Είδα στο Netflix το ντοκιμαντέρ “This Is a Robbery: The World‘s Biggest Art Heist” (Η μεγαλύτερη ληστεία έργων τέχνης στον κόσμο), και παρ’ όλο που έχω κάνει σχετικό άρθρο για την ληστεία – https://bit.ly/2Pamimq – επανέρχομαι για να γράψω κυρίως γι’ αυτήν την περίεργη γυναίκα, την ιδρύτρια του Μουσείου. Την Isabella Stewart Gardner.
Ήταν ζάμπλουτη, εκκεντρική, τρελαινόταν για ταξίδια, έκανε παρέα μόνο με καλλιτέχνες και συγγραφείς, ήταν προστάτιδα των τεχνών, συλλέκτρια, φιλάνθρωπος και έδινε καθημερινή τροφή για κουτσομπολιό, με την ασυνήθιστη συμπεριφορά της, τις εμφανίσεις και τα γούστα της.
Γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη και ήταν κόρη του πλούσιου εμπόρου λινών υφασμάτων David Stewart και της Adelia Stewart. Μεγάλωσε στο Μανχάταν και από την ηλικία των πέντε έως δεκαπέντε παρακολούθησε μαθήματα σε μια ακαδημία για κορίτσια όπου σπούδασε τέχνη, μουσική και χορό, καθώς γαλλικά και ιταλικά. Στην ηλικία των 16 ετών, αυτή και η οικογένειά της μετακόμισαν στο Παρίσι όπου γράφτηκε στο Αμερικάνικο σχολείο για κορίτσια. Ανάμεσα στις συμμαθήτριες της ήταν και η Τζούλια Γκάρντνερ, της πλούσιας οικογένειας Gardner της Βοστώνης. Το 1857 βρέθηκε στο Μιλάνο, είδε τη συλλογή της αναγεννησιακής τέχνης του Gian Giacomo Poldi Pezzoli, σ’ ένα υπέροχο σπίτι, και αποφάσισε πως αν κάποτε κληρονομήσει κάποια χρήματα, θα έφτιαχνε ένα παρόμοιο σπίτι για να το επισκέπτονται οι άνθρωποι και να θαυμάζουν την τέχνη. Επέστρεψε στη Νέα Υόρκη το 1858.
Λίγο μετά την επιστροφή της, η συμμαθήτρια της Τζούλια Γκάρντνερ την προσκάλεσε στη Βοστώνη, όπου εκεί γνώρισε τον αδελφό της, τον Jack, ερωτεύτηκαν και παντρεύτηκαν στις 10 Απριλίου 1860. Το πρώτο τους σπίτι ήταν δώρο από τον πατέρα της Ισαμπέλλας, στην οδό Beacon 152 της Βοστώνης. Έμειναν εκεί για το υπόλοιπο της ζωής του Τζακ.
Ο Τζακ και η Ισαμπέλλα είχαν έναν γιο που πέθανε από πνευμονία στις 15 Μαρτίου 1865. Ακολούθησε μια χρονιά με αναποδιές και πολύ στεναχώρια. Το 1866 έμεινε έγκυος, αλλά απέβαλλε. Οι γιατροί της ανακοίνωσαν ότι δεν θα μπορούσε να γεννήσει άλλα παιδιά. Ο στενός φίλος και η αδερφή της πέθαναν μέσα στην ίδια χρονιά και η ίδια έπεσε σε κατάθλιψη και αποτραβήχτηκε από την κοινωνία.
Ταξίδια και συλλογή
Μετά από συμβουλές γιατρών, το 1867 το ζευγάρι ταξίδεψε στην Ευρώπη. Πέρασαν σχεδόν ένα χρόνο ταξιδεύοντας στη Σκανδιναβία και τη Ρωσία, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους το ξόδεψαν στο Παρίσι. Το ταξίδι είχε την επιθυμητή επίδραση στην υγεία της Isabella και έγινε σημείο καμπής στη ζωή της. Ήταν σε αυτό το ταξίδι που ξεκίνησε τη δια βίου συνήθεια να κρατά λευκώματα των ταξιδιών της και ν’ αρχίσει να συλλέγει έργα τέχνης.
Το 1875, ο αδελφός του Τζακ, Τζόζεφ Γκάρντνερ, πέθανε, αφήνοντας ορφανά τρία μικρά αγόρια, τα οποία ο Τζακ και η Ισαμπέλα «υιοθέτησαν» και μεγάλωσαν σαν δικά τους παιδιά.
Τα πρώτα έργα στη συλλογή της συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια των ταξιδιών τους στην Ευρώπη. Το 1891, άρχισε να επικεντρώνεται στην ευρωπαϊκή τέχνη αφού κληρονόμησε 1,75 εκατομμύρια δολάρια από τον πατέρα της. Μία από τις πρώτες εξαγορές της ήταν η “Συναυλία” του Vermeer, που αγοράστηκε σε μια δημοπρασία στο Παρίσι το 1892. Οι Gardners άρχισαν να συλλέγουν σοβαρά στα τέλη του 1890, χτίζοντας γρήγορα μια παγκόσμιας κλάσης συλλογή κυρίως με πίνακες ζωγραφικής και γλυπτικής, αλλά και ταπετσαρίες, φωτογραφίες, ασημικά, κρύσταλλα, κεραμικά και χειρόγραφα, και αρχιτεκτονικά στοιχεία όπως πόρτες, βιτρό και κίονες. Πράγματα αξίας απ’ όλη την Ευρώπη αλλά και από την Αίγυπτο, την Μέση και Άπω Ανατολή.
Το αίθριο του Μουσείου και δεξιά η Isabella Stewart Gardner.
Η δημιουργία του μουσείου
Το 1896, η Isabella και ο Jack Gardner κατάλαβαν ότι το σπίτι τους στην οδό Beacon της Βοστώνης, δεν ήταν αρκετά μεγάλο για να φιλοξενήσει την αυξανόμενη συλλογή αντικειμένων και έργων τέχνης τους, συμπεριλαμβανομένων έργων των Botticelli, Vermeer, Τιτσιάνο, Matisse και Rembrandt. Μετά τον ξαφνικό θάνατο του Τζακ το 1898, η Isabella πραγματοποίησε το κοινό τους όνειρο να χτίσουν ένα μουσείο για τους θησαυρούς τους. Αγόρασε γη για το μουσείο στην ελώδη περιοχή Fenway της Βοστώνης και προσέλαβε τον αρχιτέκτονα Willard T. Sears για να χτίσει ένα μουσείο όπως τα αναγεννησιακά παλάτια της Βενετίας. Η ίδια συμμετείχε εξ αρχής σε κάθε πτυχή του σχεδιασμού, μια και σκόπευε να κάνει σπίτι της τον τελευταίο όροφο του μουσείου.
Όταν το μουσείο ήταν έτοιμο, ο κόσμος έμεινε με το στόμα ανοικτό. Ήταν ένας χώρος που τα πάντα ήταν μεγάλης αξίας. Τα έπιπλα, τα ασημικά, οι ταπισερί στους τοίχους, τα κρύσταλλα και βέβαια όλοι αυτοί οι πίνακες και τα σχέδια των μεγαλύτερων ζωγράφων του κόσμου.
Το μουσείο όταν φτιάχτηκε…
Και όπως είναι σήμερα. Το γυάλινο που βλέπετε αριστερά, είναι η τωρινή επέκταση του μουσείου.
Το αίθριο του Μουσείου είναι επίσης από μόνο του, ένα έργο τέχνης.
Δεν θα μπορούσε να μην έχει και έργα με το πορτραίτο της.
Ασθένεια και θάνατος
Το 1919, η Isabella Stewart Gardner υπέστη το πρώτο από μια σειρά από εγκεφαλικά επεισόδια και πέθανε πέντε χρόνια αργότερα, στις 17 Ιουλίου 1924, σε ηλικία 84 ετών. Τάφηκε στον οικογενειακό τάφο του Gardner στο νεκροταφείο Mount Auburn στο Cambridge, μεταξύ του συζύγου και του γιου της.
Η Isabella Stewart Gardner γεννήθηκε 14 Απριλίου 1840 και πέθανε 17 Ιουλίου 1924.
Φωτογραφία του FBI από την ληστεία του μουσείου
Η απίστευτη- μυθική σχεδόν- ληστεία που έγινε στο Μουσείο στις 18 Μαρτίου 1990, απασχόλησε τον παγκόσμιο τύπο. Περισσότερα θα διαβάσετε εδώ: Η μεγαλύτερη κλοπή έργων τέχνης: https://bit.ly/2Pamimq
Σχετικά άρθρα
Vincenzo Peruggia, ο κλέφτης της Μόνα Λίζα: https://bit.ly/3r0RcKT
Η συλλογή και το σπίτι του κ. Frick: https://bit.ly/2NvAPIz
Το μπλε σπίτι της Frida Kahlo: https://bit.ly/3s1MgGG
Το σπίτι του Αλέξανδρου Ιόλα: https://bit.ly/30XiPcY
Δείτε το ντοκιμαντέρ του Netflix
This Is a Robbery: The World’s Biggest Art Heist | Documentary Trailer
——————————–
Τρία από τα πιο γνωστά έργα που κλάπηκαν από το μουσείο
Rembrandt: Christ in the storm on the sea of Galilee (Η μοναδική θαλασσογραφία που έχει κάνει ο Rembrandt).
Johannes Vermeer: The concert
Rembrandt: A lady and gentleman in black
———————–
