Στην δεκαετία του ‘ 70, η πιο διάσημη γκαλερί της Αθήνας, ο Δεσμός, είχε κάνει μια μεγάλη έκθεση με έργα της, και είχε έρθει και η ίδια. Με το θάρρος και το θράσος της νιότης (πιτσιρικάς ήμουν), και χωρίς να μιλάω Γαλλικά, πήρα μια αφίσα που διαφήμιζε την έκθεση και της την πήγα να μου την υπογράψει. Το έκανε, και μάλιστα ήταν και ονομαστική η αφιέρωση. Ε λοιπόν, αυτήν την αφίσα την έχω χάσει!
Η Νίκη ντε Σαιν Φαλ, (Niki de Saint Phalle) υπήρξε Γαλλίδα εικαστικός, ζωγράφος, γλύπτρια και σκηνοθέτρια, και την θυμήθηκα γιατί διάβασα σε ένα περιοδικό ότι γίνεται μια πολύ μεγάλη αναδρομική έκθεση των έργων της στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Κοπεγχάγης στην Δανία, στο Μουσείο Arken. Μια πανέμορφη κοπέλα και πολύ προχωρημένη για την εποχή της. Τα έργα της απ’ την μια προκαλούσαν θαυμασμό και απ’ την άλλη χαρά. Ή σε σόκαραν ή σε έκαναν να τα κοιτάζεις με χαμόγελο.
Αναλυτικά η ζωή της
Η Νίκη ντε Σαιν Φαλ γεννήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 1930, και ήταν κόρη ενός εύπορου Γάλλου τραπεζίτη αριστοκρατικής καταγωγής και της Αμερικανίδας συζύγου του. Όπως εξομολογήθηκε πολλά χρόνια αργότερα στη βιογραφία της, σε ηλικία 11 ετών βιάστηκε από τον πατέρα της, γεγονός που τη σημάδεψε και την έκανε αντικοινωνική για πολλά χρόνια. Μεγάλωσε στην Νέα Υόρκη και στα 18 της παντρεύτηκε τον Χάρυ Μάθιους, έναν παιδικό της φίλο. Αρχικά εργάστηκε σαν μοντέλο, κοσμώντας τα εξώφυλλα περιοδικών όπως Life και Vogue και στην συνέχεια για ένα διάστημα έμεινε στο σπίτι να μεγαλώσει τα παιδιά της προτού ξεκινήσει να ασχολείται με την τέχνη. Ήταν εντελώς αυτοδίδακτη.
Το 1952 μετακόμισε στο Παρίσι όπου πήρε μαθήματα θεατρολογίας και υποκριτικής, ενώ παράλληλα ξεκίνησε να ζωγραφίζει, επηρεασμένη από διάφορα καλλιτεχνικά ρεύματα, με μια ροπή στην τέχνη του περιθωρίου. Τον επόμενο χρόνο υπέστη νευρική κρίση που την οδήγησε στο νοσοκομείο, μια εμπειρία που την ώθησε ακόμα πιο έντονα στη ζωγραφική και στην τέχνη γενικότερα.
Στο Παρίσι, στο μουσείο μοντέρνας τέχνης, γνώρισε τον Ελβετό γλύπτη Ζαν Τινγκελί τον οποίο παντρεύτηκε το 1971 ύστερα από το διαζύγιο της με τον Μάθιους. Οι δύο τους πραγματοποίησαν μεγάλο αριθμό γλυπτών, είτε ύστερα από αναθέσεις εταιριών ή απλώς ως έκφραση της δημιουργικότητας τους.
Το περίφημο σιντριβάνι Stravinsky, δημιουργία της Niki de Saint Phalle.
Τη δεκαετία του ‘60 πραγματοποίησε τους Πυροβολισμούς, μια σειρά από performance που την έκαναν διάσημη διεθνώς. Αποτελούνταν από πλαστικούς σάκους σε σχήμα ανθρώπινης φιγούρας γεμάτους μπογιά τους οποίους πυροβολούσε η ίδια για να απελευθερωθεί η μπογιά και να ζωγραφιστεί με αυτό τον τρόπο το έργο. Την ίδια περίοδο επίσης δημιούργησε μια μεγάλη σειρά από μνημειακά γλυπτά σε πάρκα γλυπτικής, κάποια εκ των οποίων με προσωπικές της δαπάνες, όπως τον Κήπο τον Ταρώ στην Τοσκάνη και τον Μαγικό Κύκλο της Βασίλισσας Καλιφιά στην Καλιφόρνια. Άλλα έργα της ήταν δημόσιες αναθέσεις. Από τα σημαντικότερα ήταν το Γκόλεμ, ένα παιδικό τέρας που βρίσκεται στο πάρκο Ραμπίνοβιτς της Ιερουσαλήμ και ήταν παραγγελία των τοπικών αρχών. Το 1994 το Jerusalem Foundation της ανάθεσε μια ακόμα παραγγελία για τον Βιβλικό Ζωολογικό Κήπο της Ιερουσαλήμ. Η Σαιν Φαλ δημιούργησε ένα σύνολο γλυπτών ζώων με τον τίτλο Η Κιβωτός του Νώε τα οποία – σαφώς επηρεασμένα από τον Gaudi – ολοκλήρωσε το 1998 (φωτογραφία κάτω)
Το 1987 ο Φρανσουά Μιτεράν της ανάθεσε προσωπικά, να φτιάξει το σιντριβάνι του Château-Chinon.
Το τέρας Golem που απλά είναι τσουλήθρα για μικρά παιδιά
Δημιούργησε μια μεγάλη σειρά από μνημειακά γλυπτά σε πάρκα γλυπτικής, στην Γαλλία, στην Τοσκάνη, στο ζωολογικό κήπο της Ιερουσαλήμ, στην Καλιφόρνια κ.α.
Το 1955 ταξίδεψε στην Ισπανία μαζί με τον σύζυγο της και ανακάλυψε τους κήπους του Γκαουντί, ιδιαίτερα το πάρκο Γκουέλ, το οποίο άσκησε μεγάλη επιρροή στην τεχνοτροπία της.
Η Niki de Saint Phalle μετακόμισε το 1994 στην Καλιφόρνια όπου ήταν και η μόνιμη κατοικία της μέχρι το θάνατο της στις 21 Μαΐου του 2002.
Η είσοδος σε μια έκθεση της, ήταν αυτή που βλέπετε.
Διαβάστε και για άλλους μεγάλους εικαστικούς καλλιτέχνες.
PICASSO: Ήταν κάποτε παιδάκι https://bit.ly/2zHZixv
DAVID HOCKNEY: O αιώνιος έφηβος της ζωγραφικής https://bit.ly/2YutbRD
FRANCIS BACON: Μια ολέθρια σχέση https://bit.ly/3d5gKQq
ROY LICHTENSTEIN: Ζωγράφιζε σαν να έκανε comic https://bit.ly/2YqQax4
ANDY WARHOL: Ο πατριάρχης της Pop Art! https://bit.ly/35EmeiJ
JEAN COCTEAU: Ο ζωγράφος και το Μουσείο του https://bit.ly/3de4GMJ
TAMARA de LEMPICKA: Τολμηρή, μυστηριώδης και bi–sexual: https://bit.ly/2rE0Cjt
FRIDA KAHLO: Πέθανε 47 ετών https://bit.ly/3bWq34Z
FERNANDO BOTERO: Παντρεύτηκε Ελληνίδα https://bit.ly/2YzFXOP
Αλέξης Ακριθάκης: Ο πατέρας του μοντερνισμού https://bit.ly/2yfQQEX
Χάρης Λάμπερτ: Έφυγε ξαφνικά και απρόσμενα https://bit.ly/2E1RPiq