Η Πολιορκία της Μονεμβασίας ήταν πολεμική εμπλοκή της επανάστασης του 1821 με σκοπό την απελευθέρωση της. Διήρκεσε από 15 Μαρτίου ως 23 Ιουλίου του 1821.
Φωτογραφίες: Νίκος Μουρατίδης
23 Ιουλίου, είναι η τελευταία ημέρα και η επέτειος της Απελευθέρωσης της Μονεμβασιάς. Είναι ημέρα μνήμης και απόδοσης φόρου τιμής σε όλους τους Έλληνες αγωνιστές που θυσιάστηκαν στον αγώνα, και γιορτάζεται κάθε χρόνο με μεγάλο νταβαντούρι στο λιμάνι της πόλης.
Με αφορμή αυτό το ιστορικό γεγονός ο Δήμος Μονεμβασίας διοργανώνει την αναπαράσταση ενός πολεμικού ναυτικού επεισοδίου, που συνέβη στο διάστημα της πολιορκίας της πόλης από τους Έλληνες. Πρόκειται για την πυρπόληση της τουρκικής γολέτας, δηλαδή ενός ιστιοφόρου σκάφους, από τα ελληνικά πλοία, γεγονός που επέδρασε καταλυτικά στη μετέπειτα εξέλιξη της πολιορκίας της πόλης.
Στα μέσα Ιουνίου οι Τούρκοι της Μονεμβασίας άρχισαν να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα εξαιτίας της έλλειψης τροφίμων, ενώ στα τέλη του μηνός διχόνοια ξέσπασε ανάμεσά τους. Οι αγάδες κλείστηκαν στην Πάνω Πόλη με όσα τρόφιμα είχαν απομείνει, ενώ οι Τούρκοι της Κάτω Πόλης ανέλαβαν την πρωτοβουλία να στείλουν πρεσβεία στο στρατόπεδο των Ελλήνων, η οποία πρότεινε την υπό όρους παράδοση της Μονεμβασίας.
Την 23η Ιουνίου ο Αλέξανδρος Καντακουζηνός, πληρεξούσιος του Δημητρίου Υψηλάντη, κατέφθασε από τα Βέρβαινα στη Μονεμβασία, προκειμένου να διαπραγματευθεί την παράδοση της πόλης. Επειδή, όμως, οι Τούρκοι κωλυσιεργούσαν και οι διαπραγματεύσεις καθυστερούσαν αποφάσισε να στενέψει τον πολιορκητικό κλοιό με την κυρίευση του πύργου της γέφυρας. Στις 10 ή 11 Ιουλίου ένοπλο σώμα Τσακώνων και Μανιατών κατέλαβε μετά από σκληρή μάχη τον πύργο της γέφυρας εξορμώντας μέχρι τα τείχη της Κάτω Πόλης. Μετά την εξέλιξη αυτή οι Τούρκοι έσπευσαν να αποδεχθούν τη συνθήκη της παράδοσης.
Την 23η Ιουλίου 1821 ο Τούρκος διοικητής Μουσταφάμπεης Χασάν Μπεηζανδές παρέδωσε τα κλειδιά της πόλης στον Αλέξανδρο Καντακουζηνό.
Ο ναυτικός αποκλεισμός της πόλης άρχισε από τον Απρίλιο του 1821, όπου οι Σπετσιώτες ύψωσαν την σημαία της επανάστασης και ανταποκρίθηκαν στα αιτήματα των Μοραϊτών αγωνιστών για την αποστολή πλοίων στην Πελοπόννησο. Το απόγευμα της 5ης Απριλίου δέκα σπετσιώτικα πλοία υπό την ηγεσία του Γεωργίου Πάνου πραγματοποίησαν την πρώτη μεγάλη επίθεση από την πλευρά της θάλασσας. Στις αρχές Μαΐου το πολιορκητικό μέτωπο ενισχύθηκε με δύο υδραίικα πλοία και με μανιάτικα ένοπλα σώματα. Και τα υπόλοιπα είναι ιστορία…….
Κάθε χρόνο γίνεται μια συμβολική πυρπόληση της τουρκικής γολέτας, δηλαδή ενός ιστιοφόρου σκάφους, από τα ελληνικά πλοία.
Ένας φόρος τιμής σε όλους τους Έλληνες αγωνιστές που θυσιάστηκαν στον αγώνα, και γιορτάζεται κάθε χρόνο με μεγάλο νταβαντούρι στο λιμάνι της Μονεμβασιάς.
Σπετσιώτες και Υδραίοι έσπευσαν να βοηθήσουν, και τα κατάφεραν