Σχεδόν τρία χρόνια κράτησε η προετοιμασία της μετακόμισης – γι΄ αυτό έδωσα και αυτόν τον τίτλο στο άρθρο. Όσοι έχουμε μετακομίσει ξέρουμε πολύ καλά τι σημαίνει αυτό… Φανταστείτε λοιπόν τι γίνεται όταν μιλάμε για το κολοσσιαίο έργο της μεταστέγασης της Εθνικής Βιβλιοθήκης.
Όταν άρχισαν να δουλεύουν, βρήκαν καταχωνιασμένα στα πιο απίθανα σημεία του παλιού κτιρίου της βιβλιοθήκης, «θησαυρούς» και ιστορικά αρχέτυπα (δηλαδή όσα βιβλία τυπώθηκαν από την εφεύρεση της τυπογραφίας μέχρι και το 1500). Ανάμεσα σ΄ αυτά σπάνιοι χάρτες, και ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό.
Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος μετακόμισε στην καινούργια της στέγη, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, στο Φαληρικό Δέλτα. Ειδικοί επιστήμονες, συντηρητές και βιβλιοθηκονόμοι εργάστηκαν ακατάπαυστα, προκειμένου να εκτελέσουν εργασίες καθαρισμού, προληπτικής συντήρησης και ραδιοσήμανσης, ώστε η συλλογή να μεταφερθεί με ασφάλεια στο νέο κτίριο. Τώρα πια κάθε βιβλίο, κάθε αρχείο ή τεκμήριο εντοπίζεται αμέσως στον ηλεκτρονικό κατάλογο της ΕΒΕ. Το πολύπλοκο έργο προετοιμασίας – που χρηματοδοτήθηκε από δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος ύψους 5.000.000 ευρώ και από έκτακτη κρατική επιχορήγηση ύψους 5.200.000 ευρώ- δεν αφορούσε σε μια απλή μεταφορά βιβλίων, αλλά τη μετάβαση του θεσμού σε μια νέα εποχή.
“Η Εθνική Βιβλιοθήκη είναι ένας κρυφός θησαυρός και πρέπει να τον αναδείξουμε” δρ. Φίλιππος Τσιμοπούλου (γενικός διευθυντής)
Ο Γιάννης Κόκκωνας, καθηγητής Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Μουσειολογίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, ανάμεσα στους μικρούς θησαυρούς που ανακάλυψε στα σκονισμένα βιβλιοστάσια ήταν ένα αντίτυπο της πρώτης έκδοσης (1632) του περίφημου έργου του Γαλιλαίου «Dialogo […] sopra i due massimi sistemi del mondo», ένα αντίτυπο της πρώτης εκτύπωσης (1758) του έργου «De l’esprit» του Γάλλου φιλόσοφου Ελβέτιου και άλλα πολλά και αξιόλογα. Το σπάνιο υλικό φυλάσσεται σε ειδικά θησαυροφυλάκια στο νέο κτίριο.
Το τιτάνιο έργο καθαρισμού πραγματοποιήθηκε με τη συμβολή της εταιρείας συντήρησης έργων τέχνης «Θεοφιλάκος & Γεωργιάδης Ο.Ε.», υπό την επίβλεψη των συντηρητών της βιβλιοθήκης. Τρεις ομάδες των δύο ατόμων περνούσαν ένα ένα τα ράφια των βιβλιοστασίων, αφαιρώντας τη σκόνη από τα βιβλία, τις εφημερίδες και τα περιοδικά. Το προσωπικό καθάριζε με ειδική ηλεκτρική σκούπα το εξώφυλλο, το οπισθόφυλλο και τις περιμετρικές ακμές των εκδόσεων. Μετά, όπου χρειαζόταν, περνούσε τους τόμους με πανάκι, χωρίς τη χρήση όμως χημικών. “Πολύ θα θέλαμε να σταματάμε κάθε λίγο και λιγάκι για να ξεφυλλίζουμε τα έντυπα, αλλά δεν υπήρχε ο χρόνος”, είπε ο συντηρητής Δημήτρης Μαστοράκης.
Η υγρασία στους τοίχους δεν προσφέρει το καλύτερο περιβάλλον για τη γήρανση των βιβλίων. Το χαρτί ταλαιπωρείται από τις θερμοκρασιακές μεταβολές, που ευνοούν την ανάπτυξη μυκήτων. Βρήκαν σου λέει μέχρι και φωλιές εντόμων στα ράφια του παλιού κτιρίου.
Καθ’ όλη τη διαδικασία καθαρισμού η βιβλιοθήκη παρέμεινε ανοιχτή. Καθαρίστηκαν συνολικά 760.000 τεκμήρια τα οποία αντιστοιχούν σε 16 χιλιόμετρα ράφια.
Όσο για τους χάρτες, κάποιοι είναι σε καλή κατάσταση, άλλοι όχι. Η συντήρηση ενός χάρτη μπορεί να διαρκέσει έως και έξι μήνες.
Έγινε ένας κάποιος καθαρισμός, αλλά ουσιαστικά, το έργο της συντήρησης θα αρχίσει στο νέο κτίριο, όπου θα υπάρχει ο κατάλληλος εξοπλισμός.
Το εμβληματικό κτίριο της οδού Πανεπιστημίου 32 παραμένει στην κυριότητα της Εθνικής Βιβλιοθήκης και μακροπρόθεσμα θα επαναλειτουργήσει ως αναγνωστήριο και εκθεσιακός χώρος.
Την 1η Ιανουαρίου 2017 έκλεισε το αναγνωστήριο για το κοινό. Μια πολυμελής ομάδα από καταλογογράφους και βιβλιοθηκονόμους χρειάστηκε να εργαστεί σκληρά ώστε να διορθώσει τις λανθασμένες βιβλιογραφικές εγγραφές
Προκειμένου να ολοκληρωθούν έγκαιρα τα πολύπλοκα έργα προετοιμασίας, απαιτήθηκε η εντατική απασχόληση του συνόλου του προσωπικού αλλά και η αποκλειστική χρήση των χώρων και των υποδομών του ιστορικού Βαλλιανείου. Όταν έκλεισε το αναγνωστήριο, επιτρεπόταν μόνο σε μερικούς ερευνητές να εργαστούν.Ο καθαρισμός των τεκμηρίων γινόταν με ηλεκτρικό σκουπάκι μουσειακών προδιαγραφών.
Λεπτομέρεια από μια σπάνια, ιστορική έκδοση.
Στις χειροποίητες και ιστορικές βιβλιοδεσίες δεν επικολλήθηκαν ετικέτες RFID, ώστε να μην αλλοιωθεί η μορφή τους. Αντ’ αυτού τυλίχτηκε το οπισθόφυλλο με ταινία από διαφανή μεμβράνη και πάνω της μπήκε η ετικέτα με τον ραβδωτό κώδικα.
Η ψηφιοποίηση πραγματοποιείται με πέντε ειδικά σκάνερ. Συνολικά θα ψηφιοποιηθούν 400.000 εξώφυλλα.
Πριν αρχίσει η μετεγκατάσταση, φοιτητές (κυρίως) είχαν οικειοποιηθεί τον χώρο αξιοποιώντας τις υποδομές του.
Ιδού η νέα Βιβλιοθήκη στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Η νέα στέγη της βιβλιοθήκης στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος αγγίζει τα 22.000 τ.μ. και γέμισε με τους 1.200.000 τόμους της συλλογής.
Οι καινούργιες εγκαταστάσεις, με τα πέντε σύγχρονα αναγνωστήρια, παρέχουν πια κατάλληλες συνθήκες και σύγχρονες υποδομές για τη διαφύλαξη, τη συντήρηση και την ψηφιοποίηση των συλλογών. Το σημαντικό είναι ότι η νέα βιβλιοθήκη θα διευρύνει τη δράση της με ένα νέο δανειστικό τμήμα.
————————————————-
Διαβάστε άρθρα και γι’ άλλες βιβλιοθήκες
Αυτό μάλιστα, είναι αξιοθέατο: https://bit.ly/395gbXV
Η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας: https://bit.ly/2USxAuE
Η νέα βιβλιοθήκη της Κύπρου: https://bit.ly/39dmrx7
————————————————
Έχουμε κάνει μετακομίσεις σε θεσσαλονίκη αθήνα σε ολη την ελλάδα. Αλλα σαν και αυτη θεος φυλαξει. Μετακομισεις παντως τυπου… αλλα δεν το χω…. τετοια βιβλιοθηκη!