Το ξέρετε πως στο τραγούδι “Η αγάπη είναι ζάλη” τους στίχους έχει γράψει ο Ανδρέας Μικρούτσικος;
Ένα χρόνο μετά τον θάνατο του, ο Ανδρέας Μικρούτσικος μου μίλησε για τον αδελφό του, τον Θάνο Μικρούτσικο και βέβαια σταθήκαμε και στους στίχους που έγραψε στο τραγούδι.
Ήταν αρχές του νέου έτους (2021) όταν κάνοντας ένα 3ωρο ραδιοφωνικό αφιέρωμα στον Θάνο Μικρούτσικο, μίλησα τηλεφωνικά με τον Ανδρέα Μικρούτσικο. Από τις σπάνιες φορές που μίλησε δημόσια για τον αδελφό του.
Ανδρέα μου καλησπέρα και καλή χρονιά
- Καλή χρονιά Νίκο μου
Το ξέρεις πως ο πολύς κόσμος δεν ξέρει ότι τους στίχους του “Αγάπη είναι ζάλη” τους έχεις γράψει εσύ;
- (Παύση) Δεν είναι εκεί το θέμα. Το θέμα είναι πως τέτοιες μέρες, εγώ θα ήμουν στο σπίτι του Θάνου και θα γιορτάζαμε το νέο έτος, και τώρα είμαι σ’ ένα σπίτι, μου τηλεφωνείς και κάνουμε ένα αφιέρωμα στον Θάνο. Είναι σκληρό αλλά είναι μια πραγματικότητα. Με ποια έννοια; Με την έννοια ότι ο Θάνος δεν υπάρχει πια… (παύση) αλλά θα υπάρχει πάντα μέσα απ’ τα τραγούδια του.
Ακριβώς, δεν θα τον ξεχάσουμε ποτέ.
- Είναι σκληρό όμως, γιατί ας πούμε εσύ τώρα αντί να έχεις την χαρά να μιλήσεις με τον ίδιο τον Θάνο και να έχεις όλο εκείνο το λαμπρό της σκέψης του και το εκρηκτικό της σκέψης του, μιλάς μαζί μου.
Στην αρχή του ξεκινήματος μου στην δισκογραφία, όταν ήμουν στην CBS, είχαμε συνεργαστεί και μάλιστα έχω και μια φωτογραφία από ένα πάρτι στο σπίτι του που χορεύουμε. Τρομερά χρόνια, αλλά σήμερα σε πήρα να μιλήσουμε για την απώλεια του Θάνου, όχι όμως να κάνουμε μνημόσυνο, θέλω…
- Ναι, συγνώμη που σε διακόπτω, αλλά το φαινόμενο της ζωής και του θανάτου, που επισφραγίζεται με τον θάνατο η ζωή – είναι ακατάληπτο. Σε όλους μας έχει συμβεί και συμβαίνει να χάσουμε αγαπημένα μας πρόσωπα…αλλά εξακολουθεί να είναι κάτι το αδιανόητο.
Σαν αδελφός πως ήταν;
- Με τον Θάνο είχαμε μια διαφορά 5 χρόνων, που όταν είμασταν μικροί ήταν ένα θέμα, αλλά μεγαλώνοντας δεν ίσχυε πια. Τα πρώτα παιδικά μας χρόνια λοιπόν, ήταν πολύ πατρικός, πολύ προστατευτικός. Να φανταστείς μου έλεγε η μάνα μου – το επικύρωνε και ο Θάνος – επειδή είμασταν από μια αστική οικογένεια της Πάτρας, εκείνα τα χρόνια ήταν σαν έθιμο οι γυναίκες να γεννούν στο σπίτι. Δεν γεννηθήκαμε δηλαδή σε νοσοκομείο. Λοιπόν, όταν ετοιμαζόταν να γεννήσει εμένα, άνοιξε την πόρτα ο Θάνος και με ύφος μεγαλίστικο της είπε: “Μπεμπέκα” – μπεμπέκα την φώναζαν την μάνα μου και έτσι την αποκαλούσε και ο Θάνος – “τώρα που θα γεννηθεί ο μικρός δεν θα σε φωνάζω μπεμπέκα, θα σε λέω μαμά για να μαθαίνει” (γέλια). Στην είπα αυτήν την ιστορία γιατί αυτό το στυλάκι ήταν το προσωπικό στιλ του Θάνου, δηλαδή πάντα ήταν προστατευτικός. Θυμάμαι, παρ’ όλο που από μικρός ήταν κάπως ευτραφής, κάναμε τρέξιμο το γύρω της πλατείας Όλγας και έβγαινε πάντα πρώτος. Σαν να ήταν γεννημένος για αθλητής. Εγώ απεναντίας, αν και ήμουν αδύνατος ήταν σαν να ήμουν γεννημένος μεγαλώνοντας να πιάσω στυλό και γυναίκα, τίποτα άλλο (γέλια). Αποφάσισε λοιπόν ο αδελφός μου να με γυμνάσει και να με κάνει αθλητή. Στο σπίτι μας στην Κορίνθου, ξέρεις σε εκείνα τα παλιά νεοκλασικά σπίτια, είχαμε ένα μεγάλο διάδρομο 12-15 μέτρα, και εκεί μ’ έβαζε να τρέχω πήγαινε έλα τον διάδρομο, έβαζε και ένα στρώμα σαν σκάμμα να πηδάω και μετά μου είχε και φουντούκια να φάω για να δυναμώσω. Αυτό το στιλ του Θάνου κράτησε όλα τα χρόνια. Ακόμα και μέχρι πρόσφατα. Τώρα που έφυγε, παρ’ όλο που έχω μεγαλώσει, παρ’ όλο που έχω γιο, νοιώθω τραγικά απόλυτα μόνος.
Σε θυμάμαι τότε που ήταν άρρωστος που είχες γίνει σκιά του εαυτού σου
- Όχι μόνο σκιά του εαυτού μου, πέθανα. Μην κοιτάς που ζω, στην ουσία πέθανα. Ευτυχώς με γλύτωσε ο γιος μου. Μετά τον θάνατο του Θάνου, κατέρρευσα. Ένα απλό κρυολόγημα μου το γύρισε σε πνευμονία… Με πήγαν με πνευμονικό οίδημα και ήμουν 3 μέρες διασωληνωμένος στην εντατική, το πως γλύτωσα μου είναι άγνωστο. Άνοιξα τα μάτια μου μετά από τρείς μέρες και διαπίστωσα ότι ζω.
Μουσικός έγινες γιατί ήταν ο Θάνος μουσικός;
- Μεγαλώσαμε σ’ ένα σπίτι μουσικό. Από τους γονείς μας ξεκίνησαν όλα που ήταν πολύ της μουσικής. Τραγούδαγαν, χόρευαν, είχαν από πολύ νωρίς γραμμόφωνο με δίσκους 78 στροφών ή μετά το πικ-απ με ωραίους δίσκους με κλασσικές μουσικές, ή όταν γυρνούσε ο πατέρας μου από κάποιο ταξίδι στην Αθήνα έφερνε παρτιτούρες του Μίκη Θεοδωράκη για να κάνει εξάσκηση ο Θάνος. Εγώ ασχολήθηκα πιο πολύ με την μουσική όταν ήρθαμε στην Αθήνα. Στην Πάτρα θυμάμαι τον Θάνο να παίζει στο πιάνο, εμένα να τραγουδάω και τους γονείς μας να σιγοντάρουν. Σαν μια οικογένεια μιούζικαλ ένα πράγμα…
Τους στίχους σου πως τους πήρε και τους μελοποίησε;
- Την εποχή που αποφασίζει ο Θάνος να κάνει την “Αγάπη είναι ζάλη”, δηλαδή να κάνει ένα δίσκο με την Χαρούλα Αλεξίου, μέχρι τότε είχε τις βασικές του συνεργασίες με την Μαρία Δημητριάδη ή και με νέα παιδιά όπως ο Γιάννης Κούτρας και ο Σάκης Μπουλάς. Απ’ την μεταπολίτευση και μετά, έκανε τα “Πολιτικά τραγούδια”, την “Καντάτα για την Μακρόνησο” την “Σπουδή στον Μπρέχτ”… δηλαδή οι πρώτοι δίσκοι είναι δείγματα ενός νέου συνθέτη που έχει ένα στίγμα. Είναι αντι-συστημικός, είναι πολιτικά έξω- αριστερός. Όλες αυτές οι δουλειές είχαν στόχο. Ο Θάνος δεν υπάκουε στο τι ήθελε η εποχή ή οι δισκογραφικές εταιρίες. Δεν έκανε δίσκους για τραγουδιστές. Όταν έφυγε από την LYRA για να πάει στον Μάτσα, ο Αχιλλέας Θεοφίλου του ζήτησε να κάνει ένα δίσκο με την Χαρούλα. Η αντίδραση του Θάνου ήταν “Όχι”! Όχι, γιατί δεν εκτιμούσε την φωνή της Χαρούλας, αλλά γενικότερα το μουσικό είδος που εκπροσωπούσε, δεν ήταν του γούστου του Θάνου. Όταν τελικά αποφάσισε να το κάνει – ήταν – εντός πολλών εισαγωγικών- ένας συμβιβασμός. Δεν πέταξε απ’ την χαρά του δηλαδή. Με πήρε τηλέφωνο λοιπόν και μου είπε “Αντρέα, έλα απ’ το σπίτι γιατί ανέλαβα να κάνω ένα δίσκο με την Χαρούλα”. Με ήθελε εκεί, να παίζει στο πιάνο, να μιλάμε, και να γράφουμε…. Ώρες αυτό το πράγμα… Αφού γεμίσαμε διάφορες κασέτες, τις πήρα στο σπίτι μου για να ξεκινήσω την “αποκωδικοποίηση”. Ακούγοντας όλο αυτό το υλικό, κάποια στιγμή τσιμπάω μια μελωδιούλα και λέω εδώ είμαστε. Σε δυόμιση λεπτά έγραψα τον στίχο … «να μου το πεις, το σ’ αγαπώ και πάλι…κτλ.» και τον έγραψα κυρίως για να δομήσω την μελωδία. Το ηχογραφώ, του το πάω και του λέω, κοίτα με την πρώτη ανάγνωση μου βγήκε αυτό το τραγούδι. Το ακούει, ενθουσιάζεται και μετά προέκυψαν το “Μικρή μου μοβ βεντάλια” που το θεωρώ πολύ ωραίο τραγούδι, το “Όλο μεγαλώνω” κτλ. Πολλά από εκείνα τα τραγούδια του άλμπουμ ήταν από θεατρικά που είχε γράψει, αλλά το θέμα είναι ότι γνωρίζοντας την Χαρούλα από κοντά, γνώρισε μια εξαιρετική γυναίκα, η οποία άνοιξε την “κερκόπορτα” και τον βοήθησε να αλλάξει στάση στα πράγματα. Αν δεν υπήρχε η Χαρούλα θα είχαμε χάσει σπουδαία τραγούδια. Θα είχαμε χάσει την συνεργασία του με τον Μητροπάνο για παράδειγμα. Η γλύκα της Χαρούλας και η σπουδαία φωνή της του άλλαξαν οπτική του Θάνου. Κι’ ενώ αυτός ο δίσκος του 1986, ξεκίνησε ας πούμε καταναγκαστικά, τέλειωσε θριαμβευτικά. Και τον οδήγησε μετά από 4 χρόνια να κάνει με την Λίνα Νικολακοπούλου το “Κρατάει χρόνια αυτή η κολώνια”, που τον ζήτησε ο ίδιος ο Θάνος, για να εξιλεωθεί απέναντι στις ενοχές του, επειδή στην “Αγάπη είναι ζάλη” ήταν (μέσα του) σνομπαρία. Είναι κάτι που δεν το ξέρει η Χαρούλα. Αξίζει που το λέω; Αξίζει, γιατί η Χαρούλα είναι υπεύθυνη για τις τόσο σπουδαίες συνεργασίες του μετά… και με άλλους τραγουδιστές. Η σχέση του με την Χαρούλα απογειώθηκε. Έγινε σχέση αγάπης, λατρείας, αλληλοεκτίμησης…
Σαν να τον ξεκλείδωσε
- Ναι, ακριβώς. Η Χαρούλα ήταν αυτή που τον έκανε να σκεφτεί πως τα πράγματα είναι και πιο απλά, και πιο ερωτικά, και πιο λαϊκά…Πράγματα που μέσα τους μπορείς να βρεις την μαγεία της τέχνης. Και την βρήκε και ζήσαμε ωραίες καλλιτεχνικές στιγμές. Αυτή εν ολίγοις είναι η ιστορία της “Αγάπης είναι ζάλη”… Α, μην ξεχάσω να σου πω πως κατά την ηχογράφηση φώναξε τον Κώστα Γανωσέλη – έναν σπουδαίο μουσικό – και το κατάστρεψαν το κομμάτι. Επειδή τους φαίνονταν απλό, προσπάθησαν να το κάνουν πολύπλοκο. Τους έπεισα να το αφήσουν όπως ήταν. Απλό. Ή μια άλλη μέρα όταν ηχογραφούσαν το “Μικρή μου μοβ βεντάλια” και είχα πάει απ’ στούντιο, με βλέπει η Χαρούλα και μου έκανε μια τέτοια αγκαλιά και μου έδωσε ένα φιλί που ακόμα το θυμάμαι.
Σ’ ευχαριστώ πάρα πολύ Αντρέα μου γι’ αυτά τα λίγα λόγια για τον Θάνο…
- Για τον Θάνο, όπως τον ζήσαμε όλοι μας μια ζωή, μπορούμε να μιλάμε μια ζωή. Σε ότι επίπεδο θέλεις. Θέλεις σε επίπεδο μουσικής, προσφοράς, βίου, ήθους, χαρακτήρα, γλυκύτητας, τρυφεράδας, ότι θέλεις. Είναι ατέλειωτες οι ιστορίες, αλλά δυστυχώς η ζωή μας αναγκάζει αλλιώς μερικές φορές…
Σ’ ευχαριστώ πάρα πολύ
- Νίκο μου, γλυκέ μου Καλή χρονιά να ‘χεις.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
Σχετικά άρθρα
Η Ευαγγελία Δομάζου μιλάει για την μαμά της, την Βίκυ Μοσχολιού https://bit.ly/2XYOERm
Η Αθηνά Ρηγοπούλου μιλάει για την μαμά της, την Τζένη Βάνου https://bit.ly/3tDXZfh
Η Ίνκα Τσαγκάρη μιλάει για την μαμά της, την Έλενα Ναθαναήλ… https://bit.ly/387MPXD
Η Πολύνα Γκιωνάκη μιλάει για τον μπαμπά της Γιάννη Γκιωνάκη https://bit.ly/3qzE4wA
Η Σάντρα Βουτσά μιλάει για τους γονείς της, Κώστα Βουτσά και Έρρικα Μπρόγιερ: https://bit.ly/3i5mFbK
Η Άννα Φωτοπούλου μιλάει για τον πατέρα της Μίμη Φωτόπουλο: https://bit.ly/3sylDK9
Ελάτε να το θυμηθούμε
Χάρις Αλεξίου – “Η Αγάπη Είναι Ζάλη” – (Μουσική Θάνος Μικρούτσικος – στίχοι Ανδρέας Μικρούτσικος) / Official Audio Release
