Ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες ζωγράφους και ποιητές, ο Νίκος Εγγονόπουλος, υπήρξε ταυτόχρονα και ο σημαντικότερος εκπρόσωπος του υπερρεαλισμού στην Ελλάδα. Γεννήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 1907 από μια εύπορη οικογένεια στην Αθήνα και πέρασε τα μαθητικά του χρόνια μεταξύ Κωνσταντινούπολης – από όπου και καταγόταν ο πατέρας του- και Παρισιού.
Γράφει η Μαίρη Σβαρνιά (Editor Νίκος Μουρατίδης)
Το έμφυτο ταλέντο του και η διαρκής εσωτερική του αναζήτηση, τον ωθούν να σπουδάσει το 1932 στην Σχολή Καλών Τεχνών, με δάσκαλό του τον μεγάλο Κωνσταντίνο Παρθένη. Ταυτόχρονα μαθητεύει και στο εργαστήριο του Φώτη Κόντογλου, του οποίου διακοσμεί με τοιχογραφίες το σπίτι, μαζί με τον Γιάννη Τσαρούχη.
Ο Εγγονόπουλος εμφανίζεται ταυτόχρονα στην ζωγραφική αλλά και την ποίηση το 1938, με συμμετοχή του στην Έκθεση Τέχνη της Νεοελληνικής Παραδόσεως όπου παρουσιάζει πίνακές του με σπίτια της Δυτικής Μακεδονίας, αλλά και με την έκδοση της πρώτης του ποιητικής συλλογής. Κατά την διάρκεια της ζωής του, εργάζεται σε διαφορετικές θέσεις και κυρίως στο Πολυτεχνείο, αλλά και στο Υπουργείο Οικισμού και Ανοικοδομήσεως, όπου εντάσσεται στην ομάδα του Δημήτρη Πικιώνη σχεδιάζοντας κτήρια. Ταυτόχρονα συμμετέχει σε εκθέσεις, οργανώνει ατομικές εκθέσεις και συνεχίζει να δημοσιεύει ποιήματα.
Βραβεύεται δύο φορές με το Πρώτο Κρατικό Βραβείο Ποίησης του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας, το 1958 και το 1979, ενώ το 1966 παρασημοφορείται από τον Βασιλιά Κωνσταντίνο Β’, με το παράσημο του Χρυσού Σταυρού του Γεωργίου Α’. Έχει παρασημοφορηθεί επίσης και με το παράσημο του Ταξιάρχη του Φοίνικος. Παρ’ όλα αυτά, δεν τυγχάνει ιδιαίτερης αποδοχής και ευνοϊκής κριτικής, τουλάχιστον κατά την πρώτη δεκαετία της καλλιτεχνικής του δημιουργίας. Αντιθέτως, γίνεται αρκετές φορές στόχος ειρωνίας, κυρίως από τους κριτικούς. Πεθαίνει πάμπτωχος στις 31 Οκτωβρίου 1985 και κηδεύεται δημοσία δαπάνη στο Α’ Νεκροταφείο των Αθηνών, έχοντας αφήσει πίσω του ένα τεράστιο έργο.
Η ζωγραφική του χαρακτηρίζεται από τα έντονα χρώματα, κυρίως το κόκκινο, το μπλε και το κίτρινο. Οι ανθρώπινες μορφές παρουσιάζονται συνήθως απρόσωπες, ενώ φαίνεται να προτιμά τα γεωμετρικά σχήματα και τις απλές φόρμες. Η πινελιά του είναι πεντακάθαρη, φωτεινή και απαλή. Η αγάπη του στο να απεικονίζει ανθρώπινες μορφές, μεγάλη.
Σύμφωνα με τις αναμνήσεις της κόρης του, αρνούνταν να πουλήσει έργο του σε άνθρωπο που ο ίδιος θεωρούσε άξεστο, και συνήθως ζητούσε υπέρογκα ποσά, ώστε να τους αποτρέψει στο να αγοράσουν.
Αντιθέτως, εάν διέβλεπε αγάπη για την τέχνη, πουλούσε τα έργα του αντί συμβολικού ποσού, ώστε να έχει την ικανοποίηση πως το έργο του θα συντροφεύει κάποιον που το αντιλαμβάνεται και το εκτιμά.
“Η ελληνική φυσιογνωµία εκλεπτύνει τον άνθρωπο που δεν παύει να είναι σκληρός και βλαπτικός και τον δίνει ανθρωπινότερο και εξαγνισµένο… Η ελληνική, η βυζαντινή ζωγραφιά αναπνέει αδέσµευτη και αποπνέει ανεµελιά και λεβεντιά… Είναι σαν την Ορθοδοξία που µετέχει στο πνεύµα του Πλάτωνα. Είµαι Έλληνας, αλλά δεν είµαι Έλληνας! Γι’ αυτό ποτέ µου δεν χάνω την ελπίδα στις τεράστιες αρετές της φυλής µας… Το πρόβληµα είναι τι είδος Έλληνας είσαι… και αν είσαι καλός, πόση αντοχή έχεις, για να µη σε αφανίσουν οι κακοί…”.
Μαίρη Σβαρνιά (Ιστορικός Τέχνης-Μουσειολόγος)
Η πινελιά του είναι πεντακάθαρη, φωτεινή και απαλή. Η αγάπη του στο να απεικονίζει ανθρώπινες μορφές, μεγάλη.
Πέθανε πάμπτωχος στις 31 Οκτωβρίου 1985 και κηδεύτηκε δημοσία δαπάνη στο Α’ Νεκροταφείο των Αθηνών, έχοντας αφήσει πίσω του ένα τεράστιο έργο.
Κι΄ άλλοι Έλληνες ζωγράφοι
Γιάννης Μόραλης, Ο γίγαντας της Ελληνικής ζωγραφικής: https://bit.ly/2CNNPTQ
Γιάννης Τσαρούχης, Λάτρευε την Ελλάδα, την Κάλλας και την Μπέλλου: https://bit.ly/2EZl4j2
Γιώργος Μπουζιάνης, Ο Έλληνας θεμελιωτής της μοντέρνας τέχνης: https://bit.ly/2nhZfY9
Σωτήρης Σόρογκας, Ένας ολοκληρωμένος καλλιτέχνης: https://bit.ly/2L03Klj
Δημήτρης Μυταράς, Απεβίωσε τυφλός και πικραμένος: https://bit.ly/2JPQ9IV
Γιώργος Σικελιώτης, Ένας πολύ εργατικός ζωγράφος: https://bit.ly/2oujQWU
Μιχάλης Μακρουλάκης, Ζωγράφισε την αυτοκράτειρα: https://bit.ly/2IMyJRf
Θεόφραστος Τριανταφυλλίδης, Έζησε και έδρασε με απόλυτη αυτονομία: https://bit.ly/2Tx0kdg
Παναγιώτης Τέτσης, Ήρθε το τέλος: https://bit.ly/2L4YMQn
Γιάννης Μιγάδης, Το χρώμα της μνήμης: https://bit.ly/2RZILSw
Ουμβέρτος Σ. Αργυρός, Ο μεγάλος Έλληνας Ιμπρεσιονιστής: https://bit.ly/2tPwen8
——————————————————————–
απλα respect….!!
…εξαιρετικός…!!!!!Μοναδικός καλλιτέχνης!
[…] Ο Νίκος Εγγονόπουλος ήταν Έλληνας καθηγητής του Ε.Μ. Πολυτεχνείου, ζωγράφος, σκηνογράφος και ποιητής. Θεωρείται ένας από τους μείζονες εκπροσώπους της γενιάς του ’30, ενώ αποτέλεσε και έναν από τους κύριους εκφραστές του υπερρεαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα. Διαβάστε τα πάντα στο μεγάλο αφιέρωμα του nikosonline.gr https://www.nikosonline.gr/?p=27511 […]
Υπαρχουν ανθρωποι λατρες της ανθρωπινης ψυχης ,των ανωτερων ιδεων που ειναι γνωστες και εχουν εισχωρησει και αποδωσει μεσα απο την ομορφια των χρωματων την βαθυτερη εννοια των λεξεων..ζωη,αγαπη και πιστη σε καποια ιδεωδη,ισως αγνωστα στους περισσοτερους.Το σωμα ειναι υλη,αλλα η ψυχη ειναι αισθημα….το σωμα φθαρτο , φευγει,χανεται,ενω τα δυνατα αισθηματα,οι μαγαλες αξιες παραμενουν….γι αυτο τις μεγαλες αγαπες μην τις αφηνουμε μονες,αλλα να τις αγκαλιασουμε και να τις φωλιασουμε στην ψυχη μας….μεχρι θανατου….Ο Εγγονοπουλος μεσα απο αυτες τις δυνατες και εντονες χρωματων εικονες στους πινακες ζωης ,εδινε εμφαση στη ζωη μεσα απο τα σφριγηλα σωματα των ανθρωπων τονιζοντας συγχρονως και το χρωμα της ψυχης.Μπορει να πεθανε φτωχος ,αλλα με τι πλουσιο ψυχικο κοσμο!!!Αν με ρωτασουσαν στη ζωη τι θα ηθελα,μια δυνατη οικονομικη ζωη η να εχω διπλα μου μια δυνατη αγαπη? θα απαντουσα χωρις αλλη σκεψη το δευτερο. Μεγαλη αξια της ζωης και αυτο το πιστευε και το ενοιωθε ο Εγγονοπουλος ζωγραφος και ποιητης.
Νικολινούλι μου…Μπαίνω στο blog σου κάθε δύο και τρείς μέρες…Ξέρεις γιατί???Γράφεις κάθε μέρα αλλά εγώ καλέ μου δεν χορταίνω να σε διαβάζω οπότε περιμένω να μαζευτεί υλικό για να σε χορτάσω, αν αν και εσυ δεν χορταίνεσε….