Ήταν μία ημέρα μετά τα Χριστούγεννα, στις 26 Δεκεμβρίου 2004, όταν τα δελτία ειδήσεων όλης της γης μιλούσαν και έγραφαν για τον σεισμό και το τσουνάμι που συγκλόνισε τον κόσμο. Τότε που χάθηκαν πάνω από 250.000 άνθρωποι, εξαφανίστηκαν περιουσίες, ισοπεδώθηκαν πόλεις και χωριά, πνίγηκαν ζώα και όσοι απέμειναν ήταν σε απόγνωση.
Μια καταστροφή που έχει χιλιάδες ιστορίες να αφηγηθεί.
Η 26η Δεκεμβρίου του 2004 έμοιαζε σαν μια συνηθισμένη Κυριακή μετά τα Χριστούγεννα. Ο κόσμος διασκέδαζε, οι οικογένειες άνοιγαν τα δώρα τους και μερικοί, «τυχεροί», απολάμβαναν τις διακοπές τους σε έναν επίγειο παράδεισο, αλλά ένας σεισμός και το τσουνάμι που ακολούθησε, ανέτρεψαν τα πάντα. Όλα αυτά συνέβησαν στον Ινδικό ωκεανό στις 8πμ περίπου με επίκεντρο την Σουμάτρα. Ήταν ένας υποθαλάσσιος σεισμός 9,1 Richter, ο οποίος προκάλεσε πανικό. Ακολούθησαν μια σειρά από τεράστια κύματα τσουνάμι που έφτασαν σε ύψος τα 30 μέτρα και δημιουργήθηκαν εξ αιτίας της υποθαλάσσιας σεισμικής δραστηριότητας. Οι κοινότητες κατά μήκος των γύρω ακτών του Ινδικού Ωκεανού επηρεάστηκαν σοβαρά και το τσουνάμι σκότωσε περίπου 250.000 – 280.000 άτομα σε 14 χώρες, καθιστώντας το, μια από τις πιο θανατηφόρες φυσικές καταστροφές στην καταγεγραμμένη ιστορία.
Η Σουμάτρα, η Ινδονησία, η Σρι Λάνκα, η Ινδία και η Ταϊλάνδη ήταν οι βασικές χώρες, στις οποίες κυριολεκτικά εξαφανίστηκαν παραλιακές πόλεις και χωριά.
Ο σεισμός ήταν ο τρίτος μεγαλύτερος που καταγράφηκε ποτέ και είχε τη μεγαλύτερη διάρκεια δόνησης που παρατηρήθηκε ποτέ, μεταξύ οκτώ και δέκα λεπτών. Προκάλεσε τη δόνηση του πλανήτη και επίσης πυροδότησε απομακρυσμένους σεισμούς μέχρι την Αλάσκα. Τα δεινά των πληγέντων ανθρώπων και χωρών προκάλεσαν παγκόσμια ανθρωπιστική αντίδραση, με δωρεές συνολικού ύψους άνω των 14 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Εκεί οι τοπικοί ψαράδες, καταστηματάρχες, και όσοι δούλευαν στον τουρισμό στις 26 Δεκεμβρίου 2004, ξεκίνησαν το πρωί με τις συνηθισμένες πρωινές δουλειές τους χωρίς να ξέρουν τι θα ακολουθούσε.
Το τσουνάμι τη στιγμή που πλήττει τις ακτές του Άο Νανγκ, στην Ταϊλάνδη.
Εκτός απ’ τους ντόπιους υπήρχαν και χιλιάδες τουρίστες από την Δύση που είχαν κατακλύσει τις παραλίες στην Ταϊλάνδη, τη Σρι Λάνκα και την Ινδονησία, απολαμβάνοντας τον ζεστό τροπικό ήλιο και τα καταγάλανα νερά της θάλασσας.
Χωρίς καμία προειδοποίηση, χωρίς να το γνωρίζουν, πολλοί από αυτούς μετά από λίγα λεπτά θα χάνονταν κι όσοι κατάφεραν να επιζήσουν θα είχαν βιώσει τον χειρότερο εφιάλτη τους.
Αυτός ο σεισμός απελευθέρωσε μια αδιανόητη ποσότητα ενέργειας, ισοδύναμη με περίπου 550 εκατομμύρια φορές την ατομική βόμβα που έπεσε στη Χιροσίμα το 1945. Όταν ο πυθμένας μετακινήθηκε προς τα πάνω, προκάλεσε μια σειρά τεράστιων κυματισμών στον Ινδικό Ωκεανό – δηλαδή ένα πρωτοφανές στην σύγχρονη ιστορία τσουνάμι.
Το τσουνάμι δεν είναι συνηθισμένο φαινόμενο στον Ινδικό Ωκεανό και οι κάτοικοι είχαν περίπου δέκα λεπτά για να αντιδράσουν. Δεν υπήρξε καμία προειδοποίηση.
Γύρω στις 8.08 π.μ. η θάλασσα ξαφνικά τραβήχτηκε πίσω, από τον καταστροφικό σεισμό στις ακτές της Βόρειας Σουμάτρα. Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα μια σειρά από τέσσερα τεράστια κύματα έσκασαν στην ακτή με το ψηλότερο από αυτά να καταγράφεται πάνω από 25 μέτρα ύψος.
Το θαλάσσιο νερό έπεσε με ορμή στην στεριά, χτενίζοντας τεράστιες περιοχές της παραθαλάσσιας Ινδονησίας και αφήνοντας την «γυμνή» από οποιαδήποτε ζωή, παρασύροντας με μιας 170.000 ανθρώπους στον θάνατο τους.
Μια ώρα αργότερα τα κύματα έφτασαν στην Ταϊλάνδη, ακόμα χωρίς καμία προειδοποίηση, χωρίς να γνωρίζουν τον κίνδυνο που πλησιάζει περίπου 8.200 άνθρωποι παρασύρθηκαν από τα νερά του τσουνάμι, ανάμεσα τους και 2.500 ξένοι τουρίστες.
Τα κύματα πέρασαν πάνω από τα νησιά στις Μαλβίδες, σκοτώνοντας 108 ανθρώπους εκεί και μετά συνέχισαν την πορεία τους προς την Ινδία και τη Σρι Λάνκα όπου ακόμα 55.000 άτομα χάθηκαν, δύο ώρες μετά τον μεγάλο σεισμό.
Ολοκληρώνοντας την ξέφρενη και θανατηφόρα πορεία του το τσουνάμι έπληξε τις ακτές της Ανατολικής Αφρικής περίπου επτά ώρες αργότερα. Παρά την πάροδο του χρόνου, οι αρχές δεν είχαν κανένα τρόπο να προειδοποιήσουν τους λαούς της Σομαλίας, της Μαδαγασκάρης, των Σεϋχελλών, της Κένυας, της Τανζανίας και της Νότιας Αφρικής.
Συνολικά, υπολογίζεται πως περίπου 250.000 έως 280.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στον μεγάλο σεισμό του Ινδικού Ωκεανού το 2004 και στο τσουνάμι που ακολούθησε. Ο ίδιος ο σεισμός ήταν ο τρίτος ισχυρότερος από το 1900, ο οποίος δεν ξεπέρασε μόνο τον Μεγάλο σεισμό της Χιλής του 1960 (μέγεθος 9,5) και τον σεισμό της «Καλής Παρασκευής» του 1964 στην Αλάσκα (μέγεθος 9,2). Και οι δύο αυτοί σεισμοί παρήγαγαν δολοφονικά τσουνάμι στην περιοχή του Ειρηνικού Ωκεανού.
Το τσουνάμι του Ινδικού Ωκεανού ήταν το πιο θανατηφόρο στην ιστορία.
Γιατί πέθαναν τόσα πολλά άτομα στις 26 Δεκεμβρίου 2004; Οι πυκνοί παράκτιοι πληθυσμοί, σε συνδυασμό με την έλλειψη υποδομής και προειδοποίησης για τσουνάμι, συνδυάστηκαν και είχαν αυτό το φρικτό αποτέλεσμα. Δεδομένου ότι τα τσουνάμι είναι ένα πολύ πιο κοινό φαινόμενο στον Ειρηνικό ωκεανό, εκεί υπάρχουν σειρήνες που προειδοποιούν για την εμφάνιση του. Έχουν τοποθετηθεί σημαδούρες ανίχνευσης τσουνάμι που είναι παρατεταμένες σε ολόκληρη την περιοχή. Ο Ινδικός Ωκεανός είναι σεισμικά ενεργός, όμως δεν υπήρχαν όργανα ανίχνευσης για τον εντοπισμό του τσουνάμι, παρά του ότι υπάρχουν ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένες και χαμηλού υψόμετρου παραλιακές περιοχές.
Ο μεγαλύτερος αριθμός νεκρών ήταν στην Ινδονησία, όπου οι άνθρωποι είχαν ήδη ταρακουνηθεί από τον τεράστιο σεισμό και είχαν μόνο λίγα λεπτά στην διάθεση τους για να βρουν κάποιο υψηλό έδαφος ώστε να προφυλαχθούν.
Το Apung 1, ένα πλοίο 2.600 τόνων, μεταφέρθηκε 2 με 3 χιλιόμετρα στην ενδοχώρα. Στα χρόνια που ακολούθησαν την καταστροφή, έγινε τοπικό τουριστικό αξιοθέατο και παρέμεινε εκεί.
Αναποδογυρισμένο πλοίο μεταφοράς τσιμέντου στο Λόκνγκα
Ταινίες και σειρές
-
Children of Tsunami: No More Tears (2005), ντοκιμαντέρ 24 λεπτών
-
The Wave That Shook The World (2005), εκπαιδευτική σειρά ντοκιμαντέρ
-
Tsunami: The Aftermath (2006), μικρή τηλεοπτική σειρά δύο επεισοδίων
-
Η ζωή μετά (2010), αμερικανική ταινία στην οποία η ζωή του κύριου χαρακτήρα αλλάζει αφότου επιζήσει από το τσουνάμι
-
Hafalan Shalat Delisa (2011), ινδονησιακή ταινία
-
The Impossible (2012), αγγλόγλωσση ισπανική ταινία βασισμένη στην ιστορία της Μαρία Μπελόν και της οικογένειάς της (φωτογραφία επάνω)
-
Kayal (2014), ινδική ταινία στα ταμίλ
Βιβλία
-
The Killing Sea (2006) – δύο έφηβοι προσπαθούν να επιζήσουν τις ημέρες μετά το τσουνάμι.
-
Wave (2013) – απομνημονεύματα της Σονάλι Ντερανιγιαγκάλα
——————————————————————-
