογραφία Ρωμαϊκό tintinabulum με κουδουνάκια, 1ος αι. μ.Χ. / Βρετανικό Μουσείο)
———————————————————————
Κι’ άλλες ιστορίες για αρχαιολογικά ευρήματα και ανασκαφές
Έφηβος από ευγενή γενιά https://bit.ly/2XMcZdG
Ποιος πραγματικά είναι ο δισκοβόλος https://bit.ly/37h9YFl
Στην αρχαία αγορά της Θεσσαλονίκης https://bit.ly/3bM7ShP
Έτσι ήταν η αρχαία Αθήνα https://bit.ly/2AYlIAQ
Αχ καημένη μου Ελλάδα… https://bit.ly/2Ydicu0
Vintage: Μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι https://bit.ly/2Akp7K9
Επαναπατρισμός τώρα https://bit.ly/2ziHa2L
Οι τάφοι της Βεργίνας https://bit.ly/37gMmkl
Νέες ιδέες για Κεραμεικό και Βραυρώνα https://bit.ly/2MMUcbT
Εκκλησίες σε αρχαιολογικούς χώρους https://bit.ly/2xKVGQ9
Αρχαίος Ναός έγινε καταυλισμός προσφύγων https://bit.ly/3eEA1Ke
Η ανασκαφή της Κνωσού https://bit.ly/2VGDAXw
Ασκληπιείο Κω: Παρατημένο, έρημο και μόνο https://bit.ly/3bzEquT
Ναός Ασκληπιού: Θα τελειώσει ποτέ; https://bit.ly/2y6qeMm
Οι Ανασκαφές στην Σαντορίνη: https://bit.ly/2wQEsju
Τα 4 Λιοντάρια της Ελλάδας: https://bit.ly/2xwzmX4
ΜΕΣΣΗΝΗ: Μια μεγαλειώδης ανασκαφή: https://bit.ly/2NzI3cp
Πως βρέθηκε η Αφροδίτη της Μήλου: https://bit.ly/2vhPtKe
Έχετε πάει στην αρχαία αγορά της Αθήνας; https://bit.ly/2KfdGES