Στις 7 Μαρτίου 1948 έγινε η πολυαναμενόμενη ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα, δίνοντας μεγάλη χαρά σε όλη την χώρα. Τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, τα ραδιόφωνα, οι εορτασμοί και οι παρελάσεις έδιναν κι’ έπαιρναν.
Τα Δωδεκάνησα (που για την ακρίβεια είναι 14) ήταν από αρχαιοτάτων χρόνων δεμένα με τις τύχες του Ελληνισμού. Παρ’ όλα αυτά, μόλις στα μέσα του 20ου αιώνα ενσωματώθηκαν στο ελληνικό κράτος.
Όλη η ιστορία των Δωδεκανήσων
Εξαιτίας της γεωγραφικής τους θέσης τα Δωδεκάνησα δέχθηκαν καταστρεπτικές επιδρομές… από τους Πέρσες, τους Σαρακηνούς, τους Βενετούς, τους Γενουάτες, τους Σταυροφόρους και τους Τούρκους (Σελτζούκους και Οθωμανούς). Από το 1309 περιήλθαν στην εξουσία των Ιωαννιτών Ιπποτών (Ένα από τα πολλά ιπποτικά τάγματα που ιδρύθηκαν κατά τον Μεσαίωνα, ήταν το Τάγμα των Ιωαννιτών) και έμειναν υπό την κυριαρχία τους έως το 1522, οπότε καταλήφθηκαν από τους Οθωμανούς Τούρκους.
Με την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του 1821, τα Δωδεκάνησα επαναστάτησαν, αλλά το 1830 επιστράφηκαν μαζί με τη Σάμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, με αντάλλαγμα την Εύβοια, η οποία ενσωματώθηκε στο ελεύθερο ελληνικό κράτος.
Η κατάληψη των Δωδεκανήσων από τους Ιταλούς το 1912 αναπτέρωσε τις ελπίδες των κατοίκων τους ότι σύντομα τα νησιά θα ενταχθούν στον εθνικό κορμό της Ελλάδας. Πράγματι, με τη συνθήκη των Σεβρών (10 Αυγούστου 1920) τα Δωδεκάνησα παραχωρούνταν στην Ελλάδα, με εξαίρεση τη Ρόδο, που θα παρέμενε για ένα διάστημα υπό ιταλική διοίκηση. Όμως, η ατυχής έκβαση της μικρασιατικής εκστρατείας έδωσε την ευκαιρία στους Ιταλούς να υπαναχωρήσουν και με την άνοδο του Μουσολίνι προσπάθησαν να τα κάνουν Ιταλική αποικία.
Από τον ένα στον άλλο
Μετά τη συνθηκολόγηση των Ιταλών (1943), κύριοι των Δωδεκανήσων έγιναν οι Γερμανοί και μετά την παράδοση της Χιτλερικής Γερμανίας (Μάιος 1945), η Μεγάλη Βρετανία. Μετά την λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου λοιπόν, ήταν η χρυσή ευκαιρία για την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων στο ελληνικό κράτος, την οποία η ελληνική διπλωματία δεν έπρεπε να αφήσει να πάει χαμένη. Ήταν απαίτηση του ελληνικού λαού και είχε χυθεί άφθονο ελληνικό αίμα για την εκδίωξη των Γερμανών από τα Δωδεκάνησα. Το θέμα θα λυνόταν οριστικά από τη Διάσκεψη Ειρήνης των νικητριών δυνάμεων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που θα συνερχόταν στο Παρίσι.
Η Ελλάδα με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Τσαλδάρη διαμήνυσε ότι θα έθετε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων 4 θέματα: 1. την πρόσκτηση της Βορείου Ηπείρου 2. Την επανένωση των Δωδεκανήσων 3. τη διευθέτηση των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, και 4. το ζήτημα της Κύπρου που ήταν στην κατοχή της Μεγάλης Βρετανίας. Από τις τέσσερις αυτές εθνικές διεκδικήσεις, μόνο το θέμα των Δωδεκανήσων ευοδώθηκε, χωρίς δυσκολίες και περιπλοκές.
Είναι γνωστό ότι ο Στάλιν και ο Τσόρτσιλ, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, προσπάθησαν να δελεάσουν την Τουρκία, προσφέροντάς της ορισμένα παράκτια νησιά του Αιγαίου, προκειμένου να την πείσουν να βγει στον πόλεμο στο πλευρό των Συμμάχων ή τουλάχιστον να παραμείνει αυστηρά ουδέτερη. Kαταλαβαίνουμε πως κάπως έτσι οι ξένες υπερδυνάμεις κατά καιρούς “έπαιζαν” την Ελλάδα λες και ήταν χωράφι τους.
Θετική απόφαση για την Ελλάδα
Ευτυχώς όμως, σε μια απρόσμενη στροφή της πολιτικής της, η Σοβιετική Ένωση στη συνεδρίαση των Υπουργών Εξωτερικών που προετοίμαζε τη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι συγκατατέθηκε να αποδοθούν τα Δωδεκάνησα στη Ελλάδα. Έτσι, προτού καν συνέλθει η Διάσκεψη Ειρήνης, το θέμα των Δωδεκανήσων είχε λάβει ευνοϊκή τροπή για την Ελλάδα.
Η είδηση για την απόδοση των Δωδεκανήσων στη Ελλάδα χαιρετίστηκε με μεγάλο ενθουσιασμό, σε μια περίοδο που η χώρα βρισκόταν στη δίνη του Εμφυλίου Πολέμου. Η Διάσκεψη της Ειρήνης συνήλθε στο Παρίσι από τις 29 Ιουλίου έως τις 11 Οκτωβρίου 1946, όπου τέθηκαν από ελληνικής πλευράς και τα θέματα της Βορείου Ηπείρου και της διευθέτησης των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, χωρίς επιτυχία, αφού οι ΗΠΑ δεν θέλησαν να δυσαρεστήσουν τη σύμμαχό τους Σοβιετική Ένωση και τους δορυφόρους της – Αλβανία και Βουλγαρία. Η προσπάθεια της Τουρκίας να διεκδικήσει το Καστελόριζο και τη Σύμη έπεσαν στο κενό.
Στις 10 Φεβρουαρίου 1947 υπογράφηκε στο Παρίσι η Συνθήκη Ειρήνης με την Ιταλία, σύμφωνα με την οποία τα Δωδεκάνησα αποδίδονταν στην Ελλάδα, ενώ η Ιταλία υποχρεωνόταν σε αποζημίωση ύψους 105 εκατομμυρίων δολαρίων προς τη χώρα μας. Με επιμονή της σοβιετικής πλευράς, οριζόταν στο κείμενο ότι τα νησιά θα παρέμεναν αποστρατιωτικοποιημένα, πράγμα που η Τουρκία επικαλείται μέχρι και σήμερα.
Η τελετή παράδοσης των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα από τις βρετανικές αρχές έγινε στις 31 Μαρτίου 1947 στη Ρόδο μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα. Πρώτος διοικητής των Δωδεκανήσων ανέλαβε ο αντιναύαρχος Περικλής Ιωαννίδης, με πολιτικό σύμβουλο τον πανεπιστημιακό και δικαστικό Μιχαήλ Στασινόπουλο, μετέπειτα πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Η επίσημη τελετή της ενσωμάτωσης έγινε στις 7 Μαρτίου 1948 και το 1955 τα Δωδεκάνησα έγιναν νομός με πρωτεύουσα τη Ρόδο.
Ο Βασιλιάς των Ελλήνων Παύλος, στις 7 Μαρτίου 1948 στο διάγγελμα του προς τον λαό της Δωδεκανήσου στην Πλατεία Διοικητηρίου στη Ρόδο, είπε ανάμεσα στα άλλα: “Η σημερινή αγία ημέρα, κατά την οποίαν ικανοποιείται ο ζωηρότερος παλμός της Ελλάδος, είναι η ευτυχεστέρα ημέρα της ζωής μου. Ευχαριστώ τον Θεόν διότι έλαχεν εις εμέ η τιμή να περιβάλω με την ενεργόν στοργήν μου την Δωδεκάνησον και να ίδω κυματίζουσαν την Κυανόλευκον εις τον Ελληνικόν ουρανόν της.”
Η τελετή παράδοσης των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα από τις βρετανικές αρχές έγινε στις 31 Μαρτίου 1947 στη Ρόδο, στο Εθνικό θέατρο του νησιού (φωτο επάνω) – για την κατάντια του οποίου μπορείτε να διαβάσετε εδώ: https://bit.ly/3hAy43Y
ΕΛΑΤΕ να σας πάω μια βόλτα σε μερικά νησιά των Δωδεκανήσων μας
ΚΑΡΠΑΘΟΣ: Ένα ιδιαίτερο νησί με ιστορία https://bit.ly/3gUe8Jd
ΛΕΙΨΟΙ: Κάτι συμβαίνει σ’ αυτό το νησί https://bit.ly/3hll6rA
ΣΥΜΗ: Μια ανάσα από την Τουρκία https://bit.ly/2QxlGYJ
ΠΑΤΜΟΣ: Είδα το νησί μου… https://bit.ly/3wJNyIn
ΝΙΣΥΡΟΣ: Η ωραιότερη μικρή πλατεία της Ελλάδας: https://bit.ly/2EtM2yR
ΝΙΣΥΡΟΣ: Όλα τα βλέμματα στραμμένα στο νησί https://bit.ly/36ucs3G
ΛΕΡΟΣ: Στο υπέροχο Λακκί https://bit.ly/3sKgb89
ΚΑΡΠΑΘΟΣ: Ένα συγκλονιστικό σπίτι https://bit.ly/2UoaD45
———————————————-
