Είναι απίστευτη η ιστορία αυτού του ανθρώπου. Η ζωή του ήταν πολυτάραχη, περνώντας τον περισσότερο χρόνο του στα χωράφια και τους δρόμους κάνοντας δουλειές του ποδαριού. Μέχρι που δούλεψε και ως μποξέρ. Όταν όμως σ’ ένα ταξίδι του στο Τόκυο είδε την αρχιτεκτονική του Frank Lloyd Wright στο Imperial Hotel, αποφάσισε να γίνει αρχιτέκτονας.
Ο ίδιος έχει πει σε συνέντευξη του: “Δεν ήμουν ποτέ καλός μαθητής. Προτιμούσα πάντα να μαθαίνω πράγματα μόνος μου, εκτός σχολείου. Από την εφηβεία μου άρχισα να επισκέπτομαι Μουσεία, ναούς και μαγαζιά που σέρβιραν τσάι στο Κιότο και στην Νάρα, σε μια περιοχή που υπάρχει πλήθος παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Άρχιζα να «σπουδάζω» αρχιτεκτονική επισκεπτόμενος τα ίδια τα κτίρια και διαβάζοντας βιβλία σχετικά με αυτά”.
Ο Ταντάο Άντο γεννήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 1941 στην Μινάτο-κου της Οσάκα στην Ιαπωνία, πόλη που ζει έως σήμερα. Τον μεγάλωσε η γιαγιά του, από την οποία πήρε και το όνομα Άντο. Από τα 10 έως τα 17 του μαθήτευσε στο πλάι ενός ξυλουργού, στο εργαστήριο που ήταν απέναντι από το σπίτι του, κατασκευάζοντας μια σειρά από μοντέλα αεροπλάνων, πλοίων και καλουπιών. Εργάστηκε ακόμα σαν οδηγός φορτηγού και ως μποξέρ πριν στραφεί στην αρχιτεκτονική. Ήταν αυτοδίδακτος, οι σπουδές του ξεκίνησαν όταν για δούλεψε δίπλα σε σχετικούς με το αντικείμενο επαγγελματίες όπως σχεδιαστές και πολεοδόμους.
Το ξεκίνημα του
Το αρχικό του ενδιαφέρον για την αρχιτεκτονική καλλιεργήθηκε όταν άρχισε να βλέπει κτίρια μεγάλων αρχιτεκτόνων και όταν σε ηλικία 15 ετών ανακάλυψε ένα βιβλίο με σκίτσα του Le Corbusier σε βιβλιοπωλείο με μεταχειρισμένα βιβλία στην Οσάκα, όπου μαγεύτηκε. Χρειάστηκαν αρκετές βδομάδες για να εξοικονομήσει τα χρήματα ώστε να το αγοράσει.
Πριν ξεκινήσει σοβαρά να ασχολείται με τον σχεδιασμό κτιρίων πραγματοποίησε μια σειρά από επισκέψεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Ευρώπη και στην Αφρική στην περίοδο μεταξύ 1962 και 1969, για να δει και να αναλύσει μεγάλα κτίρια του δυτικού πολιτισμού, κρατώντας ένα λεπτομερές μπλοκ με σκίτσα, πράγμα που κάνει ακόμη και σήμερα όταν ταξιδεύει. Ήταν σίγουρα εκείνη η στιγμή που άρχισε να διαμορφώνει τις δικές του ιδέες σε σχέση με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Στα ταξίδια του επισκέφθηκε κτίρια των: Le Corbusier, Ludwig Mies van der Rohe, Frank Lloyd Wright, και Louis Kahn πριν γυρίσει στην Οσάκα το 1969 και ανοίξει το δικό του αρχιτεκτονικό γραφείο Tadao Ando Architects and Associates.
Τα βραβεία του
Έχει κερδίσει πολλά σημαντικά βραβεία όπως το χρυσό μετάλλιο της Γαλλικής Ακαδημίας Αρχιτεκτονικής (1989), το βραβείο Carlsberg (1992), το βραβείο Pritzker (1995) το VIII Premium Imperiale (1996) και το βασιλικό χρυσό μετάλλιο του Βασιλικού Ινστιτούτου των Βρετανών Αρχιτεκτόνων (1997). Επιπρόσθετα στις παραπάνω βραβεύσεις, παρότι δεν είναι πτυχιούχος αρχιτέκτονας, φιλοξενήθηκε σαν καθηγητής στις Ηνωμένες Πολιτείες σε ιδρύματα όπως το Yale, το Harvard και το Columbia. Έδωσε ακόμα πολλές διαλέξεις σε άλλες σχολές όπως στο Princeton, στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Berkley και στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβανίας, καθώς και σε κολέγια της Αγγλίας, της Γαλλίας και πολλών άλλων χωρών.
Η φιλοσοφία και το στυλ του
Η αρχιτεκτονική του Ando έχει ισχυρές επιρροές από την Ιαπωνική θρησκεία και τον τρόπο ζωής. Ο αρχιτεκτονικός τρόπος του αυτός λέγεται πως δημιουργεί το φαινόμενο haiku, δίνοντας έμφαση στην αφαίρεση και στον κενό χώρο έτσι αναπαριστώντας την ομορφιά της απλότητας. Του αρέσει να δημιουργεί πολύπλοκους χώρους κυκλοφορίας διατηρώντας ταυτόχρονα την οπτική εντύπωση της απλότητας. Η αφαίρεση αυτή της αρχιτεκτονικής του δίνει έμφαση στην έννοια της αίσθησης και στην υλικότητα, επηρεασμένος από τις αρχές της διδασκαλίας του Ζεν, που επικεντρώνεται στην έννοια της απλότητας και στοχεύει στο συναίσθημα και όχι στην εμφάνιση. Για να εφαρμόσει αυτή την αφαίρεση χρησιμοποιεί για την κατασκευή το σκυρόδεμα, υλικό που δίνει στην αρχιτεκτονική του μια αίσθηση καθαρότητας και στιβαρότητας την ίδια στιγμή. Ταυτόχρονα όμως οι σκληροί αυτοί τοίχοι συνδιαλέγονται με τέτοιο τρόπο με το φως και τον αέρα, δίνοντας μια αίσθηση γαλήνης και ισορροπίας.
Διάφορα χαρακτηριστικά έργα του
Row House στο Σουμιγιόσι (Azuma House), Οσάκα, Ιαπωνία, 1975-1976. Έκανε αυτό το μικρό σπίτι σε επιφάνεια 66τμ, σαν άσκηση για να αντιληφθεί πως θα χωρέσει έναν μικρόκοσμο μέσα σε ένα πολύ μικρό κτίριο ή σε ένα περιορισμένο χώρο.
Rokko Housing I, II, III, Αυτό το σύμπλεγμα βρίσκεται στην πλαγιά του βουνού Ρόκκο, σε ένα οικόπεδο με 60 μοίρες κλίση και θέα προς την παραλία του Κόμπε. Είναι ένα συγκρότημα κατοικιών που αποτελείται από 18 μονάδες. Μετά, το 1983, περίπου όταν ολοκληρώνονταν το Rokko Housing I, ένας άλλος επιχειρηματίας του πρότεινε μια δουλειά που του φάνηκε σαν αστείο: “θέλω να κάνεις ένα παρόμοιο συγκρότημα στο γειτονικό οικόπεδο. Μια έκταση περίπου τρεις φορές μεγαλύτερη”, του είπε. Έτσι έγιναν ακόμα 55 μονάδες. Προστέθηκε και η φάση ΙΙΙ, κι’ έτσι έφτιαξε ένα συγκρότημα κατοικιών με πλήθος κοινόχρηστων εγκαταστάσεων και ελεύθερων χώρων μετατρέποντας το σχεδόν σε αυτόνομη πόλη.
Church of the Light, Οσάκα, Ιαπωνία, 1987-1989. Ένα από τα πιο αναγνωρισμένα έργα του όπου κυριαρχεί η απλότητα και δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα μπετονένιο κουτί με γυάλινες σχισμές σε σχήμα σταυρού.
Το νησιωτικό σύμπλεγμα Naoshima, στα ανοικτά των ακτών του Honshu της Ιαπωνίας – είναι γνωστά και ως Art Islands.
Δεκαοκτώ μουσεία, γκαλερί και εγκαταστάσεις σε τρία μικρά νησιά της Ιαπωνίας, αποτελούν το Benesse Art Site Naoshima – νησιά που είναι γνωστά και ως art islands. Με ηγέτη τον Tadao Ando αλλά και με άλλους μονέρνους αρχιτέκτονες το μεγάλο αυτό έργο έγινε πραγματικότητα και σήμερα όλη η περιοχή είναι γεμάτη με Μουσεία και έργα σύγχρονης τέχνης. (φωτο επάνω και κάτω)
Έχει κατασκευάσει πολλές εκατοντάδες κτίρια στην Ιαπωνία αλλά και σε όλο τον κόσμο και τον έχουν αντιγράψει επίσης εκατοντάδες αρχιτέκτονες. Εκτός από το Τόκυο, την Οσάκα και το Κιότο που είναι το μεγαλύτερο μέρος των έργων του, κτίρια του υπάρχουν σε πολλές πόλεις των Η.Π.Α, στην Μεγάλη Βρετανία, στην Γερμανία, στην Ισπανία, στην Γαλλία κ.α.
Himeji City Museum – λογοτεχνίας.
Suntory Museum στο Τόκυο
Tokyo Art Museum
Το εστιατόριο του Modern Art Museum του Fort Worth, στο Τέξας
Το ίδρυμα Pulitzer στο St. Louis του Missouri
Hyogo Prefectural Museum of Art, Kobe
Έχει συνεργαστεί και με τον Gorgio Armani, στα διάφορα κτίρια του μεγάλου σχεδιαστή όπως επίσης του έχει φτιάξει στο Μιλάνο το Armani Theater.
Δείτε έργα κι’ άλλων μεγάλων αρχιτεκτόνων
Ιδιοφυής και ντυμένος στα μαύρα: https://bit.ly/2Bfdlgw
Πέθανε 102 χρόνων: https://bit.ly/2XODixf
Ο ιδρυτής του Bauhaus: https://bit.ly/2rLafvQ
Μια γυναίκα σχεδιάζει μεγαλειώδη κτίρια… https://bit.ly/3bHzGXS
————————————————————-
