Η παιδική ηλικία είναι η περίοδος που καλύπτει τα χρόνια από τη γέννηση μέχρι την εφηβεία. Στις εκπαιδευτικές θεωρίες του φιλοσόφου John Locke, η παιδική ηλικία χωρίζεται σε στάδια ανάπτυξης της νηπιακής ηλικίας (όπου το παιδί μαθαίνει να περπατάει), την πρώιμη παιδική ηλικία (ηλικία παιχνιδιού), τη μέση παιδική ηλικία (σχολική ηλικία), και την εφηβική ηλικία (ήβη και μετά την ήβη).
Εδώ ήμαστε λοιπόν. Με μια σειρά άρθρων θα εξερευνήσουμε την παιδική ηλικία μερικών γνωστών και αγαπημένων ανθρώπων- για να μας λυθούν όλες οι απορίες. Γιατί μην ξεχνάτε ότι η παιδική μας ηλικία παίζει καθοριστικό ρόλο στην ψυχοσύνθεση μας.
Τόσο οι συνεντεύξεις, όσο και οι φωτογραφίες είναι πνευματική ιδιοκτησία του www.nikosonline.gr και ως εκ τούτου απαγορεύεται η αναδημοσίευση όλου ή μέρους του άρθρου- χωρίς την γραπτή ή προφορική άδεια μου.
Η Μανίνα Ζουμπουλάκη είναι αρθρογράφος και συγγραφέας. Έχει περάσει από πολλά έντυπα από την αρχή της δεκαετίας του ’80 μέχρι σήμερα χωρίς διακοπή και τώρα αρθρογραφεί στην Athens Voice. Παράλληλα, έχει παντρευτεί 3 φορές, έχει τρία παιδιά και αρκετά βιβλία. Το «Φεύγα» μάλιστα έχει γίνει και τηλεοπτική σειρά. Έχει μεταφράσει επίσης αρκετά βιβλία, έχει δουλέψει στο ραδιόφωνο και έχει γράψει σενάρια για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Το πρόσφατο βιβλίο της, Το [Σχεδόν] Ημερολόγιο μιας 82χρονης, κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος. Για να την γνωρίσουμε πιο καλά, εγώ ως άλλος Sigmund Freud, της ζήτησα να ψαχουλέψει την μνήμη της – και τα άλμπουμ με τις παλιές φωτογραφίες – και να γυρίσει πίσω, τότε που ήταν παιδάκι. Μέσα από 40 ερωτήσεις θα μάθουμε πολλά…
Μανίνα μου….
- Που γεννήθηκες, που μεγάλωσες, σε ποια γειτονιά; Στην Καβάλα, στην Δεξαμενή, δίπλα στην εκκλησία των Αγίων Αναργύρων. Είχε πολλές αλάνες και πολλά περίεργα μέρη, άδεια, με βλάστηση που τα θυμάμαι τρόπικαλ, αλλά σίγουρα ήμουν απλώς μικρή…
- Που πήγες δημοτικό; Στο 13ο δημοτικό σχολείο Καβάλας, βόρεια δυτικά, για να σε τοποθετήσω. Ο δρόμος είχε μοσχοβολιστές ακακίες στη σειρά, και δέντρα με φουντωτά ροζ λουλουδάκια που μύριζαν ροδάκινο. Το ‘κυλικείο’ του σχολείου είχε τραγανά σουσαμένια κουλούρια.
- Έχεις άλλα αδέλφια; Μία αδερφή, την Άννυ, τρία χρόνια μικρότερη, κι έναν αδερφό, τον Μιχάλη, δεκαέξι χρόνια μικρότερο. Έχω αδυναμία στα αδέρφια μου, είναι τα καλύτερα του κόσμου! Τα εξυπνότερα, ομορφότερα και σουπερ-ότερα, όπως και τα παιδιά μου. (γέλια)
- Είχες αδυναμία στην γιαγιά ή στον παππού; Στον παππού από τη μεριά του μπαμπά, στη γιαγιά από την μεριά της μαμάς. Γενικά τους αγαπούσα και τους τέσσερεις όμως, ο καθένας είχε τη χάρη του.
- Είχες μακριά μαλλιά ως παιδί ή κοντά; Μεσαία, εκτός από μια χρονιά που μας κούρεψαν με την ψιλή λόγω επιδημίας ψείρας. Έχω κάνει τα πάντα με τα μαλλιά μου, αποκλείεται να υπάρχει κούρεμα που να μην το δοκίμασα.
- Ποιο ήταν το αγαπημένο σου χρώμα και γιατί; Γαλάζιο όταν ήμουν μικρή, που ήθελα να ήμουν αγόρι. Μετά, το κόκκινο. Μέχρι τώρα αυτά τα δύο χρώματα προτιμάω, γαλάζιο και κόκκινο – δεν έχω ιδέα γιατί, μου φτιάχνουν το κέφι όμως, δεν μπορώ να αντισταθώ στα γαλάζια πουκάμισα και στα κόκκινα μπλουζάκια…
- Ποιο ήταν το αγαπημένο σου παιχνίδι; Σχοινάκι, κρυφτό ή κουτσό; Το λάστιχο, ένα παιχνίδι που έσβησε με τους δεινόσαυρους: δύο κορίτσια στεκόντουσαν με τα πόδια ανοιχτά κι ένα λάστιχο κοινό, του σώβρακου, περασμένο στις γάμπες τους. Ένα τρίτο κορίτσι (εγώ πχ) χοροπηδούσε με τις ώρες πατώντας το λάστιχο, κάνοντας Χ με το λάστιχο, γενικά μεγαλουργώντας με το λάστιχο.
- Ποια ήταν η μεγαλύτερη αταξία που είχες κάνει; Είχα φέρει ένα βάτραχο στην τάξη, στο δημοτικό. Ήμουν πολύ περήφανη, γιατί τα περισσότερα παιδιά δίσταζαν να πιάσουν βάτραχο, εγώ βρήκα έναν ξέμπαρκο και τον αιχμαλώτισα σε ένα μαντήλι του μπαμπά μου, τον ξέχασα, και πήδηξε ξαφνικά από την τσάντα μου, ανάμεσα στα θρανία, κάνοντας κουάξ. Ήτανε λίγο μαλάκας βάτραχος. Τελικά με έβγαλε έξω η δασκάλα έξαλλη και τον αμόλησα απέναντι από το σχολείο, στις πρασινάδες που τον είχα βρει.
- Όταν έκανες αταξίες έτρωγες ξύλο ή τιμωρία; Στη δεκαετία του ΄60 και ΄70, οι δάσκαλοι είχανε βέργες σε διάφορα μεγέθη… γενικά έτρωγα πολύ ξύλο στο σχολείο, πολύ βέργα. Στο σπίτι όχι, το πολύ καμιά ανάποδη από τη μαμά, όταν είχε τα νεύρα της. Οι τιμωρίες ήτανε σπάνιες, το σύστημα πάντως ήτανε υπέρ του ξύλου τότε.
- Τους κολλητούς σου τότε πως τους έλεγαν; Έχεις ακόμα επαφή με κάποιους; Ο κολλητός μου ο Ανδρέας σκοτώθηκε στα 19 – είμαστε καλές φίλες με την αδερφή του την Τίνα. Η κολλητή μου Όλλυ έφυγε από ανακοπή στα 35 της. Τους σκέφτομαι σχεδόν κάθε μέρα. Ο καλύτερός μου φίλος είναι πάντα ο Θανάσης Τσιρταβής – είμαστε φίλοι από το γυμνάσιο. Ο Τάσος ή αλλιώς Πόντιος ή και Ξάδερφος, που όμως δεν είμαστε συγγενείς, είναι αγαπημένος φίλος. Παιδική φίλη ήταν η Λίνα/Στέλλα, και κάνουμε ακόμα παρέα. Με τον Γιάννη Νένε ήμασταν φίλοι στο νηπιαγωγείο και συνεχίζουμε ακάθεκτοι. Τα καλοκαίρια στη Θάσο χαίρομαι που συναντώ τον πιο καλοδιατηρημένο συμμαθητή μου, Γιάννη Λασκαρίδη. Αγαπάω τον Μπάμπη Βασιλειάδη, και την Ντέπυ, αδερφή του Γιάννη… Άρα ναι, με τους περισσότερους αγαπιόμαστε ακόμα. Είναι δύσκολο να ΜΗΝ αγαπάς ανθρώπους που ξέρεις πολλά χρόνια, και δεν τα θέλω καθόλου τα δύσκολα…
- Από τα χρόνια του δημοτικού θυμάσαι κάποια αγαπημένη δασκάλα ή δάσκαλο; Όχι δεν θυμάμαι…δε λες πάλι καλά που θυμήθηκα το βάτραχο…
- Έκανες γκριμάτσες στον καθρέφτη; Όχι, δεν το είχα καθόλου αυτό το χούι. Ήμουν ή στις αλάνες και πάνω στα δέντρα, ή κάτω από το κρεβάτι μου μ’ ένα φακό κι ένα βιβλίο στη μούρη.
- Φόραγες ρούχα και παπούτσια της μαμάς σου- όταν δεν ήταν παρούσα; Στην εφηβεία, ναι, δοκίμαζα όλα τα παπούτσια της. Είχε καταπληκτικά παπούτσια – ακόμα έχω ένα ζευγάρι κόκκινα πέδιλα με τετράγωνο τακούνι, που τα τσίμπησα μια και φοράμε το ίδιο νούμερο.
- Είχες βάψει τα χείλη σου με το κραγιόν της; Όχι! Μα σου λέω ότι ήθελα να ήμουν αγόρι…
- Ποιο φαγητό και γλυκό ήταν τα αγαπημένα σου; Η σπανακόπιτα της μαμάς ήταν το αγαπημένο μου φαγητό, και τα τυροπιτάκια κουρού της γιαγιάς μας της Καππαδόκισσας. Η άλλη γιαγιά, η Αδριανουπολίτισσα, έφτιαχνε ένα ‘ανάποδο’ κέικ με ροδάκινα, που μετά το έφτιαχνε και η μαμά μας με πολλή επιτυχία.
- Μασούσες τσίχλες; Όχι, ποτέ. Μου διαφεύγει η λογική της τσίχλας, ακόμα και τώρα.
- Τι ταλέντο είχες μικρή; Ζωγράφιζα συνέχεια, όταν δεν έγραφα συνέχεια, και όλα αυτά όταν δεν κολυμπούσα συνέχεια. Ό,τι έκανα, το έκανα με μανία. Δεν ήμουν στα καλά μου – όχι ότι είμαι τώρα…χαχαχαχαα
- Στο σχολείο απήγγειλες ποτέ ποίημα ή συμμετείχες σε σκετς; Ναι, σε όλες τις γιορτές. Υποθέτω ότι ήμουν για τα μπάζα, αλλά δεν είχα ποτέ τρακ.
- Παρέλαση πήγες ποτέ; Βέβαια, πάντα τελευταίες σειρές, γιατί δεν ήμουνα πρώτο μπόι.
- Είχες φτιάξει λεύκωμα; Ναι, όλες είχαμε. Ήταν γεμάτο αυτοκόλλητα, σκαλιστές ζωγραφιές και φωτογραφίες του Ντέηβιντ Κάσσιντυ.
- Σε ποια ηλικία έγραψες κάποιο ολοκληρωμένο κειμενάκι ή διήγημα ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων; Στα δεκατρία-δεκατέσσερα. Κλαψομούνικο εντελώς, λόγω εφηβείας και λόγω Μενέλαου Λουντέμη, που τον είχα μάθει απέξω.
- Ως παιδί, ποιο ήταν το αγαπημένο σου τραγούδι; Το ‘Ήταν ένα μικρό καράβι’, με αλλαγμένους στίχους: ‘ο κλήρος πέφτει στον πιο γέρο/και πριν προλάβουν να τον φάνε/ πιάνουνε ένα ψάρι με ουρά, οέ οέ’. Οι ορίτζιναλ στίχοι είναι σκέτη κατάθλιψη. Στην ανεβαστική βερσιόν το τραγούδησα και στα τρία παιδάκια μου με μεγάλη επιτυχία, εκατομμύρια φορές.
- Πότε πήγες για πρώτη φορά σε θεατρική παράσταση; Ποια ήταν; Με πήγαν ο παππούς και η γιαγιά μου (από πλευρά μαμάς), στο ‘Αγάπη μου Ουάουα’ με την Κάκια Αναλυτή και τον Κώστα Ρηγόπουλο, το 1970, στην Αθήνα. Μετά τους ΕΠΡΗΞΑ να μου βρούνε το έργο να το διαβάσω. Είναι του Φρανσουά Καμπό, άντε να το βρεις εκείνη την εποχή. Τελικά μου πήρανε έναν τόμο τεράστιο με ΟΛΑ τα θεατρικά που ανεβαίνανε στην Αθήνα το 1970, τα οποία διάβασα το ένα μετά το άλλο. Το ‘Μια Ιταλίδα στην Κυψέλη’ ας πούμε, δεν το είδα ποτέ στο θέατρο, αλλά ήξερα όλες τις ατάκες της αγαπημένης μου Μάρως Κοντού.
- Ήσουν με την Βουγιουκλάκη ή με την Καρέζη; Με την Δέσποινα Στυλιανοπούλου και την Ρένα Βλαχοπούλου! Αυτές παρακολουθούσα στενά, και την Μάρθα Καραγιάννη και την Κοντού οπωσδήποτε.
- Τις αποκριές τι ντυνόσουν συνήθως; Τις βαριόμουν πάντα τις Απόκριες, με το ζόρι ντυνόμουν κάτι, όταν με πρήζανε οι άλλοι.
- Ποια παιδικά περιοδικά ήταν τα αγαπημένα σου; Τα Αστερίξ και Λούκυ Λουκ, που τα είχαν στο σπίτι τους – στα Γαλλικά – οι Βελγο-Αρμένιοι φίλοι μου, Ντικράν και Αραξή. Έμαθα γαλλικά δηλαδή για να διαβάζω τα κόμικς τους. Είχαν και Τεν-τεν και Λαβεντύρ, όπου διάβασα για πρώτη φορά ιστορίες του Γκότλιμπ. Μιλάμε για ‘60ς, που δεν έφταναν αυτά τα μπερεκέτια μέχρι την Καβάλα…
- Το αγαπημένο σου cartoon; Μόνον ο Ντόναλντ Ντακ υπήρχε, και μου άρεσε πολύ.
- Έκανες ποτέ πάρτι στο σπίτι σας; Όχι.
- Στα χρόνια του γυμνασίου, σε δυσκόλευε κάποιο μάθημα; Στα μαθηματικά ήμουν αν όχι πάτος, τότε εκεί γύρω. Φυσική-Χημεία, τα βόλευα χάρη στην κυρία Σωτηρέλη. Αλλιώς κι εκεί πάτος θα ήμουν
- Ποιος καθηγητής ή καθηγήτρια ήταν οι αγαπημένοι σου; Η κυρία Μυρσίνη Σιρόγλου, καταπληκτική φιλόλογος, και πολύ εμπνευστική, εκτός από κούκλα. Και η κυρία Σωτηρέλη, που ήταν από τη Θάσο κι είχε ένα τελείως ξερό χιούμορ, πολύ ιδιαίτερο. Συμπαθούσα και την κυρία Μορφάκη, που μας έκανε Γαλλικά, τα οποία ψιλο-ήξερα ήδη από τα Αστερίξ.
- Στην τάξη καθόσουν μπροστά ή προς τα πίσω; Όπου να ΄ναι, δεν με ένοιαζε.
- Πόσο ήσουν όταν ξύρισες για πρώτη φορά τις γάμπες σου; Δεκαέξι. Και δεν τις ξύρισα, έκανα αποτρίχωση με καραμέλα. Δεν είμαι τριχωτή γενικά, πέντε τρίχες έχω όλες κι όλες… και όλες, ανάμεσα στα φρύδια μου.
- Σε ποια ηλικία φόρεσες πρώτη φορά καλσόν; Δεκαπέντε. Το αντιπαθούσα και το αντιπαθώ ακόμα
- Στο γυμνάσιο, έκανες ποτέ κοπάνα; Αν ναι πότε; Εκατό!!! Συνήθως, από Μάιο και μετά, που πηγαίναμε για μπάνιο στη θάλασσα, στον Μπάτη.
- Είχες πάρει ποτέ αποβολή; Ναι, κανα δυο φορές. Όλο και κάποια μαλακία έκανα. Μια φορά πήρα μονοήμερη αποβολή επειδή με είδε κάποιος καθηγητής σε καφετέρια ξενοδοχείου (απαγορευμένο τοπίο!) να πίνω καφέ με τον κολλητό μου τον Ανδρέα. Θυμάμαι τον καφέ, με αφράτο αφρό, ζεστό και γλυκό, θυμάμαι το πράσινο σκούρο πουκάμισο του Ανδρέα, αλλά δεν θυμάμαι καθόλου τον καθηγητή που δεν είχε άλλη δουλειά να κάνει παρά να καρφώνει μαθήτριες.
- Το πρώτο σου φιλί σε τι ηλικία προέκυψε; Δεκατεσσάρων.
- Πως τον έλεγαν τον τυχερό; Γιώργο. Και ναι, είμαστε ακόμα φίλοι.
- Καθηγητή σου είχες ερωτευτεί (πλατωνικά); /αν ναι τι μάθημα σας έκανε; Χαχα όχι, κανέναν! Δεν μου άρεσαν ποτέ οι μεγάλοι άντρες, ειδικά οι μεγάλοι με εξουσία, όπως δάσκαλοι-καθηγητές.
- Που πήγατε πενθήμερη; Στην Χαλκιδική με πούλμαν, τριήμερη όχι πενθήμερη. Περάσαμε τέλεια με αέρα κοπανιστό – όλο μαλακίες κάναμε, με τις φίλες Τίνα Γκιαούρη και Βάλια Μουσαμά. Την Βάλια την βλέπω τα καλοκαίρια στη Θάσο, δεν έχει αλλάξει καθόλου.
- Με τι βαθμό τέλειωσες; Σχεδόν 16. Και πάλι καλά, με τις απουσίες που είχα…
Με την γιαγιά Μάο (Μαρίκα Γεωργοπούλου, μαμά της μαμάς) στο πρώτο σπίτι που μέναμε πριν γεννηθεί η Άννυ, 16ης Ταξιαρχίας. Η ιδιοκτήτρια, κυρία Ροζίδου, ήταν και νονά μου. Μια φορά μου χάρισε μια τεράστια, σπούκι κούκλα.
Η Άννυ μωρό, εγώ τρεισήμισι, σε φεστιβάλ κούκλας, με φόντο – σε παρακαλώ – υπέροχα πουά μαξιλάρια….
Αριστερά σε αντίσκηνο στη Θάσο, πέντε χρονών. Από τότε το είχα το χούι – με τη Θάσο, και με το κάμπινγκ. Δεξιά, τότε που χιόνισε πολύ στην Καβάλα (1963), κι ορίστε η απόδειξη.
Με την Νοέλ Μπάξερ και τον Γιώργο Πούλια, στη βεράντα του σπιτιού του, στην Καβάλα.
Αριστερά στη Θάσο, δώδεκα χρονών, με την αδερφούλα μου Άννυ εννέα χρονών, και ράντομ κατσίκι. Δεξιά πάνω 16 χρονών, με τον Μιχάλη (αδερφάκο) τριών-τεσσάρων μηνών, στο πατρικό μας και δεξιά κάτω καπνίζοντας στον φοιτητικό κοιτώνα στο Μπράνσον, Μιζούρι, και στο τσακ να φουντάρω από το παράθυρο.
Στην Μακρύαμμο, στη Θάσο, με την Άννυ. Κάπου είχα ακούσει για τη γιόγκα…
Αριστερά 15 χρονών, στη βεράντα του πατρικού μας στην Καβάλα. Η μπλε ποδιά-καλυμμαύχι με ασορτί κάλτσα ήταν υποχρεωτική, με ίδια κορδέλα στα μαλλιά. Δεξιά με την Βάλια Μουσαμά, στην (τριήμερη) σχολική εκδρομή στην Χαλκιδική. Δεν πρέπει να κοιμηθήκαμε καθόλου, θυμάμαι νύσταζα συνέχεια.
———————————————————-
(Μια τελευταία ερώτηση για το φινάλε)
Και τώρα που απάντησες σε όλες αυτές τις ερωτήσεις…. θέλω να μου πεις πως αισθάνθηκες που σε ανάγκασα να κάνεις όλο αυτό το ταξίδι πίσω στον χρόνο.
Νίκο μου χάρηκα που έχω κάνει ντιλίτ όλα τα δυσάρεστα κομμάτια της παιδικής μου ηλικίας κι έχω κρατήσει τα χάι-λάιτς. Το υποψιαζόμουν, επειδή το σύστημα αυτό το ακολουθώ με τις σχέσεις, τις φιλίες, τις δουλειές μου, με τα πάντα όλα: θυμάμαι τα καλά και διαγράφω τα άσχημα. Οι φωτογραφίες μου είναι απογοητευτικές – δεν το είχαμε με την φωτογραφία, ως οικογένεια. Ποτέ δεν κάθομαι να κοιτάξω παλιές φωτογραφίες… έτσι κι αλλιώς, είναι τζάμπα κόπος: όλοι είμασταν ωραίοι και λαμπεροί κάποτε, το σπουδαίο είναι ότι είμαστε ακόμα εδώ, κι ας μη λάμπουμε τόσο! Σ΄ ευχαριστώ πολύ πολύ.
————————————————-
Δείτε τους… Όταν ήταν παιδιά
Παύλος Γερουλάνος https://bit.ly/2QaIHvW
Άγγελος Παπαδημητρίου https://bit.ly/2KygSe9
Ντέππυ Γκολεμά https://bit.ly/2BqyMg9
Γρηγόρης Βαλλιανάτος https://bit.ly/2QnoDpw
Αλεξάνδρα Τσόλκα https://bit.ly/2Bo2HVP
Νίκος Σούλης https://bit.ly/2Dh25nx
Θέμης Καραμουρατίδης https://bit.ly/2PK58u5
Μπέττυ Βακαλίδου https://bit.ly/2qaW0QC
Στέφανος Κορκολής https://bit.ly/2yXYOF1
Ρένα Δούρου https://bit.ly/2OyrgHT
Σταμάτης Κραουνάκης https://bit.ly/2QZkloa
Το αμάξι της μαμάς, Όπελ Ρέκορντ, μπροστά στο σπίτι της γιαγιάς Μάο, στον Άγιο Παντελεήμονα (Αθήνα). Το Όπελ το έκλεψε κάποιος δεκαπέντε χρόνια αργότερα, αλλά εδώ το καμαρώνουμε ολοκαίνουργιο με την Άννυ. Ο παππούς Ντάντι (πως αλλιώς θα λέγαμε τον άντρα της Μάο;) μας φωτογράφισε.
—————————————
