Όμορφος, ταλαντούχος, καταδικασμένος στον πόνο και καταραμένος. Αυτός ήταν ο Chet Baker που δεν μπόρεσε να βρει ησυχία από τους δαίμονες που τον καταδίωκαν, που δεν κατάφερε να τους ξεγελάσει και που τελικά δεν έγιναν οι φύλακες άγγελοι του. Ποιος ήταν τελικά αυτός ο τύπος;
Γράφω αυτό το άρθρο, στο cd player παίζει ένα cd από την σειρά Chet Baker in Paris, στο τασάκι καίει ένα τσιγάρο και στο ποτήρι αντί για αλκοόλ, καφές.
Γεννήθηκε το 1929 στο Yale της πολιτείας της Oklahoma, και μεγάλωσε με τη θεία του μέχρι την ηλικία των δέκα ετών. Ο πατέρας του ήταν κιθαρίστας με γνώσεις γύρω από την Jazz και πιθανότατα υπεύθυνος για τα πρώτα τζαζ ακούσματα του πιτσιρικά Chet Baker. Αν και η Οκλαχόμα ανέδειξε αρκετούς αξιόλογους τζαζ μουσικούς, ο ίδιος σχολίαζε αρνητικά, με κάθε ευκαιρία, τη μουσική παραγωγή της γενέτειράς του.
O Tσέσνεϊ Χένρι «Τσετ» Μπέικερ (Chesney Henry “Chet” Baker Jr.), είναι κυρίως γνωστός για τις μελαγχολικές συνθέσεις του, με στοιχεία από το ύφος της cool jazz, της οποίας θεωρείται βασικός εκπρόσωπος. Η μουσική σταδιοδρομία του στιγματίστηκε από τα προβλήματα που αντιμετώπισε λόγω της εξάρτησής του από ναρκωτικές ουσίες. Μαζί με τον Gerry Mulligan υπήρξε από τους πλέον δημοφιλείς τζαζ μουσικούς της σκηνής της δυτικής ακτής των ΗΠΑ, αποκτώντας μεγαλύτερη φήμη κατά τη δεκαετία του 1950. Το παίξιμό του έμοιαζε μ’ εκείνο του Miles Davis, και χαρακτηρίζεται για τον ήπιο τόνο του και την απουσία δυναμικών εξάρσεων.
To 1940 εγκαταστάθηκε στην California, και αργότερα στην Ακτή Χερμόσα, ακολουθώντας τον πατέρα του, ο οποίος είχε μετακομίσει εκεί λίγο νωρίτερα για επαγγελματικούς λόγους. Με την προτροπή της μητέρας του και σε νεαρή ηλικία, συμμετείχε σε διαγωνισμούς ταλέντων, ενώ σε ηλικία δεκατριών ετών απέκτησε την πρώτη τρομπέτα και ξεκίνησε να παίζει στη σχολική ορχήστρα. Όταν το 1945 κατατάχθηκε στο στρατό, έγινε μέλος της 298ης στρατιωτικής μπάντας στο Βερολίνο και ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με τη μοντέρνα τζαζ. Απολύθηκε από το στρατό το 1948, ωστόσο κατατάχθηκε εκ νέου το 1950 και έγινε μέλος της στρατιωτικής μπάντας της μονάδας του Πρεσίντιο, στο San Francisco. Το γεγονός αυτό του εξασφάλισε στον την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά τη τζαζ σκηνή της Βόρειας Καλιφόρνια, σε μία περίοδο που μελέτησε συστηματικά το bepop (Jazz με γρήγορο ρυθμό, αυτοσχεδιασμό και δεξιοτεχνία). Όταν μεταφέρθηκε στο οχυρό Γουατσούκα της Αριζόνα λιποτάκτησε και αργότερα παραδόθηκε στο Σαν Φρανσίσκο, όπου μετά από την παραμονή του για τρεις εβδομάδες σε ψυχιατρική κλινική, χαρακτηρίστηκε «ανίκανος» να προσαρμοστεί στη στρατιωτική ζωή και απολύθηκε.
Το 1952 πλαισίωσε για τρεις εβδομάδες τον Charlie Parker, παίζοντας κυρίως στο Los Angeles, και κατόπιν έγινε μέλος στο κουαρτέτο του Gerry Mulligan. Οι εμφανίσεις του με τη συγκεκριμένη ορχήστρα και ειδικότερα η διασκευή του στη σύνθεση My Funny Valentine του εξασφάλισαν γρήγορα σημαντική φήμη. Το κουαρτέτο διαλύθηκε το 1953, την ίδια χρονιά που ο Mulligan συνελήφθη για κατοχή ηρωίνης.
Λίγοι τον ξέρουν, όπως και λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν και ακούν cool jazz. Αλλά γι’ αυτό είμαστε εδώ, για να ψάχνουμε, να ανακαλούμε μνήμες, να ανοίγουμε βιβλία και να μαθαίνουμε για το παρελθόν και τους καλλιτέχνες του.
Ο Baker σχημάτισε στη συνέχεια δικό του κουαρτέτο, με τη συμμετοχή του πιανίστα Russ Freeman, ενώ ξεκίνησε επίσης να τραγουδάει. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1950 η δημοτικότητά του ακολούθησε ανοδική πορεία, ωστόσο ο τρόπος ζωής του και ο εθισμός του στα ναρκωτικά άρχισαν να επηρεάζουν αρνητικά τη φήμη του. Το 1959 ταξίδεψε στην Ευρώπη, όπου πραγματοποίησε συναυλίες αλλά και καταδικάστηκε σε φυλάκιση ενόσω βρισκόταν στην Ιταλία, με κατηγορίες περί ναρκωτικών. H ηρωϊνη είχε μπει για τα καλά στην ζωή του και του έτρωγε τα σωθηκα. Περίπου έξι χρόνια αργότερα, παρόμοιο περιστατικό συνέβη στο δυτικό Βερολίνο, όταν συνελήφθη και πέρασε τελικά σαράντα μέρες σε ψυχιατρική κλινική.
Μετά την επιστροφή του στις Ηνωμένες Πολιτείες, η καριέρα του συνέχισε την πτωτική πορεία της, με εξαίρεση την ηχογράφηση ορισμένων δίσκων μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’60. Αργότερα, επανήλθε στο προσκήνιο και κατά τα μέσα της δεκαετίας του ’70 ηχογραφούσε ξανά, πραγματοποιώντας επίσης ζωντανές εμφανίσεις. Την ίδια περίοδο εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ευρώπη. Για το ευρωπαϊκό κοινό, αντιπροσώπευε μια αρχετυπική Boehme φυσιογνωμία.
Αν και μέχρι το 1976 η φωνή του και εν γένει η εμφάνισή του είχε υποστεί εμφανή φθορά, το παίξιμό του στην τρομπέτα διατηρούσε μια δυναμική μέχρι τα τελευταία χρόνια του.
Πέθανε το 1988 στο Amsterdam όταν έπεσε από το παράθυρο του ξενοδοχείου όπου διέμενε. Ο θάνατός του περιβάλλεται με μυστήριο και διαφορετικές απόψεις έχουν διατυπωθεί προκειμένου να εξηγήσουν το γεγονός, όπως το ενδεχόμενο να υπήρξε απλώς ένα τραγικό ατύχημα ή ακόμα και αυτοκτονία. Επισήμως, η ολλανδική αστυνομία απέρριψε το ενδεχόμενο αυτοκτονίας, ενώ το προξενείο των ΗΠΑ χαρακτήρισε το θάνατό του ατύχημα, την ίδια στιγμή που ορισμένοι φίλοι του υιοθέτησαν το ενδεχόμενο δολοφονίας του. Ανιχνεύτηκε ηρωίνη στον οργανισμό του, ενώ βρέθηκαν και μεγάλες ποσότητες στο δωμάτιό του.
H ζωή και το έργο του αποτέλεσαν το θέμα του βραβευμένου ντοκιμαντέρ Let’s get lost (1989) του Bruce Webber. Δείτε το trailer.
—————————–
Κι’ άλλα άρθρα για μουσική και μουσικούς
JULIET GRECO: Πέθανε στα 93 της https://bit.ly/39UxVG1
JACQUES BREL: Ne me quitte pas https://bit.ly/3hWdw3x
STEVIE WONDER: Respect Stevie Wonder https://bit.ly/2zsRoxg
MARVIN GAYE: Τον σκότωσε ο πατέρας του https://bit.ly/2YUxjKP
ARETHA FRANKLIN: Η Aretha δεν μένει πια εδώ https://bit.ly/2nKe4Qk
BOB MARLEY: Μεγάλος μουσικός και χασικλής https://bit.ly/2IiV6we
NINA SIMONE: Την χτυπούσε μέχρι να δει αίμα https://bit.ly/2Tb5RVR
BILLIE HOLIDAY: Πορνεία, ναρκωτικά και πόνος… https://bit.ly/3dBCcwM
JIM MORRISON: “Θέλετε να σας δείξω το πουλί μου;” https://bit.ly/2WFQXrq
JOHN LENNON: Η δολοφονία του https://bit.ly/3fCPHxZ
SLIM GAILLARD: Εγκαταλείφθηκε στην Κρήτη https://bit.ly/3dB7Vhr
ΝΕΚΡΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ: «Κατά τον δαίμονα εαυτού» https://bit.ly/3bgKAjC
ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΔΑΙΜΟΝΑ ΕΑΥΤΟΥ: Τι σημαίνει αυτό; https://bit.ly/2WKlOmK
[…] (Έγραψα χτες βράδυ ένα άρθρο αφιέρωμα σ” αυτόν τον μεγάλο “καταραμενο” μουσικό. Δείτε φωτογραφίες και video στον σύνδεσμο https://www.nikosonline.gr/?p=12462 […]
Από τα μικράτα μου ήταν ο αγαπηένος μου. Μικρή τότε δεν είχα χρήματα για να αγοράζω βινύλιο. Τέλος κάποια φορά κααφερα και μάζεψα τα χρήματα κι αγορασα έναν ” μεγάλο ” δίσκο. Νομιζω λογόταν CHET BAKER QUARTET. εΊΧΕ ΜΈΣΑ ΤΟ ΑΓΑΠΗΜΈΝΟ ΜΟΥ what a difference a day made! Toν άκουγα μονίμωσ. Καποιοςμου τον ζήτησε για να ον αντιγράψει κι εγώ, χάνος μονίμως, τον έδωσα αλλά δεν τον ξανάδα ποτέ. Το δεύτερο δυστήχημα είναι ότι δεν μπορώ να τον βρω στην αγορά, και το τρίτο όσο κι αν ψάχνω δεν βρίσκω τουλάχιστον το τραγούδι, ούτε YOUTUBE. Πουθενά. και όποτε το θυμαμαι…..κλαίω.
[…] 1988 – Τσετ Μπέικερ, Αμερικανός τραγουδιστής και μουσικός της Coll Jazz. Διαβάστε ένα μεγάλο αφιέρωμα γι’ αυτόν και δείτε video πατώντας τον σύνδεσμο: https://www.nikosonline.gr/?p=12462 […]
[…] O Chesney Henry «Chet» Baker Jr., ήταν Αμερικανός τρομπετίστας και τραγουδιστής της Jazz. Είναι κυρίως γνωστός για τις μελαγχολικές συνθέσεις του, με στοιχεία από το ύφος της cool jazz, της οποίας θεωρείται βασικός εκπρόσωπος. Η μουσική σταδιοδρομία του στιγματίστηκε από τα προβλήματα που αντιμετώπισε λόγω της εξάρτησής του από ναρκωτικές ουσίες. Μαζί με τον Gerry Mulligan υπήρξε από τους πλέον δημοφιλείς τζαζ μουσικούς της σκηνής της δυτικής ακτής των ΗΠΑ, αποκτώντας μεγαλύτερη φήμη κατά τη δεκαετία του 1950. Το παίξιμό του απηχούσε εκείνο του Miles Davis, και χαρακτηρίζεται για τον ήπιο τόνο του και την απουσία δυναμικών εξάρσεων. (Και ένα άρθρο αφιέρωμα σ” αυτόν τον μεγάλο “καταραμένο” μουσικό. Δείτε φωτογραφίες και video στον σύνδεσμο https://www.nikosonline.gr/?p=12462 […]
[…] 1988 – Τσετ Μπέικερ, Αμερικανός τραγουδιστής και μουσικός της Coll Jazz. Διαβάστε ένα μεγάλο αφιέρωμα γι’ αυτόν και δείτε video πατώντας τον σύνδεσμο: https://www.nikosonline.gr/?p=12462 […]
[…] 1988 – Τσετ Μπέικερ, Αμερικανός τραγουδιστής και μουσικός της Coll Jazz. Διαβάστε ένα μεγάλο αφιέρωμα γι’ αυτόν και δείτε video πατώντας τον σύνδεσμο: https://www.nikosonline.gr/?p=12462 […]
[…] 1988 – Chet Baker (Τσετ Μπέϊκερ), Αμερικανός τραγουδιστής και μουσικός της Coll Jazz. Διαβάστε ένα μεγάλο αφιέρωμα γι’ αυτόν και δείτε video πατώντας τον σύνδεσμο: https://www.nikosonline.gr/%CE%BF-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%BF%CF%82-… […]
[…] 1929 – Τσετ Μπέϊκερ: O Chesney Henry “Chet” Baker Jr., ήταν Αμερικανός τρομπετίστας και τραγουδιστής της Jazz. Είναι κυρίως γνωστός για τις μελαγχολικές συνθέσεις του, με στοιχεία από το ύφος της cool jazz, της οποίας θεωρείται βασικός εκπρόσωπος. Η μουσική σταδιοδρομία του στιγματίστηκε από τα προβλήματα που αντιμετώπισε λόγω της εξάρτησής του από ναρκωτικές ουσίες. Μαζί με τον Gerry Mulligan υπήρξε από τους πλέον δημοφιλείς τζαζ μουσικούς της σκηνής της δυτικής ακτής των ΗΠΑ, αποκτώντας μεγαλύτερη φήμη κατά τη δεκαετία του 1950. Το παίξιμό του απηχούσε εκείνο του Miles Davis, και χαρακτηρίζεται για τον ήπιο τόνο του και την απουσία δυναμικών εξάρσεων. Και ένα άρθρο αφιέρωμα σ’ αυτόν τον μεγάλο “καταραμένο” μουσικό. Δείτε φωτογραφίες και video. https://www.nikosonline.gr/%CE%BF-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%BF%CF%82-… […]
Πολύ ωραίο το άρθρο. Απλά ήθελα να προσθέσω κάτι που διάβασα τελευταία σχετικά με το θάνατο του Chet Baker. Ενας υπάλληλος του ξενοδοχείου που διέμενε υποστήριξε οτι ο Chet έιχε ξεχάσει τα κλειδιά μέσα στο δωμάτιο του και προσπάθησε να μπει μέσα σκαρφαλώνοντας από παράθυρο του διπλανού δωματίου. Και έπεσε. Βέβαια είχε καταναλώσει μεγάλη ποσότητα speedball, αυτά είναι γνωστά.
Παντού περισσεύεις.. Παντού ξεψυχάς… Αυτό είναι ο ήρωας που κρατάει τα ηνία του Μορφέα εξίσου και το ηρωινη το κακό παιδί της μορφινη από τον Μορφέα τον Θεό του ύπνου..
Υπάρχει μια σκηνή στο trainspoting όπου ο Μακ Γκρέγκορι είναι σε φάση ότι έχει κάνει offακι και κάθετε σένα τραπέζι μιας παμπ, η σκηνή είναι σε fast forward Όλοι τρεχουν γρήγορα γελάνε ζούνε και ο Γκρεγκορ κινείται σχεδόν σε slow motion ειναι σωματικά εκεί αλλά δεν είναι εκεί άκους τους πάντες αλλά δεν ακούς κανέναν.. παντού περισσεύεις προσπαθείς να γίνεις πάλι από υπερηρωας άνθρωπος αλλά δεν μπορείς δεν γεμίζει το μυαλό με τίποτα είναι μόνο σε εκείνη! που σε θέλει καθολικά δικός της μόνο δικό της, δεν ζεις με τίποτα αλλά μονο παντού ξεψυχάς..
Το δυσκολότερο πράγμα όταν επιστρέψεις είναι να βρεις και να ζητήσεις συγνώμη σε όσους πληγωσες σε όσους είδαν την πιο σκωτινη σου πλευρά.. τότε συνειδητοποιεις τι έκανες σε ανθρώπους που μόνο σε αγαπάνε.. και πονάς για τον μαλακα τον Γ… πού νόμιζε ότι είναι υπερηρωας.. Anyway
και μια συμβουλή σε όλους τους υπερηρωες (ξέρουν αυτοί) να ξέρεις φίλε μου εσύ που τώρα με διαβάζεις ότι μια δεν φτάνει!! και χίλιες δεν είναι ποτέ αρκετές!!
Και μην ξεχνας φίλε μου εσύ που …το έχεις!! όταν κοιτάς την άβυσσο να ξέρεις ότι σε κοιτάει και αυτή
Υ. Γ Νίκο σου προτείνω ένα καταπληκτικό βιβλίο εάν θέλεις να μάθεις τι εστι ηρωινη και ελληνική κοινωνία κάτι σαν ελληνικό trainspoting
https://www.kedros.gr/product/3452/xwris-anagkes-swma-istoria-exartisis-apexartisis.html