Ο Νικόλαος Παυλόπουλος ήταν μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα που κατηγορήθηκε για τις πολιτικές επιλογές του. Καταπιάστηκε με την γλυπτική ακαδημαϊκού ύφους και φιλοτέχνησε πολλές προτομές που βρίσκονται σε όλη την Ελλάδα. Εργάστηκε κυρίως με μάρμαρο και ξύλο, ενώ ως χαράκτης ασχολήθηκε με την ξυλογραφία και την εικονογράφηση βιβλίων.
Σε πολλές πόλεις της πατρίδας μας θα συναντήσετε τα γλυπτά του. Περισσότερες από 40 προτομές, 9 ηρώα και 10 αγάλματα που συμπεριλαμβάνονται στα έργα του εκθέτονται σε διάφορους εξωτερικούς δημόσιους χώρους, από την Λευκάδα στην Θεσσαλονίκη και από την Πρέβεζα στα Τρίκαλα. Από τον Βόλο στην Λάρισα και από τον Πειραιά σε όλη την Αθήνα. Προτομές του υπάρχουν σε: Δροσιά, Πλάκα, Νέα Σμύρνη, Βύρωνα, Κεφαλάρι, Ακτή Μιαούλη, Τερψιθέα, Παπάγου, Ραφήνα, Γλυφάδα, Μαρίνα Ζέας κ.α.
Ο Νικόλαος Παυλόπουλος, γνωστός ως Νικόλας, Έλληνας εθνικιστής, από τους μεγαλύτερους γλύπτες και χαράκτες της Ελλάδος με παγκόσμια φήμη και καταξίωση, γεννήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 1909 στο χωριό Άγιος Γεώργιος Νηλείας του Δήμου Μηλεών στο Πήλιο του νομού Μαγνησίας και πέθανε στις 10 Οκτωβρίου 1990 στην Αθήνα.
Ο πατέρας του ήταν ξυλογλύπτης εκκλησιαστικών επίπλων και κοντά του πήρε τα πρώτα μαθήματα ξυλογλυπτικής. Τα μαθητικά του χρόνια στο Βόλο ήταν γεμάτα από καλλιτεχνικές ενασχολήσεις όπως η καλλιγραφία, η μουσική και το θέατρο το οποίο σπούδασε το 1928 στη δραματική σχολή του Βόλου που λειτουργούσε ως τμήμα του Ελληνικού Ωδείου. Το 1929 πήγε στην Αθήνα με σκοπό την θεατρική καριέρα αλλά μετά την επίσκεψή του στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών αποφάσισε να δώσει εισαγωγικές εξετάσεις στις οποίες πέτυχε την εισαγωγή του στο 3ο έτος των σπουδών της γλυπτικής. Εκεί, φοίτησε δίπλα στον δάσκαλο Θωμά Θωμόπουλο ως εξαιρετικό ταλέντο, παρά την αντίθετη άποψη του πατέρα του που πίστευε ότι δεν θα μπορούσε να βιοποριστεί από την Γλυπτική. Αποφοίτησε από την Σχολή Καλών Τεχνών το 1934 και τον Δεκέμβριο του 1935 παρουσίασε έργα του στην πρώτη ατομική έκθεση. Συμπλήρωσε τις σπουδές του στην Ρώμη και την Φλωρεντία με τριετή υποτροφία του Ιταλικού Υπουργείου Παιδείας.
Καταπιάστηκε κυρίως με την γλυπτική ακαδημαϊκού ύφους στο ξύλο και στο μάρμαρο. Ως χαράκτης ασχολήθηκε κυρίως με την ξυλογραφία και την εικονογράφηση βιβλίων. Το 1935 οργάνωσε τις πρώτες του ατομικές εκθέσεις λαμβάνοντας παράλληλα μέρος και σε άλλες εκθέσεις, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό: Λονδίνο, Ουάσιγκτον, Μόντρεαλ, Τόκυο, Σύδνεϋ, κ.ά. Τιμήθηκε επίσης με βραβεία σε διεθνείς εκθέσεις που έγιναν στο Παρίσι, την Ρώμη, την Φλωρεντία, όπου κέρδισε το χρυσό βραβείο από την εκεί Ακαδημία Καλών Τεχνών στο πλαίσιο του θεσμού Οmmagio a Michelangelo.
Το 1975, φιλοτέχνησε κατά παραγγελία προτομή του Γιώργου Σεφέρη για να τοποθετηθεί σε πλατεία της Νέας Σμύρνης στην Αθήνα. Η προτομή δεν ικανοποίησε την χήρα του ποιητή και το γεγονός αυτό έγινε αφορμή για να βγουν στην επιφάνεια παλαιότερες κατηγορίες πως ο Παυλόπουλος ήταν φιλοναζιστής και πως είχε φιλοτεχνήσει προτομές του Χίτλερ και του Μουσολίνι στα χρόνια της Κατοχής. Κανείς βέβαια δεν έχει δει αυτές τις προτομές και ούτε υπάρχουν σε φωτογραφίες.
Το 1988 τιμήθηκε για την προσφορά του στην Εθνική Αντίσταση κι ένα χρόνο μετά αποφάσισε την ανέγερση μουσείου για τη φιλοξενία των έργων του. Στη διαθήκη του άφησε μεγάλο χρηματικό ποσό για την ολοκλήρωση του μουσείου το οποίο λειτούργησε επίσημα το 1996, και στο οποίο φυλάγονται μερικά από τα καλύτερα έργα του.
Το 1969, φιλοτέχνησε το ολόσωμο άγαλμα του Οδυσσέα Ανδρούτσου, στην ομώνυμη πλατεία της Πρέβεζας.
“Η λουόμενη” (1969), Πλατεία Βασιλικού Θεάτρου, Θεσσαλονίκη. Με σπασμένο το ένα της πόδι και με κουτσουλιές από τα πουλιά. Δεν το καθαρίζουν και ούτε φροντίζουν να αποκατασταθεί το σπασμένο πόδι.
Προτομή από μάρμαρο της Αγγελικής Χατζημιχάλη (1971). Στην αυλή του Μουσείου Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης – πρώην κατοικία της στην Πλάκα. Η Αγγελική Χατζημιχάλη ήταν ζωγράφος και λογοτέχνης που αφιέρωσε την ζωή της στην Ελληνική Λαϊκή Τέχνη.
Στη Λάρισα υπάρχει το υπέροχο άγαλμα της θεάς Υγείας στον αύλειο χώρο της ΔΕΥΑΛ. Ενώ όλο το άγαλμα είναι μαρμάρινο, το φίδι είναι φτιαγμένο από μπρούτζο, η οξείδωση του οποίου, όπως και οι λεπτομέρειες του φολιδωτού δέρματος, το κάνουν να ξεχωρίζει. Το έργο έγινε το 1962.
Βρίσκεται στην πλατεία Ναβαρίνου και φιλοτεχνήθηκε από τον Νικόλαο Παυλόπουλο στις αρχές του 1960 και ονομάζεται “Αγόρι που σφυρίζει”. Ένα αγόρι στην προεφηβική ηλικία, ανέμελο και με περίσσιο θράσος ορθώνει το ανάστημα του, σφυρίζει και ταυτόχρονα ουρεί, ανακυκλώνοντας το νερό στο μικρό σιντριβάνι της πλατείας. Ένα πολύ χαριτωμένο γλυπτό που κατά καιρούς έχει υποστεί απίστευτους βανδαλισμούς.
Ο δίδυμος αδελφός του γνωστός με το όνομα Νικολάκης, που το απέδωσαν οι κάτοικοι των Τρικάλων, φτιάχτηκε από τον γλύπτη μερικά χρόνια αργότερα, είναι πανομοιότυπος και κοσμεί την λίμνη στην κεντρική πλατεία των Τρικάλων.
Το μνημείο των πεσόντων στους Τσουκαλάδες Λευκάδας. Στην πλατεία του χωριού, σε ειδικό διαμορφωμένο χώρο υπάρχει το μνημείο των πεσόντων, ένα άγαλμα από λευκό μάρμαρο με ένα κορίτσι να προσεύχεται.
Έργο του είναι και ο ανδριάντας του Θεμιστοκλή που ο Πειραιώτης Ιωάννης Μελετόπουλος το δώρισε στον Δήμο Πειραιά. Για την κατασκευή της χρησιμοποιήθηκε χαλκοχυτήριο στο Μαρούσι και ο Νικόλας για να το τελειώσει εργάζονταν επί μια δεκαετία. Το ύψος μαζί με την μαρμάρινη βάση πλησιάζουν τα 9 μέτρα. Ο Θεμιστοκλής με το δεξί του χέρι δείχνει τον κεντρικό λιμένα του Πειραιά.
Βραβεύσεις
- Αβερώφειο Βραβείο Γλυπτικής το 1930,
- Γενικό Αβερώφειο Βραβείο όλων των εργαστηρίων ζωγραφικής-γλυπτικής-χαρακτικής.
- χρυσό μετάλλιο Αγάλματος, το 1932,
- Αβερώφειο Βραβείο, το 1933,
- Α’ Βραβείο Αγάλματος, το 1934,
- τρία βραβεία σχεδίου.
“Ολα τα έργα που υπογράφονται «Νικόλας γλύπτης» έχουν ένα λαμπρό αισθητικό αποτέλεσμα. Έχουν κάτι παραπάνω από χαρακτήρα, σχεδιασμένα σε αρχαϊκό ύφος, έχουν ήρεμες και ταυτοχρόνως ηχηρές αρμονίες.” Ζαχαρίας Παπαντωνίου (1935)
Ο ανδριάντας του Αριστοτέλη στα αρχαία Στάγειρα και δεξιά η προτομή του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη στην Σκιάθο.
Και ένα χαρακτικό του με το χωριό Ανακασιά, στο Πήλιο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
Γλύπτες και γλυπτική
Η ιστορία και ο βανδαλισμός του “Ξυλοθραύστη”: https://bit.ly/3odzjc3
Βάσος Φαληρέας: Ο πιο αγαπημένος γλύπτης https://bit.ly/3Vb7Wz7
Δημήτρης Φιλιππότης: Ένας γλύπτης καπετάν φασαρίας https://bit.ly/3tLnLO2
Χρήστος Καπράλος: Λίγα λόγια για το έργο και το Μουσείο του https://bit.ly/3b4EOkW
Το σκυλάκι της Φωκίωνος Νέγρη https://bit.ly/3y62z8O
Γιαννούλης Χαλεπάς: Μια τραγική μοίρα τον σημάδεψε: https://bit.ly/2x5nppm
Ποια ήταν η ωραία κοιμωμένη; https://bit.ly/2xjPHMk
Απεβίωσε ο Έλληνας γλύπτης Takis: https://bit.ly/2RVlKh9
Έλληνας γλύπτης στο νέο κτίριο της ΔΟΕ: https://bit.ly/2JauA6L
Αφροδίτη Λίτη: Η γλύπτρια της Μαρίας Κάλας https://bit.ly/3n8FMon
Το χρυσό γλυπτό της Μαρίας Κάλλας: https://bit.ly/30l8qLb
Κωστής Γεωργίου: Ο “αιρετικός” γλύπτης: https://bit.ly/3aWIBmB
Προτομή του μεγάλου μουσουργού Νίκου Χατζηαποστόλου.
———————————————————-
