Πολλοί θεωρούν ότι ο Απόστολος Καλδάρας, αυτός ο πράγματι μέγιστος λαϊκός συνθέτης, είναι παραγνωρισμένος. Λένε ότι όλοι περισσότερο ασχολούνται με τον Τσιτσάνη παρά με τον Καλδάρα. Σαν να υπάρχει μια “κόντρα” μεταξύ τους. Ίσως επειδή και οι δύο είναι απ’ τα Τρίκαλα ή μήπως γιατί τον ζήλευε ο Τσιτσάνης;
Φέτος είναι η επέτειος των 100 χρόνων από την γέννηση του, και περιμένουμε να δούμε πόσα αφιερώματα θα γίνουν, τόσο στα κρατικά όσο και στα ιδιωτικά ΜΜΕ. Περιμένουμε να δούμε δηλώσεις του Υπουργείου Πολιτισμού και πιθανά κάποιο τηλεοπτικό αφιέρωμα με τα αριστουργηματικά τραγούδια του.
Γεννήθηκε στις 7 Απριλίου 1922 στα Τρίκαλα, τότε που έφταναν εκεί οι πρώτοι Μικρασιάτες πρόσφυγες. Μεγαλώνοντας, απ’ ότι είχε πει, έπαιζε με τα προσφυγόπουλα, με τόπια που τα έφτιαχναν από κουρέλια. Από παιδί λοιπόν στ’ αφτιά του υπήρχε το μικρασιάτικο τραγούδι που άκουγε στα σπίτια, τις γειτονιές, στα καφενεία και στις ταβέρνες. Και επειδή του άρεσε το τραγούδι μπήκε στην εκκλησία, όπου έψελνε μαθαίνοντας έτσι και την Βυζαντινή μουσική.
Οι γονείς του κατάγονταν από το Μέτσοβο και του έδωσαν άριστη ανατροφή. Ο Αποστόλης από παιδί έπαιζε κιθάρα, έγραφε στιχάκια και τα επένδυε με μουσική. Τελειώνοντας το σχολείο ασχολήθηκε ερασιτεχνικά με την μουσική και άρχισε να παίζει μπουζούκι που σιγά-σιγά έγινε το όργανο του.
Μπήκε στην Γεωπονική Σχολή αλλά γρήγορα την εγκατέλειψε και αφιερώθηκε στη σύνθεση. Μετακόμισε από την Θεσσαλονίκη στην Αθήνα όπου έπαιζε ως μουσικός σε νυχτερινά κεντράκια. Η φήμη του στους μουσικούς κύκλους δεν άργησε να εξαπλωθεί και αμέσως μετά την απελευθέρωση από τους Γερμανούς – το 1946 – ξεκίνησε τις ηχογραφήσεις. Το πρώτο σημαντικό τραγούδι του ήταν το “Μάγκας βγήκε για σεργιάνι” που το είπε ο Μάρκος Βαμβακάρης και αμέσως μετά ήρθε η πρώτη μεγάλη επιτυχία, το τραγούδι το οποίο τον ανέδειξε και τον κατέταξε στους μεγαλύτερους συνθέτες και στιχουργούς του λαϊκού μας τραγουδιού, το “Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι” (1947) που πρωτοτραγούδησε η Στέλλα Χασκίλ. Την επόμενη χρονιά κάνει ακόμα μια τεράστια επιτυχία με το τραγούδι “H Μπαρμπαριά (Ένα τραγούδι απ’ τ’ Αλγέρι)” με το Ντούο Χάρμα και δεν άργησαν να έρθουν οι συνεργασίες του με τους: Σωτηρία Μπέλλου, Πρόδρομο Τσαουσάκη, Γιώτα Λύδια, Πάνο Γαβαλά, Στέλιο Καζαντζίδη, Γρηγόρη Μπιθικώτση, Βίκυ Μοσχολιού κ.α.
Κάπου εκεί – αρχές δεκαετίας του ’60 – λένε ότι άρχισε και μια είδους αντιπάθεια του Τσιτσάνη προς τον Καλδάρα, γιατί έβλεπε κάποιον νεότερο του (7 χρόνια είχαν διαφορά) να δίνει τραγούδια σε όλα τα μεγαθήρια και να γίνονται τεράστια σουξέ. Επιπλέον τον αγάπησε και η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου και του έδινε συνέχεια στίχους της. Στίχους που ο Καλδάρας ποτέ δεν οικειοποιήθηκε και πάντα έβαζε το όνομα της. Γιατί μην ξεχνάμε ότι κυκλοφορούσε φήμη πως ο Τσιτσάνης αγόραζε τους στίχους της Ευτυχίας για 100 δραχμές και έβαζε το δικό του όνομα.
Ο Γιώργος Νταλάρας παλιότερα είχε πει: “Ο λαός τον λάτρεψε και τον τραγούδησε. Όλος ο σοβαρός κόσμος του τραγουδιού τον θαύμαζε, δηλαδή κι ο Χατζιδάκις κι ο Θεοδωράκης μου ‘χουν μιλήσει για τον Καλδάρα. Για τα τραγούδια του κι όχι μόνο εκείνης της εποχής, που συναγωνίζονταν τα δικά τους, αλλά και για τα προηγούμενα. Όπως το “Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι” και το “Φέρτε μια κούπα με κρασί” ή το “Σ’ ένα βράχο φαγωμένο”. Κι αυτά ήτανε αγαπημένα τραγούδια των κλασσικών συνθετών και του Ξαρχάκου και του Θεοδωράκη.”
Απ’ την άλλη ο Καλδάρας είχε πει για τον Νταλάρα: “Όσον αφορά την αξία του Γιώργου Νταλάρα, θέλω να πω ότι τον χαρακτηρίζει πρώτα η τεράστια τραγουδιστική γκάμα του και μετά η συνέπεια του. Είναι συνεπής στις πρόβες του, στις ηχοληψίες στα πάντα. Και επιπλέον είναι ακούραστος. Ο Γιώργος, αεικίνητος συνέχεια πάνω στη δουλειά του… ”
Ο Καλδάρας ήταν ένα ταλέντο που δεν το περιόριζε το ύφος. Ο μεγάλος συνθέτης που ξεκίνησε με το ρεμπέτικο, περνώντας στην μακρόχρονη πορεία του και από άλλα είδη τραγουδιού. Άλλωστε όπως είχε πει ο ίδιος: “Πιστεύω στο νόμο της μεταβλητότητας. Στη δουλειά μας πρέπει να αλλάζουμε. Είχα έγκαιρα συνειδητοποιήσει πως αν μείνω στο ρεμπέτικο, στο κλασικό λαϊκό τραγούδι, δε θα καταφέρω να επιβιώσω καλλιτεχνικά.”
Συνεργάστηκε με πολλούς στιχουργούς αλλά οι βασικοί του ήταν η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, ο Πυθαγόρας και ο φίλος και κουμπάρος του Γιώργος Σαμολαδάς. Ήταν άνθρωπος μορφωμένος, σοβαρός, σεμνός, τίμιος, ευγενικός αλλά και δύσκολος στις συνεργασίες του, απόλυτος στις απόψεις του.
Ο Απόστολος Καλδάρας γεννήθηκε 7 Απριλίου 1922 και πέθανε με μια μέρα διαφορά – 8 Απριλίου το 1990. Ήταν 68 ετών.
Πρέπει να αναφέρω πως σε πολλά τραγούδια του έκανε δεύτερες φωνές στους τραγουδιστές. Εδώ με την Βίκυ Μοσχολιού.
Στην δεκαετία του ’70, το 1975 συγκεκριμένα, έκανε το άλμπουμ “Σκόρπια φύλλα” σε στίχους Σώτιας Τσώτου με τον Δημήτρη Μητροπάνο και την Χριστιάνα.
Πυθαγόρας, Καλδάρας, Μάκης Μάτσας, Χαρούλα Αλεξίου και Νταλάρας. Η χρυσή “Μικρά Ασία”.
Ο Γιώργος Νταλάρας την αρχή της καριέρας του την έκτισε με Καλδάρα και Κουγιουμτζή.
Με τον Μιχάλη Μενιδιάτη ο οποίος έκανε τεράστια επιτυχία τραγουδώντας Καλδάρα. Ποιος δεν θυμάται το “Περιφρόνα με γλυκιά μου” και το “Πετραδάκι-πετραδάκι”;
Όταν ακούμε τον Κόκοτα να τραγουδάει το “Όνειρο Απατηλό”, να ξέρουμε ότι είναι του Καλδάρα.
2 δίσκοι με ιστορία
Λέγεται πως αρχικά ο δίσκος “Μικρά Ασία” προοριζόταν για τον Καζαντζίδη, ο οποίος για άγνωστους λόγους δεν ήταν πρόθυμος. Σε σύσκεψη που έγινε στην εταιρία, ο Πυθαγόρας πρότεινε τον νεαρό Κώστα Σμοκοβίτη για βασικό ερμηνευτή, αλλά ο Μάκης Μάτσας επέμενε να πει τα τραγούδια ο Νταλάρας, για λόγους πιο εμπορικούς. Έτσι κι’ έγινε. Για τα τρία γυναικεία τραγούδια επέλεξαν την Χαρούλα Αλεξίου που ήταν το νέο ανερχόμενο όνομα της εταιρίας, η οποία δικαίωσε τις προσδοκίες όλων και με το παραπάνω! Και ο δίσκος είχε μια άνευ προηγουμένου επιτυχία. Πράγμα που σημαίνει ότι ο ελληνικός λαός, και δη οι πρόσφυγες και τα παιδιά τους, είχαν ανάγκη απ’ αυτόν τον δίσκο, απ’ αυτά τα τραγούδια.
Την επόμενη χρονιά ο Καλδάρας θέλησε να κάνει ένα δίσκο που τον ονόμασε “Βυζαντινός Εσπερινός”. Τους στίχους θα έγραφε και πάλι ο Πυθαγόρας, ο οποίος βολιδοσκόπησε τον στενό του φίλο Στέλιο Καζαντζίδη που αυτήν την φορά ήταν θετικός. Για κάποιον λόγο που δεν μάθαμε ποτέ, τσακώθηκαν ο Καλδάρας και ο Πυθαγόρας, κι’ έτσι ναυάγησε η συνεργασία τους. Όπως ναυάγησε και ο Καζαντζίδης. Ο Καλδάρας τηλεφώνησε στον Λευτέρη Παπαδόπουλο και πήγε απ’ το σπίτι του. Του εξήγησε την όλη κατάσταση και του ζήτησε να γράψει εκείνος. Ο Λευτέρης απ’ την μια ήθελε, απ’ άλλη όμως ο Πυθαγόρας ήταν φίλος του. Του τηλεφώνησε να τον ρωτήσει αν θα μπορούσε να γράψει. Ο Πυθαγόρας του είπε ότι δεν είχε καν ξεκινήσει να γράφει, να μην έχει ενοχές και του ευχήθηκε καλή επιτυχία.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΜΑΡΚΟΣ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗΣ: Έζησε την περιφρόνια https://bit.ly/2Scqj8F
ΜΑΝΩΛΗΣ ΧΙΩΤΗΣ: Έγραψε πάνω από 1500 τραγούδια https://bit.ly/3fQ7aCZ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΗΤΣΑΚΗΣ: Κανείς δεν μιλάει καθαρά γι’ αυτόν https://bit.ly/2zcytE5
ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΜΠΕΤΑΣ: Ο μέγας https://bit.ly/2TcxSdK
ΣΤΑΥΡΟΣ ΞΑΡΧΑΚΟΣ: Το άλμπουμ της ζωής του https://bit.ly/2vVCGxB
ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΠΑΝΟΣ: Γιατί ήταν μεγάλος; https://bit.ly/32nL4zW
ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ: Μια συνάντηση https://bit.ly/3LJK14k
22 μεγάλα τραγούδια (επιλογή)
Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι (1947)
H Μπαρμπαριά (ένα τραγούδι τ’ Αλγέρι) (1948)
Είπα να σβήσω τα παλιά (1952)
Συ μου χάραξες πορεία (1958)
Ο γυάλινος κόσμος (1960)
Μου σπάσανε τον μπαγλαμά (1960)
Άμα θες να κλάψεις κλάψε (1962)
Όποια και να ‘σαι (Ό,τι αγαπάω εγώ πεθαίνει) (1962)
Λαϊκό τσατσά (1963)
Περιφρόνα με γλυκιά μου (1963)
Όσο αξίζεις εσύ (1963)
Πήρα απ΄ τη νιότη χρώματα (1966)
Τώρα κλαις (1966)
Όνειρο απατηλό (1967)
Δεν ξέρω πόσο σ΄ αγαπώ (1967)
Πετραδάκι-πετραδάκι (1967)
Αλλοτινές μου εποχές (1968)
Ανεμώνα (1969)
Ας παν στην ευχή τα παλιά (1969)
Μην τα φιλάς τα μάτια μου (1970)
Η φαντασία (1971)
Αργά, είναι πια αργά (1978)
Με την σύζυγο του, την Σταυρούλα με την οποία παντρεύτηκε το 1952 και απέκτησε δυο παιδιά, την Μαίρη και τον Κώστα. Το 1965 μια τραγωδία χτύπησε την οικογένεια. Η κόρη του, πέθανε στα 11 της κι’ αυτό τον έκανε να σταματήσει τις νυχτερινές εμφανίσεις για πάντα.
————————————————-