Πως βρέθηκε η Αφροδίτη της Μήλου.

O αγρότης Γιώργος Κεντρωτάς, το 1820 ανακάλυψε το περίφημο άγαλμα της Αφροδίτης σκάβοντας στο κτήμα του στη Μήλο και ο Γάλλος αρχαιολόγος Βουτιέ… την βούτηξε.

Ήταν αυτόπτης μάρτυρας, έψαχνε γι’ αρχαία και του ‘κατσε λουκούμι!

Σκάβοντας ο Κεντρωτάς βρέθηκε σε μια μαύρη τρύπα, σαν να ήταν κούφια. Σκύβει και βλέπει κάτι μάρμαρα να ασπρίζουν. Πίσω του όμως είναι οι τρεις Γάλλοι. Καταλαβαίνει πως αυτά που βρήκε έχουν αξία και θέλει να τα κρύψει σκεπάζοντας τα με χώματα.

Ο Βουτιέ δεν κατάλαβε την πονηριά του Έλληνα χωρικού και γράφει: «Είχε ανακαλύψει το επάνω μέρος ενός αγάλματος, σε πολύ κακή κατάσταση και αφού δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στην κατασκευή του, ετοιμαζόταν να το ξανασκεπάσει». Δεν ήταν τόσο αφελής ο Έλληνας αγρότης. Όταν ο Βουτιε είδε τον Κεντρωτά να σκύβει και να κοιτάζει μέσα στην σκοτεινή τρύπα, πλησίασε. Του έδωσε μερικά γρόσια φιλοδώρημα και με τη βοήθεια των δύο ναυτών έβγαλαν το επάνω μέρος του αγάλματος, από την τρύπα. Τον πίεσε μάλιστα να ψάξει και να βρει και το άλλο, το κάτω μέρος του αγάλματος. Ο Κεντρωτάς δεν ήταν πολύ πρόθυμος, αλλά υπάκουσε. Δεν άργησε να το βρει. Έγινε μια προσπάθεια να προσαρμοστούν τα δύο μέρη του αγάλματος, μα έλειπε ένα κομμάτι από τη μέση.

Χρειάστηκαν καινούργιες παροτρύνσεις του Βουτιέ και πολλά ψαξίματα για να βρεθεί, μέσα στα χώματα και τις πέτρες, κι αυτό το κομμάτι. Και τότε ο Βουτιέ μπόρεσε και έστησε το άγαλμα. Δεν γράφει αν το στήσιμο έγινε μέσα στην τρύπα ή έξω από αυτή, στην επιφάνεια του εδάφους. Το κάτω μέρος του αγάλματος, πολύ βαρύ, πάνω από 500 κιλά, δύσκολα θα μπορούσαν να το ανεβάσουν στην επιφάνεια. Ο Βουτιέ αμέσως μετά έτρεξε στην Πλάκα, να ειδοποιήσει τον Μπρεστ για την αποκάλυψη και να πάρει το λεύκωμα και τα μολύβια του, για να σχεδιάσει το άγαλμα.

Όσο έλειπε ο Βουτιέ, ο Κεντρωτάς εξακολουθούσε να ψάχνει κι’ έτσι βρήκε ένα κομμάτι μπράτσου, μα ήταν τόσο φθαρμένο που δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί. Όταν ο Βουτιέ γύρισε από το λιμάνι προσπαθούσε να πείσει τον Μπρεστ, που τον είχε φέρει μαζί του, να κλείσει αμέσως συμφωνία. Ο Κεντρωτάς ζητούσε μόνο 400 γρόσια.

Τελικά ο Μπρεστ, έπειτα από τις συμβουλές και τις πιέσεις και άλλων Γάλλων Αξιωματικών, που αργότερα είδαν το άγαλμα, απόσπασε από τον Κεντρωτά την υπόσχεση πως δεν θα δώσει σε άλλον το άγαλμα, μέχρι να έλθει η απάντηση του Γάλλου Πρεσβευτή από την Πόλη, στον οποίον έγραψε ο Μπρεστ, μέσω του Γενικού Προξένου στη Σμύρνη.

Το άγαλμα δεν ήταν έτσι απλά, δύο μέρη και ένα κομμάτι της μέσης. Είχε αποσπασθεί ο κότσος των μαλλιών, όπως γράφει ο Βουτιέ. Το ενδιάμεσο κομμάτι δεν ήταν ένα, αλλά τέσσερα. Ήταν ακόμα το κομμάτι της παλάμης που κρατά το μήλο και ένα κομμάτι αριστερού βραχίονα. Έτσι το άγαλμα της Αφροδίτης βρέθηκε σε επτά κομμάτια, και αυτά, συναρμολογημένα, το απαρτίζουν από το 1821.

Αυτή εν συντομία είναι η ιστορία της ανακάλυψης της Αφροδίτης της Μήλου, από τον Γεώργιο Κεντρωτά, στις 8 Απριλίου 1820.

Και η Αφροδίτη δεμένη, σαν αιχμάλωτη, μπήκε σε κασόνια κι’ έφυγε για την Γαλλία (όπως και η Νίκη της Σαμοθράκης – δεξιά)

Η Αφροδίτη της Μήλου, μαζί με την Νίκη της Σαμοθράκης και την Μόνα Λίζα, αποτελούν τα 3 κορυφαία εκθέματα του Μουσείου Λούβρου. Δηλαδή, 2 Ελληνικά και ένα Ιταλικό.

 Διαβάστε κι’ άλλα άρθρα για κλεμμένα γλυπτά μας

• Τα χέρια της Αφροδίτης της Μήλου: https://bit.ly/2GZfKB5
• Θα γυρίσουν ποτέ οι ξενιτεμένες κόρες; https://bit.ly/2GJXW9q
• Επαναπατρισμός τώρα: https://bit.ly/2GL1MDe
• Κλέφτες, φέρτε την πίσω: https://bit.ly/2GJQP4X
• Ευχαριστούμε για την πρόθεση: https://bit.ly/2H88RgU