Μαρίκα Κοτοπούλη: Bisexual και ναρκομανής

Κανέναν δεν ένοιαζε που δεν ήταν όμορφη ή που ήταν bisexual και εθισμένη σε ουσίες. Το ταλέντο της ήταν πάντα αυτό που κουβέντιαζαν όλοι. Η ερμηνεία της σε έργα σύγχρονων συγγραφέων θεωρείται ανεπανάληπτη. Το ότι η εικόνα της απήχε κατά πολύ απο το στιλ της καλλονής, δεν την εμπόδισε να κερδίσει το θαυμασμό του κόσμου. Τα κατάφερε με τη γοητεία που εξέπεμπε καθώς και με τη σπιρτάδα του μυαλού και την δημιουργικότητα της σκέψης της.

Στις πολιτικές της πεποιθήσεις ήταν φιλομοναρχική, θεωρώντας πως το παλάτι ήταν θεσμός ιερός. Ωστόσο, οι προσωπικές σχέσεις της δεν καθορίζονταν από αυτήν την επιλογή. Λένε ότι τη διάρκεια της κατοχής προστάτεψε και βοήθησε όσο μπορούσε τους αριστερούς συναδέλφους της, παρεμβαίνοντας υπέρ αυτών στις αρχές, με το πρόσχημα ότι τους χρειαζόταν κοντά της για δουλειά.

Η Μαρίκα Κοτοπούλη γεννήθηκε στις 3 Μαΐου 1887 από γονείς που και οι δύο ήταν ηθοποιοί, και πέθανε στις 11 Σεπτεμβρίου 1954. Ήταν σημαντική Ελληνίδα ηθοποιός που διακρίθηκε περισσότερο ως τραγωδός στα έργα ξένων κι Ελλήνων κλασικών συγγραφέων. Πρωταγωνίστησε, ωστόσο, σε πολλά διαφορετικά θεατρικά είδη, ανάμεσά τους η κομεντί και η φάρσα. Εμφανίστηκε στη σκηνή βρέφος σε περιοδεία των γονέων της και ο πρώτος ρόλος της ήταν σε επιθεώρηση, σε ηλικία πέντε ετών, όπου υποδύθηκε μια μαθήτρια. Έως το 1901 εμφανιζόταν στο πλάι των γονιών της και το 1902 προσελήφθη στο Βασιλικό θέατρο κι άρχισε να γίνεται γνωστή στο ευρύτερο κοινό. Στο ξεκίνημα αντιμετώπισε την κακία και την έχθρα από μερίδα συναδέλφων της, εξαιτίας του νεαρού της ηλικίας της. Το ταλέντο της αναγνωρίστηκε γρήγορα από τους κριτικούς κι αυτό ενέτεινε τον ανταγωνισμό, με την ευνοούμενη των ανακτόρων ηθοποιό Άννα Φραγκοπούλο, η οποία σύμφωνα με τα κουτσομπολιά της εποχής ήθελε να της βγάλει τα μάτια.

Τα Ορεστειακά

Σημαντική στιγμή στην καριέρα της νεαρής Κοτοπούλη υπήρξε η συμμετοχή της στην τριλογία του Αισχύλου “Ορέστεια” το 1903, όπου η χρήση της δημοτικής γλώσσας για πρώτη φορά σε αρχαίο δράμα προκάλεσε σεισμό στα θεατρικά και κοινωνικά δεδομένα της εποχής. Οι οπαδοί της καθαρεύουσας αντέδρασαν βίαια, έγιναν πορείες και διαδηλώσεις, προκλήθηκαν επεισόδια με τραυματίες και έναν νεκρό (τα λεγόμενα Ορεστειακά). Η συνέχεια των παραστάσεων διακόπηκε.

Σκίτσο από τις συμπλοκές στην Αθήνα για την θεατρική παράσταση “Ορέστεια”.

Έγινε θιασάρχης το 1908 και το 1912 εγκαταστάθηκε στο θέατρο «Ομονοίας», το οποίο μετονομάστηκε σε «Μαρίκας Κοτοπούλη» και το 1936 μετακόμισε στο «Ρεξ» της οδού Πανεπιστημίου. Το καλοκαίρι του 1924, όταν ο αυτοκράτορας της Αιθιοπίας Χαϊλέ Σελασιέ επισκέφθηκε την Ελλάδα, η Κοτοπούλη και ο θίασός της επιλέχτηκαν για την παράσταση του Αγαμέμνονα που δόθηκε προς τιμήν του στο Ηρώδειο. 

Σε μία από τις παραστάσεις που έδωσε η Κοτοπούλη στο θέατρο της Ομόνοιας, παρευρέθηκε ο τότε πρωθυπουργός της χώρας Ελευθέριος Βενιζέλος. Εκείνος εκτιμούσε την ηθοποιό, παρά το γεγονός ότι ήταν αντίθετη στην πολιτική του και διατηρούσε σχέση με τον αρχηγό της αντιπολίτευσης, Ίωνα Δραγούμη. Ζήτησε να την συναντήσει. Η Κοτοπούλη, προκειμένου να μη φανεί αγενής, δέχτηκε να τον δει στο καμαρίνι της. Αφού συνομίλησαν για κάμποση ώρα, η ηθοποιός φώναξε στον ανιψιό της Δημήτρη Μυράτ: “Μήτσο, τρέξε να με γλυτώσεις. Γιατί λίγα λεπτά ακόμη αν μείνει ο πρόεδρος στο καμαρίνι μου, θα γίνω Βενιζελική”. Στο άκουσμα αυτής της φράσης, ο Βενιζέλος έφυγε σκασμένος στα γέλια. 

Εκτός από το θέατρο, η Κοτοπούλη έπαιξε για μια και μοναδική φορά στον κινηματογράφο, στην ελληνοτουρκική παραγωγή “Κακός δρόμος” (1933), βασισμένη στο μυθιστόρημα του Γρηγόρη Ξενόπουλου. Η ταινία γυρίστηκε σε στούντιο της Κωνσταντινούπολης και σήμερα θεωρείται χαμένη. Κατά τη διάρκεια του πολέμου η παρουσία της Κοτοπούλη στο θεατρικό σανίδι αραίωσε. Η τελευταία της εμφάνιση πραγματοποιήθηκε το 1952, στην Ερμούπολη της Σύρου. Ήταν 65 ετών.

12 χρόνια με τον Ίωνα Δραγούμη

Η προσωπική της ζωή υπήρξε θυελλώδης, ιδιαίτερα στα νεανικά της χρόνια. Στην εποχή της κυκλοφορούσε η φήμη πως η Κοτοπούλη είχε ερωτικές σχέσεις και με γυναίκες ηθοποιούς, μικρότερες σε ηλικία, προτού αυτές αναδειχτούν. Επίσης υπήρξαν έντονες φήμες ότι έκανε χρήση ουσιών. Βέβαια ο έρωτας της με τον Ίωνα Δραγούμη δημιούργησε τόσο μεγάλο σκάνδαλο, που επισκίασε τα πάντα.

Το 1908, ενώ βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη για περιοδεία, η Κοτοπούλη ερωτεύτηκε τον πολιτικό και συγγραφέα Ίωνα Δραγούμη ο οποίος υπηρετούσε εκεί ως Πρώτος Γραμματέας της Ελληνικής Πρεσβείας. Η πολύκροτη σχέση τους υπήρξε σκανδαλώδης για τα δεδομένα της εποχής. Το ζευγάρι από τον Ιούνιο περίπου του 1912 συζούσε, χωρίς την επισημοποίηση ενός γάμου, ή έστω αρραβώνα, κάτι που όμως έτσι κι αλλιώς ήταν αδύνατον, λόγω της ταξικής διαφοράς που υπήρχε ανάμεσά τους και της επακόλουθης αντίδρασης της μεγαλοαστικής οικογένειας του Δραγούμη. Να προσθέσουμε και τα κουτσομπολιά της εποχής; Έλεγαν πως δεν ταίριαζαν γιατί αυτός ήταν πανέμορφος και αυτή κακάσχημη. Το 1920 όταν εκτέλεσαν τον Δραγούμη ως εμπλεκόμενο στην απόπειρα δολοφονίας του Ελευθέριου Βενιζέλου, η Κοτοπούλη έπεσε σε βαθιά κατάθλιψη.

Το 1923 η Κοτοπούλη παντρεύτηκε τον θεατρικό επιχειρηματία Γιώργο Χέλμη (φωτο επάνω), με τον οποίο μοιράστηκε την υπόλοιπη ζωή της. Παιδιά δεν απέκτησαν. Πέθανε 11 Σεπτεμβρίου 1954.

«Η Μαρίκα Κοτοπούλη ήταν μια μικροκαμωμένη γυναίκα, με τόσο ταλέντο και τόσο σπάνια φωνή, σχεδόν νέγρικη. Στην «Ελισάβετ» ήταν αξέχαστη. Όταν της φέρνουν τα όπλα του Έσσεξ που εκτελέστηκε κατά τη διαταγή της, έλεγε: «Γονατίστε». Δε θα το ξεχάσω ποτέ. Την άκουγα στερεότυπα κάθε βράδυ. Σ’ αυτό το «Γονατίστε» υπήρχε όλο το δράμα της Ελισάβετ. Δεν είχε ανάγκη από σκηνοθέτη, δημιουργούσε μόνη το ρόλο της.» Γιάννης Τσαρούχης

Η μεγάλη ηθοποιός αφιέρωσε την ζωή της στο θέατρο και με τη διδασκαλία, την προστασία και την προσωπική καθοδήγησή της μπόρεσε να αναδυθεί μια σπουδαία γενιά Ελλήνων ηθοποιών του 20ού αιώνα: Ελένη Παπαδάκη, Κατίνα Παξινού και Κατερίνα Ανδρεάδη. Καλλιτεχνικά τέκνα της, που μαθήτευσαν κοντά στη μεγάλη πρωταγωνίστρια υπήρξαν η Μαίρη Αρώνη, η Έλλη Λαμπέτη, η Άννα Συνοδινού, η Μελίνα Μερκούρη, ο Δημήτρης Χορν, ο Αιμίλιος Βεάκης, ο Βασίλης Λογοθετίδης, ο Αλέξης Μινωτής κ.α.

Ως Κλυταιμνήστρα στην Επίδαυρο (δεξιά με τον Δημήτρη Ροντήρη)

Σε ραδιοφωνική εκπομπή με τον Αχιλλέα Μαμάκη

Με τον πολύ νεαρό Μάνο Χατζιδάκι και τον σκηνοθέτη Τάκη Μουζενίδη,

Σκηνή από το «Επάγγελμα της κας Γουόρεν» του Μπερνάρ Σω, με τη Μαρίκα Κοτοπούλη και την πρωτόβγαλτη Μελίνα Μερκούρη.

Αυτή είναι η βίλα της Κοτοπούλη στου Ζωγράφου, το γαμήλιο δώρο του Γιώργου Χέλμη προς τη μεγάλη πρωταγωνίστρια, στην οποία σήμερα στεγάζεται και υποτίθεται πως λειτουργεί το Μουσείο Μαρίκας Κοτοπούλη. Στην πραγματικότητα ο δήμος το έχει κάτι μεταξύ αποθήκης και πινακοθήκης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ  λεπτομέρειες για την βίλα, εδώ: https://bit.ly/2SXbMQL

Διαβάστε κι΄άλλα αφιερώματα σε μεγάλους Έλληνες ηθοποιούς

ΑΣΠΑΣΙΑ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ: Το παλιοκουμούνι https://bit.ly/3eIGjYR

ΕΛΕΝΗ ΠΑΠΑΔΑΚΗ: Την δολοφόνησαν από ζήλια, φθόνο και μίσος https://bit.ly/347LTi4

ΚΑΤΙΝΑ ΠΑΞΙΝΟΥ: Έτσι την γνώρισα https://bit.ly/2qIjgso

ΑΝΝΑ ΣΥΝΟΔΙΝΟΥ: Η τελευταία μεγάλη τραγωδός https://bit.ly/2mZngQq

ΕΛΛΗ ΛΑΜΠΕΤΗ: «Έπαιζε» με άντρες και γυναίκες https://bit.ly/2eVV51r

ΜΑΙΡΗ ΑΡΩΝΗ: Έκανε απεργία πείνας για να γίνει ηθοποιός https://bit.ly/2QZ5PRT

ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ: Για την Μελίνα https://bit.ly/2yWXJiY

ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΠΑ: Η γυναίκα Ελλάδα https://bit.ly/2exVczL

ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΒΕΑΚΗΣ: Μια πολυτάραχη ζωή https://bit.ly/2JkIPXO

ΜΑΝΟΣ ΚΑΤΡΑΚΗΣ: Μια μεγάλη μορφή https://bit.ly/2fYAJYS

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΟΡΝ: Γοητευτικός, έξυπνος, είρων & σνομπ https://bit.ly/2DshAcF

ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΣΑΓΑΝΕΑΣ: Αριστοκράτης και κομμουνιστής https://bit.ly/2MGRinc

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΖΕΡΒΟΣ: Η κόρη του θάφτηκε ζωντανή https://bit.ly/2SfcgMX

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΟΥΤΣΗΣ: “Δεν αντέχω την μιζέρια” https://bit.ly/2X6shs8

—————————————————